Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Zofia Borowicz po rozpoznaniu w dniu 24 lipca 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia P. G. Sp. z o.o. w K. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w B. z dnia 11 czerwca 2014 r., sygn. akt I SA/Bd 442/14 w zakresie odmowy przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi P. G. Sp. z o.o. w K. na postanowienie Dyrektora Izby Celnej w T. z dnia [...] lutego 2014 r., Nr [...] w przedmiocie obciążenia kosztami badania sprawdzającego automatu do gry postanawia: oddalić zażalenie.
Postanowieniem z dnia 11 czerwca 2014 r., sygn. akt I SA/Bd 442/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy odmówił P. G. Sp. z o.o. w K. przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd I instancji uznał, że skarżąca nie wykazała, że spełnia przesłankę do przyznania prawa pomocy określoną w art. 246 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.; dalej p.p.s.a.). Podkreślił, że zwolnienie od kosztów sądowych dopuszczalne jest wówczas, gdy z porównania sytuacji majątkowej strony z wysokością obciążających ją kosztów wynikałoby, iż pokrycie kosztów sądowych z majątku strony jest niemożliwe, a jednocześnie strona nie posiada możliwości zgromadzenia środków niezbędnych na sfinansowanie kosztów sądowych. Tymczasem, mimo wskazywanych trudności, wnioskodawczyni wykazała zysk, nie zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej, nie wszczęła postępowania upadłościowego czy naprawczego. Spółka posiada kapitał zakładowy w kwocie 1.000.000 zł oraz aktywa trwałe o wartości 300.155,92 zł, a także za poprzedni rok obrotowy osiągnęła zysk w wysokości 713.731,90 zł. Zatem nie sposób przyjąć jej argumentacji, iż najważniejszym majątkiem w spółce są automaty do gier, które obecnie zalegają w magazynach, albowiem nie ma na nie jakiegokolwiek popytu. Ponadto, skoro spółka generuje wysokie koszty, to wiąże się to z koniecznością wcześniejszego uzyskania środków na ich pokrycie. Brak również podstaw, aby uznać, że jej zobowiązania mają pierwszeństwo przed kosztami sądowymi. Sąd wziął pod uwagę także koszty sądowe, jakie strona jest obowiązana ponieść uwzględniając wszystkie toczące się lub oczekujące na rozpoznanie sprawy zawisłe przed tutejszym sądem oraz konieczność poniesienia kosztów sądowych w sprawach zawisłych przed innymi Wojewódzkimi Sądami Administracyjnymi. Jednakże biorąc pod uwagę również fakt, że wysokość wpisu w niniejszej sprawie wynosi 100 zł, Sąd uznał, że sytuacja finansowa spółki nie uzasadnia przyznania jej prawa pomocy we wnioskowanym zakresie. Spółka posiada bowiem wciąż majątek, który pozwala uiścić należne koszty sądowe.
Zażalenie na powyższe postanowienie złożyła skarżąca, wnosząc o jego zmianę poprzez uwzględnienie wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych. Zarzuciła naruszenie art. 246 § 2 pkt 2 p.p.s.a., poprzez jego błędne zastosowanie polegające na nieuwzględnieniu przy ocenie sytuacji majątkowej skarżącej takich okoliczności jak: wielość prowadzonych w całym kraju postępowań, brak możliwości zbycia aktywów spółki, czy konieczność zachowania środków na realizację bieżących zobowiązań, co skutkowało bezpodstawną odmową przyznania prawa pomocy.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Stosownie do art. 199 p.p.s.a., strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. Przyznanie prawa pomocy, jako odstępstwo od tej zasady, będące przerzuceniem kosztów na ogół społeczeństwa, może być zastosowane jedynie w przypadkach wyjątkowych, kiedy strona wykaże w sposób jednoznaczny spełnienie przesłanek określonych w art. 246 p.p.s.a. (por. postanowienia NSA: z dnia 5 grudnia 2013 r., II FZ 1102/13 - dotyczące tożsamej sprawy Spółki; z dnia 13 maja 2010 r., II FZ 185/10; z dnia 19 maja 2010 r., II FZ 156/10; publik.: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/).