Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Zbigniew Czarnik po rozpoznaniu w dniu 29 kwietnia 2015 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia C G Spółki z o.o. w W na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W z dnia 20 lutego 2015 r. sygn. akt V SA/Wa 69/15 w zakresie odmowy przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi C G Spółki z o.o. w W na decyzję Ministra Finansów z dnia [...] marca 2014 r., nr [...] w przedmiocie cofnięcia zezwolenia na prowadzenie salonu gier na automatach postanawia: oddalić zażalenie
Postanowieniem objętym zażaleniem Wojewódzki Sąd Administracyjny w W odmówił C G spółce z o.o. w W przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych, w sprawie ze skargi tej spółki na decyzję Ministra Finansów z dnia [...] marca 2014 r. w przedmiocie cofnięcia zezwolenia na prowadzenie salonu gier na automatach.
Sąd I instancji wskazał, że skarżąca spółka we wniosku o przyznanie prawa pomocy podała, że obecnie nie posiada żadnych środków finansowych, które pozwoliłyby jej pokryć koszty sądowe. Zamknięte zostały należące do spółki salony gier, a znajdujące się w nich automaty ze znajdującą się w nich gotówką zostały zabezpieczone. Spółka podała, że jej kapitał zakładowy wynosi 4.000.000 złotych, wartość środków trwałych to kwota 5.841.741,70 złotych, a według bilansu strata za ubiegły rok wniosła 4.341.561,56 złotych.
Spółka została wezwana do uzupełnienia wniosku o przyznanie prawa pomocy poprzez przedstawienie szeregu dokumentów obrazujących jej sytuację finansową. W odpowiedzi skarżąca poinformowała, że bank wypowiedział jej umowę na rachunki bankowe, tak więc nie dysponuje nimi. Oświadczyła, że z majątku spółki prowadzonych jest kilkadziesiąt postępowań egzekucyjnych, a na chwilę obecną prowadzona przez nią działalność nie jest zawieszona. Skarżąca wskazała, że załącza deklaracje podatku VAT za ostatnie trzy miesiące rozliczeniowe i bilans spółki, jednak dokumentów tych do pisma nie załączyła.
Sąd I instancji odmawiając przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie stwierdził, że skarżąca nie wykazała, iż nie posiada dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania sądowego. Sąd wskazał, że wnioskodawczyni nie podjęła próby wykazania zasadności wniosku, albowiem nie przesłała na wezwanie Sądu żądanych dokumentów obrazujących jej sytuację majątkową, czym uniemożliwiła zbadanie zaistnienia przesłanki określonej w art. 246 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), dalej: p.p.s.a.
Sąd I instancji zwrócił uwagę, że zawarte w art. 246 § 2 p.p.s.a. określenie "gdy osoba ta wykaże" oznacza, że to na wnoszącym o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, że znajduje się w sytuacji uprawniającej go do skorzystania z prawa pomocy.
C. G Spółka z o.o. w W zaskarżyła powyższe postanowienie zażaleniem zarzucając mu naruszenie art. 246 § 2 pkt 2 p.p.s.a., poprzez błędną ocenę dołączonych do wniosku dokumentów i nieuprawnione przyjęcie, że skarżąca nie wykazała, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania. Podnosząc te zarzuty spółka wniosła o przyznanie jej prawa pomocy w zakresie częściowym, obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie znajduje usprawiedliwionych podstaw, albowiem ocena wniosku skarżącej o przyznanie jej prawa pomocy, jakiej dokonał Sąd I instancji była prawidłowa.
Zgodnie z art. 246 § 2 pkt 2 w zw. z art. 245 § 3 p.p.s.a. osobie prawnej prawo pomocy może być przyznane w zakresie częściowym, a więc obejmującym zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części, gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania. Treść art. 246 § 2 pkt 2 p.p.s.a. wyraźnie wskazuje, że to na stronie domagającej się przyznania jej prawa pomocy ciąży obowiązek wykazania swojej sytuacji materialnej i możliwości płatniczych dające podstawy do uznania, że nie jest ona w stanie partycypować w ponoszeniu kosztów postępowania sądowoadministracyjnego w pełnej wysokości. Inicjatywa dowodowa w zakresie wykazania podniesionych we wniosku okoliczności spoczywa przede wszystkim na stronie występującej z żądaniem udzielenia jej prawa pomocy. Przepis art. 255 p.p.s.a. przewiduje możliwość przejęcia inicjatywy dowodowej przez sąd, wyłącznie jednak w sytuacji gdy oświadczenie strony zawarte we wniosku okaże się niewystarczające do oceny jej rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych. Przywołany przepis również nakłada na stronę obowiązek przedłożenia w zakreślonym terminie dodatkowych oświadczeń lub dokumentów źródłowych dotyczących jej stanu majątkowego i dochodów.