Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Janusz Zajda po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia J. Ś. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 17 października 2014 r.; sygn. akt VIII SA/Wa 963/14 o odmowie przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi J. Ś. na decyzję Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z dnia [...] lipca 2014 r.; nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości w płatności abonamentowej postanawia: oddalić zażalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. postanowieniem z 17 października 2014 r., sygn. akt VIII SA/Wa 963/14 odmówił J. Ś. przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym, w sprawie ze skargi na decyzję Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z [...] lipca 2014 r., nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości w płatności abonamentowej.
J. Ś. w odpowiedzi na wezwanie do uiszczenia wpisu sądowego złożyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym, obejmującym zwolnienie jej z kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata.
Postanowieniem z 1 października 2014 r. referendarz sądowy odmówił wnioskodawczyni przyznania prawa pomocy oraz wskazał, że ze złożonego przez skarżącą oświadczenia o stanie rodzinnym i majątkowym wynika, że skarżąca nie ma trudności z zaspokajaniem podstawowych potrzeb bądź realizacją bieżących zobowiązań finansowych a jej sytuacja materialna pozwala na wygospodarowanie środków na uiszczenie wpisu sądowego oraz ustanowienie pełnomocnika z wyboru.
Na skutek wniesionego przez skarżącą sprzeciwu Sąd pierwszej instancji zaskarżonym postanowieniem odmówił przyznania prawa pomocy wskazując, że skarżąca nie wykazała, że istotnie znajduje się w sytuacji uzasadniającej przyznanie jej prawa pomocy. Podkreślił, że skarżąca prowadzi gospodarstwo domowe wraz z mężem, posiada stały dochód z tytułu emerytury w wysokości 1 815 zł, który pozostaje do jej dyspozycji. Mąż skarżącej również otrzymuje świadczenie emerytalne w wysokości 3 029 zł. Zdaniem Sądu, bez znaczenia pozostaje podnoszony w sprzeciwie fakt, że mąż skarżącej wspiera finansowo studiujące wnuki (1 200 zł/m-c), bowiem jak sama wskazała, nie utrudnia to małżonkom poczynienia oszczędności. Powyższe oznacza, że skarżąca jest w stanie ponieść koszty związane z uiszczeniem wpisu sądowego oraz ustanowieniem pełnomocnika z wyboru.
J. Ś. złożyła zażalenie na powyższe orzeczenie, ponownie wnosząc o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym.
Naczelny Sad Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie podlega oddaleniu, wobec braku uzasadnionych podstaw.
Zgodnie z art. 199 ustawy z 30 sierpnia 2002 r.- Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t Dz.U. z 2012 r., poz. 270, dalej: ppsa) strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Odstępstwem od tej zasady jest przyznanie przez sąd prawa pomocy, które stosowane jest tylko w wyjątkowych, przewidzianych prawem przypadkach. W myśl art. 246 § 1 ppsa, osobie fizycznej prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania; a w zakresie częściowym, jeżeli wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku koniecznego utrzymania siebie i rodziny. Wykazanie okoliczności uzasadniających przyznanie prawa pomocy, stosownie do treści powołanego przepisu, należy do obowiązku podmiotu ubiegającego się o przyznanie tego prawa. To zatem strona ma obowiązek wykazania, że nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania, albo że nie ma adekwatnych środków na poniesienie tych kosztów. Jedynym miernikiem oceny, czy stronie może być przyznane prawo pomocy jest kryterium finansowe. (por. postanowienie NSA z 19 stycznia 2010 r., sygn. akt I GZ 1/10). Stanowisko to znajduje potwierdzenie w treści art. 252 § 1 ppsa, zgodnie z którym wniosek o przyznanie prawa pomocy powinien zawierać oświadczenie strony obejmujące dokładne dane o stanie majątkowym i dochodach. Sąd rozpoznając wniosek jest zobowiązany przeprowadzić obiektywną ocenę podniesionych okoliczności w aspekcie zaistnienia przesłanek określonych w powołanym przepisie oraz wskazać, z jakich względów uznał, że żądanie strony zasługuje, bądź nie zasługuje na uwzględnienie oraz w jakiej części.