Skarga na przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ, w sprawach załatwianych w drodze decyzji administracyjnej, o której mowa w art. 3 § 2 pkt 8 i art. 149 P.p.s.a., nie przysługuje w sprawach, które zostały zakończone decyzją ostateczną wydaną przed dniem 11 kwietnia 2011 r., tj. przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Dnia 14 listopada 2012 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Włodzimierz Ryms /spr./ sędzia NSA Jacek Chlebny sędzia del. WSA Grzegorz Czerwiński Protokolant Mariusz Szufnara po rozpoznaniu w dniu 31 października 2012 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Z. W. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 10 lutego 2012 r., sygn. akt II SAB/Gd 3/12 w sprawie ze skargi Z. W. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Wójta Gminy K. w przedmiocie przywrócenia stosunków wodnych na gruncie postanawia: oddalić skargę kasacyjną.
Postanowieniem z dnia 10 lutego 2012 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku odrzucił skargę Z. W. na przewlekłość postępowania Wójta Gminy K. w przedmiocie przywrócenia stosunków wodnych na gruncie.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy.
Decyzją z dnia [...] lipca 2009 r. Wójt Gminy K. nakazał właścicielom działki nr [...] wykonanie urządzeń zapobiegającym szkodom. Po rozpoznaniu odwołań, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w G. decyzją z dnia [...] lutego 2011 r. uchyliło decyzję Wójta Gminy K. z dnia [...] lipca 2009 r. i nałożyło na właścicieli działki nr [...] obowiązek przywrócenia stanu poprzedniego na tej nieruchomości. Skarga na decyzję z dnia [...] lutego 2011 r. została oddalona wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 13 października 2011 r., sygn. akt II SA/Gd 398/11. Skarżący w dniu [...] grudnia 2011 r. wniósł skargę na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Wójta Gminy K.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku odrzucając skargę, stwierdził, że jakkolwiek Wójt Gminy K. prowadził postępowanie w tej sprawie z przekroczeniem terminów zakreślonych przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego, to z uwagi na to, że postępowanie w tej sprawie zostało zakończone jeszcze przed wniesieniem skargi na bezczynność, skarga w tej sprawie jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270).
W skardze kasacyjnej od postanowienia skarżący zarzucił naruszenie art. 4171 § 3 Kodeksu cywilnego oraz art. 3 § 2 i art. 287 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, dalej "P.p.s.a.", art. 35 i 37 K.p.a. Skarżący podniósł, że źródłem szkody jest przewlekłość postępowania przejawiająca się niewydaniem decyzji w wypadku gdy obowiązek jej wydania przewiduje przepis prawa. Art. 35 K.p.a. nakazuje wydanie decyzji w terminie 1 miesiąca. Następnie konieczne jest stwierdzenie we właściwym postępowaniu, że niewydanie decyzji jest niezgodne z prawem. Wymóg stwierdzenia we właściwym postępowaniu niezgodności z prawem niewydania decyzji zostanie spełniony, gdy sąd administracyjny stwierdzi, że w postępowaniu administracyjnym nastąpiła przewlekłość postępowania. Przesłankami powstania obowiązku naprawienia szkody jest wskazanie przepisu nakładającego obowiązek na organ administracyjny wydania decyzji oraz stwierdzenie we właściwym postępowaniu przez sąd administracyjny niezgodności z prawem niewydania decyzji.
Wskazując takie podstawy kasacyjne skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Istota stanowiska skarżącego, wyrażonego w podstawach kasacyjnych, sprowadza się do tego, że skoro przepis art. 417¹ § 3 Kodeksu cywilnego stanowi, iż naprawienia szkody wyrządzonej przez niewydanie decyzji, gdy obowiązek jej wydania przewiduje przepis prawa, można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu niezgodności z prawem niewydania decyzji, to sąd administracyjny powinien uwzględnić skargę wniesioną przez skarżącego, ponieważ postępowanie administracyjne prowadzone przez Wójta Gminy K. prowadzone było przewlekle z naruszeniem art. 35 i 37 K.p.a. Otóż to stanowisko skarżącego pomija to, że przepis art. 417¹ § 3 Kodeksu cywilnego nie określa podstaw skargi do sądu administracyjnego, ale odsyła do właściwych przepisów o postępowaniu administracyjnym i postępowaniu sądowoadministracyjnym, które regulują "stwierdzenie we właściwych postępowaniach niezgodności z prawem niewydania decyzji", jakkolwiek posługują się innymi zwrotami prawnymi, które określają rodzaje skarg, które mogą być wniesione do sądu administracyjnego. Chodzi tu przede wszystkim o skargę na bezczynność, a od 11 kwietnia 2011 r., po wejściu w życie ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2011 r. Nr 6, poz. 18) o skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania. Zmiany stanu prawnego, po wejściu w życie powołanej ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r., a później ustawy z dnia 20 stycznia 2011 r. o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa (Dz.U. Nr 34, poz. 173), która weszła w życie z dniem 17 maja 2011 r. oraz ustawy z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 76, poz. 409), która weszła w życie z dniem 11 lipca 2011 r. spowodowały rozszerzenie podstaw do wnoszenia skarg do sądu administracyjnego, których celem jest między innymi stwierdzenie, czy bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania administracyjnego przez organ miały miejsce z naruszeniem prawa (niezgodność z prawem niewydania decyzji w rozumieniu art. 417¹ § 3 Kodeksu cywilnego).