Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Tadeusz Cysek po rozpoznaniu w dniu 5 kwietnia 2006 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia E. M. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 stycznia 2006 r. sygn. akt 6 II SA 4502/03 o odmowie przyznania pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie pełnomocnika w sprawie ze skargi E. M. na decyzję Urzędu Patentowego RP z dnia 23 października 2003 r. Nr [...] w przedmiocie odmowy udzielenia patentu na wynalazek postanawia uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 23 stycznia 2006 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie - w wyniku rozpoznania wniosku E. M. - odmówił przyznania mu prawa pomocy.
W ocenie Sądu I instancji wnioskodawca nie wykazał, że jego aktualny stan majątkowy oraz brak możliwości zarobkowych "powstał pomimo podjęcia" przez niego wszelkich czynności mających na celu uzyskanie zatrudnienia. W szczególności zaniechanie rejestracji w powiatowym urzędzie pracy świadczy, iż nie podjął on minimalnych działań ukierunkowanych na zmianę swej sytuacji majątkowej. Wśród zadań powiatowych urzędów pracy (art. 36 § 1 i 3 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy Dz. U. Nr 99 poz. 1001 ze zm. - powoływanej dalej jako ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy) znajduje się zaś między innymi udzielanie pomocy bezrobotnym i poszukującym pracy w uzyskaniu odpowiedniego zatrudnienia.
Instytucja prawa pomocy, jako swoiste kredytowanie podmiotów zobowiązanych do uiszczenia kosztów sądowych stanowi natomiast rozwiązanie szczególne, mające zastosowanie jedynie wobec osób, które po podjęciu wszelkich kroków w celu pozyskania środków finansowych, nie są w stanie pokryć kosztów postępowania sądowego. Podniesiona przez skarżącego odmowa rejestracji go jako bezrobotnego wynikała z braku zastosowania się przez niego do wskazań Powiatowego Urzędu Pracy w Sosnowcu.
Skoro zatem nie można stwierdzić wyczerpania przez skarżącego wszelkich możliwości uzyskania środków finansowych to - według Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie - nie zachodziły podstawy do przyznania mu prawa pomocy w świetle art. 246 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) - powoływanej dalej jako p.p.s.a.
W złożonym zażaleniu E. M. nie zgodził się z merytoryczną treścią uzasadnienia zaskarżonego postanowienia.
Podniósł zwłaszcza, iż wyczerpał wszelkie dostępne mu "realne możliwości". Podkreślił, że ostatnią wypłatę otrzymał w 1985 r. i nie otrzymał dotychczas wielu należności.
Zwrócił też uwagę, że w styczniu 2006 r. ("wliczając miesiąc grudzień 2005 r.") otrzymał emeryturę (w wysokości 697 zł).
Reasumując, składający zażalenie wnosił o wzięcie pod uwagę całokształtu okoliczności sprawy.
W piśmie procesowym nazwanym także "zażaleniem", które wpłynęło później (data wpływu wg prezentaty 8 marca 2006 r., k. 191 akt) E. M. podał, że otrzymana emerytura (31 stycznia 2006 r.) miała "realną" wysokość 494 zł. Zaznaczył też, iż przepracował "realnie" 60 lat. Poza tym powtórzył dotychczas prezentowane argumenty.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie prowadzi do konieczności uchylenia zaskarżonego postanowienia i przekazania sprawy - w zakresie rozpatrzenia wniosku skarżącego o przyznanie mu prawa pomocy - do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, z niżej podanych przyczyn.
Rację ma Sąd I instancji podkreślając, iż przyznanie prawa pomocy to wyjątek od zasady uiszczania przez strony ustalonych opłat sądowych.