Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Krystyna Anna Stec po rozpoznaniu w dniu 28 listopada 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia J. L. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 14 sierpnia 2018 r., sygn. akt III SA/Gl 730/16 w zakresie odrzucenia zażalenia w sprawie ze skargi J. L. na pismo Starosty Będzińskiego z dnia [...] kwietnia 2016 r. nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia projektu robót budowlanych postanawia: odrzucić zażalenie.
Postanowieniem z dnia 14 sierpnia 2018 r., sygn. akt III SA/Gl 730/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, na podstawie art. 197 § 2 w zw. z art. 178 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 1302; dalej: p.p.s.a.), odrzucił zażalenie J. L. na postanowienie z dnia 22 sierpnia 2016 r., w sprawie ze skargi J. L. na pismo Starosty Będzińskiego z dnia [...] kwietnia 2016 r., w przedmiocie zatwierdzenia projektu robót geologicznych.
Odpis postanowienia został doręczony pełnomocnikowi skarżącego w dniu 5 września 2018 r.
W dniu 19 września 2018 r. J. L. osobiście złożył zażalenie na postanowienie z dnia 14 sierpnia 2018 r.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie, jako wniesione po terminie, podlegało odrzuceniu.
Stosownie do treści art. 244 § 2 p.p.s.a., ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w ramach prawa pomocy jest równoznaczne z udzieleniem pełnomocnictwa. Z kolei, zgodnie z treścią art. 67 § 5 p.p.s.a., jeżeli ustanowiono pełnomocnika lub osobę upoważnioną do odbioru pism w postępowaniu sądowym, doręczenia należy dokonać tym osobom.
A zatem w sytuacji, gdy strona jest reprezentowana przez pełnomocnika, lub osobę upoważnioną do odbioru pism w postępowaniu sądowym, to stosownie do powyższego przepisu doręczenia należy dokonywać tym osobom. Przepisy o doręczeniach pism procesowych mają charakter bezwzględnie obowiązujący. Ustawodawca co do zasady wyłączył jakąkolwiek dyspozytywność stron w tym zakresie, wskazując komu, kiedy i w jaki sposób należy dokonywać doręczeń pism sądowych. Rządząca doręczeniami zasada oficjalności i formalizmu czynności procesowych sądu gwarantują określony porządek czynności, którego przestrzeganie wprowadza stabilność w zakresie dotyczącym między innymi terminowości czynności procesowych podejmowanych przez stronę, a w konsekwencji także ich skuteczności procesowej (porównaj: postanowienie SN z dnia 8 września 1993 r., III CRN 30/93, OSNC z 1994, nr 7-8, poz. 160). Zatem, jeżeli w postępowaniu strona jest reprezentowana przez pełnomocnika, doręczenia winny być dokonywane temu pełnomocnikowi.
Tym samym, gdy strona ustanowiła pełnomocnika, to dokonanie doręczenia stronie jest bezskuteczne w stosunku do jej pełnomocnika, a zatem bezskuteczne również procesowo (por. wyrok SN z dnia 22 maja 1965 r., I PR 161/65, Biuletyn Informacyjny Sądu Najwyższego 1965/11, poz. 215; wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 20 sierpnia 1965 r., II PZ 37/65, LEX nr 13888).
W sprawie skarżącemu ustanowiono pełnomocnika z urzędu - postanowienie z dnia 8 lutego 2017 r., sygn. akt III SA/Gl 730/16 (k. 63). Właściwa Okręgowa Rada Adwokacka wyznaczyła dla J. L. pełnomocnika z urzędu w osobie adwokata [...] (k. 76). Skoro skarżący w toku postępowania nie wypowiedział pełnomocnictwa adwokatowi [...], a Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach nie cofnął skarżącemu przyznanego mu prawa pomocy i nie zmienił w odpowiednim zakresie postanowienia o przyznaniu prawa pomocy, to wyłącznie doręczanie pism temu pełnomocnikowi było skuteczne procesowo, nawet jeżeli na wniosek strony, jak to określił sam Sąd I instancji - informacyjnie, odpis pism doręczano również skarżącemu osobiście.
A zatem, skoro Sąd I instancji dokonał doręczenia postanowienia z dnia 14 sierpnia 2018 r. pełnomocnikowi skarżącego w dniu 5 września 2018 r., to w tym momencie rozpoczął swój bieg termin do złożenia zażalenia na to postanowienie. Tymczasem skarżący osobiście złożył zażalenie na wskazane postanowienie w dniu 19 września 2018 r., to jest z uchybieniem ustawowego siedmiodniowego terminu do dokonania tej czynności (art. 194 § 2 p.p.s.a.).
Na rozstrzygnięcie Sądu kasacyjnego - z przyczyn wyżej omówionych - nie mógł mieć wpływu fakt informacyjnego doręczenia osobiście skarżącemu odpisu postanowienia z dnia 14 sierpnia 2018 r. w dniu 12 września 2018 r.
Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 178 w związku z art. 197 § 1 i 2 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.