Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Rafał Batorowicz po rozpoznaniu w dniu 7 września 2005 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia K. P. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 czerwca 2005 r. sygn. akt VI SA/Wa 251/05 o oddaleniu wniosku o przyznanie prawa pomocy w sprawie ze skargi K. P. na uchwałę Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 14 grudnia 2004 r. w przedmiocie zawieszenia adwokata w czynnościach zawodowych postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania. U Z A S A D N I E N I E Zaskarżonym postanowieniem z dnia 27 czerwca 2005 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odmówił K. P. przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata. W motywach swego rozstrzygnięcia Sąd wskazał, iż zgodnie z przepisem art. 246 § l pkt l ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) - zwanej dalej: P.p.s.a.- przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie całkowitym następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Sąd I instancji biorąc pod uwagę dokumenty przedstawione przez stronę skarżącą doszedł do przekonania, że nie wykazała ona w sposób należyty niemożności poniesienia kosztów sądowych. Sąd powołał się na § 2 ust. 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 221 z 2003 r., poz. 2193), zgodnie z którym wpis sądowy w sprawach dotyczących uprawnień do wykonywania określonego zawodu, czynności lub zajęć, bez względu na ich rodzaj i charakter, jest wpisem stałym i wynosi 200 zł. Zdaniem Sądu I instancji skarżący nie wykazał, że nie jest w stanie pokryć tego wydatku, jak również, że nie jest w stanie sam poprowadzić swojej sprawy. Podniósł on, że stan jego zdrowia się pogorszył, lecz nie przedstawił na poparcie swych twierdzeń stosownych dokumentów. W zażaleniu na to postanowienie skarżący wniósł o jego uchylenie oraz o przeprowadzanie dowodu z opinii biegłego lekarza, celem stwierdzenia, że z powodu złego stanu zdrowia nie jest w stanie sam prowadzić swojej sprawy, a trudna sytuacja materialna uniemożliwia mu skorzystanie z pomocy pełnomocnika z wyboru. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: Niezależnie od podnoszonych w zażaleniu zarzutów nie można było pominąć, że zaskarżone postanowienie wydano z naruszeniem art. 20 § 3 P.p.s.a. Otóż uszło uwadze sądu pierwszej instancji, że w piśmie z dnia 13 czerwca 2005 r. (sprzeciw od postanowienia referendarza sądowego z dnia 13 maja 2005 r. - k. 42 akt) skarżący zawarł wniosek o "przekazanie sprawy do rozpoznania innemu sądowi", które to żądanie uzasadniał okolicznościami, mającymi jego zdaniem świadczyć o braku bezstronności sędziów Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Tego rodzaju żądanie może być kwalifikowane jako wniosek o wyłączenie wszystkich sędziów Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (por. postanowienie SN z 20 stycznia 1995 r., II Po 1/95, OSNAP 1995, nr 11, poz. 138). Ewentualne wątpliwości, co do charakteru wniosku winny być usuwane w trybie art. 49 § 1 w zw. z art. 20 § 1 P.p.s.a. W każdym bądź razie do chwili wyjaśnienia charakteru bądź rozpatrzenia wniosku sędziowie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie mogli spełniać jedynie czynności niecierpiące zwłoki (art. 20 § 3 P.p.s.a.). Do czynności tego rodzaju nie należało rozpatrzenie wniosku o przyznanie prawa pomocy. Z wymienionych powodów uchylono zaskarżone postanowienie na podstawie art. 185 § 1 w zw. z art. 197 § 2 P.p.s.a. Sąd miał przy tym na względzie, że ewentualność konwalidacji czynności dokonanej z naruszeniem art. 20 § 3 P.p.s.a. nie mogła być rozpatrywana na etapie zażalenia, to jest kontroli zgodności z prawem postanowienia wydanego mimo ograniczeń wynikających ze wskazanego przepisu. Dopiero prawomocne oddalenie wniosku o wyłączenie sędziów powodowałoby skutek w postaci niemożności podważania skuteczności czynności innych niż niecierpiące zwłoki. Dopóki zdarzenie takie nie nastąpiło nie można było pominąć, że zaskarżone postanowienie wydano z naruszeniem przepisów postępowania ani też twierdzić kategorycznie, że uchybienie nie miało wpływu na wynik sprawy i to tym bardziej, że skarżący wiązał wątpliwości co do bezstronności sędziów z przebiegiem postępowania o przyznanie prawa pomocy.
P O S T A N O W I E N I E
Dnia 7 września 2005 r.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie:
Sędzia NSA Rafał Batorowicz po rozpoznaniu w dniu 7 września 2005 r.
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia K. P.
na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 czerwca 2005 r. sygn. akt VI SA/Wa 251/05 o oddaleniu wniosku o przyznanie prawa pomocy w sprawie ze skargi K. P.
na uchwałę Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 14 grudnia 2004 r.
w przedmiocie zawieszenia adwokata w czynnościach zawodowych postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.
U Z A S A D N I E N I E
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 27 czerwca 2005 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odmówił K. P. przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata. W motywach swego rozstrzygnięcia Sąd wskazał, iż zgodnie z przepisem art. 246 § l pkt l ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) - zwanej dalej: P.p.s.a.- przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie całkowitym następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Sąd I instancji biorąc pod uwagę dokumenty przedstawione przez stronę skarżącą doszedł do przekonania, że nie wykazała ona w sposób należyty niemożności poniesienia kosztów sądowych. Sąd powołał się na § 2 ust. 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 221 z 2003 r., poz. 2193), zgodnie z którym wpis sądowy w sprawach dotyczących uprawnień do wykonywania określonego zawodu, czynności lub zajęć, bez względu na ich rodzaj i charakter, jest wpisem stałym i wynosi 200 zł. Zdaniem Sądu I instancji skarżący nie wykazał, że nie jest w stanie pokryć tego wydatku, jak również, że nie jest w stanie sam poprowadzić swojej sprawy. Podniósł on, że stan jego zdrowia się pogorszył, lecz nie przedstawił na poparcie swych twierdzeń stosownych dokumentów.
W zażaleniu na to postanowienie skarżący wniósł o jego uchylenie oraz o przeprowadzanie dowodu z opinii biegłego lekarza, celem stwierdzenia, że z powodu złego stanu zdrowia nie jest w stanie sam prowadzić swojej sprawy, a trudna sytuacja materialna uniemożliwia mu skorzystanie z pomocy pełnomocnika z wyboru.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Niezależnie od podnoszonych w zażaleniu zarzutów nie można było pominąć, że zaskarżone postanowienie wydano z naruszeniem art. 20 § 3 P.p.s.a. Otóż uszło uwadze sądu pierwszej instancji, że w piśmie z dnia 13 czerwca 2005 r. (sprzeciw od postanowienia referendarza sądowego z dnia 13 maja 2005 r. - k. 42 akt) skarżący zawarł wniosek o "przekazanie sprawy do rozpoznania innemu sądowi", które to żądanie uzasadniał okolicznościami, mającymi jego zdaniem świadczyć o braku bezstronności sędziów Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Tego rodzaju żądanie może być kwalifikowane jako wniosek o wyłączenie wszystkich sędziów Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (por. postanowienie SN z 20 stycznia 1995 r., II Po 1/95, OSNAP 1995, nr 11, poz. 138). Ewentualne wątpliwości, co do charakteru wniosku winny być usuwane w trybie art. 49 § 1 w zw. z art. 20 § 1 P.p.s.a.
W każdym bądź razie do chwili wyjaśnienia charakteru bądź rozpatrzenia wniosku sędziowie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie mogli spełniać jedynie czynności niecierpiące zwłoki (art. 20 § 3 P.p.s.a.). Do czynności tego rodzaju nie należało rozpatrzenie wniosku o przyznanie prawa pomocy.
Z wymienionych powodów uchylono zaskarżone postanowienie na podstawie art. 185 § 1 w zw. z art. 197 § 2 P.p.s.a. Sąd miał przy tym na względzie, że ewentualność konwalidacji czynności dokonanej z naruszeniem art. 20 § 3 P.p.s.a. nie mogła być rozpatrywana na etapie zażalenia, to jest kontroli zgodności z prawem postanowienia wydanego mimo ograniczeń wynikających ze wskazanego przepisu. Dopiero prawomocne oddalenie wniosku o wyłączenie sędziów powodowałoby skutek w postaci niemożności podważania skuteczności czynności innych niż niecierpiące zwłoki. Dopóki zdarzenie takie nie nastąpiło nie można było pominąć, że zaskarżone postanowienie wydano z naruszeniem przepisów postępowania ani też twierdzić kategorycznie, że uchybienie nie miało wpływu na wynik sprawy i to tym bardziej, że skarżący wiązał wątpliwości co do bezstronności sędziów z przebiegiem postępowania o przyznanie prawa pomocy.