Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jacek Chlebny Sędziowie NSA Zofia Flasińska (spr.) Marek Stojanowski po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skarg M. T. R., P. S., Z. B., K. R., J. M., K. G.-S., J. S., F. S., M. L., P. P. P., K. W.J., R. Z. T. na przewlekłość postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gdańsku, sygn. akt II SA/Gd 444/16 w sprawie ze skargi O. O., M. L., K. W. J., F. S., R. Z. T., M. T. R., P. P.P., A.K., K. G., R. W., K. G. - S., K. J. P., K. M., Z. B., K. R., D. B., H. M. B., P. S., A. B., M. B., J. M. i J. S. na uchwałę Rady Gminy T. z dnia [...] czerwca 2012 r., Nr [...] w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego postanawia: 1. odrzucić skargi na przewlekłość postępowania P. S., Z. B., K. R., J. M., J. S., F. S., P. P. P., K. W. J., R.Z. T., 2. stwierdzić przewlekłość postępowania ze skarg M. T. R., K. G.-S. i M. L., 3. przyznać M. T. R., K. G.-S. i M. L. od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku sumy pieniężne w wysokości po 3 000 (trzy tysiące) złotych, 4. zwrócić P. S., Z. B., K. R., J. M., J.S., F. S., P. P. P., K. W.J., R. Z.T., M.T. R., K.G.-S. i M. L. ze środków budżetowych Naczelnego Sądu Administracyjnego uiszczone opłaty od skargi na przewlekłość postępowania w kwocie po 100 (sto) złotych.
W dniu 19 czerwca 2013 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku wpłynęła skarga Grupy mieszkańców gminy reprezentowanej przez Stowarzyszenie "[...]" w B. na uchwałę Rady Gminy T. z dnia [...] czerwca 2012 r., Nr [...] w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (sygn. akt II SA/Gd 458/13).
W wykonaniu zarządzenia Przewodniczącego Wydziału II z dnia 20 czerwca 2013 r. pełnomocnik Stowarzyszenia został wezwany do usunięcia braków formalnych skargi poprzez złożenie oryginału lub uwierzytelnionego odpisu pełnomocnictwa procesowego oraz 29 upoważnień od członków grupy mieszkańców wraz z dwoma aktami notarialnymi, jak również do uiszczenia wpisu od skargi w terminie 7 dni pod rygorem jej odrzucenia. Wpis od skargi w kwocie 300 zł został uiszczony 3 lipca 2013 r., a braki formalne zostały uzupełnione 8 lipca 2013 r.
Zarządzeniem z dnia 16 grudnia 2013 r. sędzia sprawozdawca skierował sprawę na rozprawę, a zarządzeniem z dnia 2 stycznia 2014 r. Przewodniczący Wydziału wyznaczył termin rozprawy na dzień 26 lutego 2014 r.
Wyrokiem z dnia 26 lutego 2014 r. Sąd oddalił skargę.
W dniu 18 kwietnia 2014 r. Grupa mieszkańców gminy reprezentowana przez Stowarzyszenie "[...]" w B. wniosła skargę kasacyjną od tego wyroku, w której zawarto wniosek o przyznanie prawa pomocy "skarżącym".
Zarządzeniem z dnia 25 kwietnia 2014 r. referendarz sądowy wezwał pełnomocnika Stowarzyszenia do sprecyzowania w czyim konkretnie imieniu składa ten wniosek oraz przesłania go na urzędowym formularzu. W związku z niewykonaniem tego wezwania przez pełnomocnika - zarządzeniem z dnia 10 czerwca 2014 r. - referendarz sądowy pozostawił wniosek bez rozpoznania.
Zarządzeniem z dnia 4 lipca 2014 r. Przewodniczący Wydziału wezwał pełnomocnika do uiszczenia wpisu od skargi kasacyjnej w kwocie 150 zł. Wpis został uiszczony 16 lipca 2014 r.
W dniu 7 sierpnia 2014 r. wpłynęła odpowiedź Gminy T. na skargę kasacyjną. Po doręczeniu tej odpowiedzi stronie skarżącej akta sprawy zostały przekazane do Naczelnego Sądu Administracyjnego w dniu 14 sierpnia 2014 r.
Wyrokiem z dnia 28 kwietnia 2016 r., II OSK 2324/14 Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Gdańsku do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu tego wyroku Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że postępowanie w tej sprawie dotknięte było wadą nieważności. Nieważność postępowania sądowoadministracyjnego zachodzi m. in. jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej, organu powołanego do jej reprezentowania lub przedstawiciela ustawowego, albo gdy pełnomocnik strony nie był należycie umocowany (art. 183 § 2 pkt 2 P.p.s.a.). W przedmiotowej sprawie Sąd I instancji w sentencji zaskarżonego wyroku jako stronę skarżącą wskazał: "Grupę mieszkańców gminy reprezentowaną przez Stowarzyszenie [...] w B.", jednak tego rodzaju podmiot nie ma zdolności sądowej. Niewątpliwie, bowiem podmiot, którego skargę rozpoznał Sąd nie należy do wskazanych w art. 25 P.p.s.a. Skoro skargę wniesiono m. in. na podstawie art. 101 ust. 2a ustawy o samorządzie gminnym, to stronami skarżącymi winno się uczynić wszystkich wyrażających na to zgodę mieszkańców, jako osób fizycznych, które z mocy art. 25 § 1 P.p.s.a. posiadają zdolność sądową. Ponadto Sąd I instancji rozpoznał skargę wadliwie, czyniąc skarżącym Grupę mieszkańców gminy i godząc się, by skargę tę w istocie wniosło Stowarzyszenie, które miało reprezentować osoby tworzące powyższą grupę, a które samo udzieliło pełnomocnictwa wskazanemu przez siebie adwokatowi. Stowarzyszenie nie mogło wnosić skargi w imieniu grupy mieszkańców i w konsekwencji pełnomocnik ustanowiony przez Stowarzyszenie nie mógł skutecznie dokonywać czynności w tej sprawie. Ta okoliczność przesądziła o tym, że ziściła się dodatkowa przesłanka nieważności postępowania, albowiem strony - osoby fizyczne, które udzieliły Stowarzyszeniu upoważnienia do ich reprezentowania we wniesieniu skargi, zostały pozbawione możności obrony swych praw (art. 183 § 2 pkt 5 P.p.s.a.). Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że Sąd I instancji winien ponownie rozpoznać sprawę, uwzględniając uwagi zawarte w powyższym wyroku, w szczególności prawidłowo oznaczyć skarżących i w przypadku popierania złożonej skargi wezwać ich do uzupełnienia braków formalnych odnośnie podpisania skargi i wniesienia od niej należnych wpisów.