Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Grzegorz Czerwiński po rozpoznaniu w dniu 16 września 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku J. P. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym ustanowienie pełnomocnika z urzędu w sprawie ze skargi kasacyjnej J. P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 18 lutego 2014 r., sygn. akt II SA/Ol 859/13 w sprawie ze skargi J. P. na zarządzenie zastępcze Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia [...] lipca 2013 r., nr [...] w przedmiocie wygaśnięcia mandatu wójta postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym.
W dniu 16 kwietnia 2014 r. J. P. wniósł skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 18 lutego 2014 r., sygn. akt II SA/Ol 859/13 oddalającego jego skargę na zarządzenie zastępcze Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia [...] lipca 2013 r. w przedmiocie wygaśnięcia mandatu wójta.
W dniu 12 sierpnia 2014 r. skarżący wystąpił z wnioskiem o przyznanie mu prawa pomocy w zakresie ustanowienia profesjonalnego pełnomocnika procesowego - radcy prawnego lub adwokata. W uzasadnieniu wniosku wskazał, że w dniu 30 lipca 2014 r. wypowiedział pełnomocnictwo swojemu dotychczasowemu pełnomocnikowi z wyboru z uwagi na to, że nie mógł on reprezentować go osobiście na rozprawie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w dniu 22 sierpnia 2014 r. Bezskuteczne też okazały się próby ustanowienia pełnomocnika substytucyjnego. Skarżący wskazał, że podjęte przez niego starania w celu zatrudnienia nowego pełnomocnika nie przyniosły rezultatu, z uwagi na wynagrodzenie pełnomocników za tego rodzaju usługi, którego wysokość przewyższa jego możliwości finansowe.
W wykonaniu zarządzenia Przewodniczącego Wydziału II z dnia 14 sierpnia 2014 r. skarżący został wezwany do złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy na urzędowym formularzu. We wniosku złożonym na urzędowym formularzu w dniu 10 września 2014 r. wskazał, iż żądane przez poszczególne kancelarie prawne wynagrodzenie za reprezentowanie jego interesów w postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym (kwota ok. 10 000 zł) przewyższa jego możliwości finansowe. Skarżący wskazał, że z powodu przewlekłej choroby przebywa często na zwolnieniu lekarskim, co powoduje obniżenie jego dochodów do 80 %. W oświadczeniu o stanie majątkowym i dochodach skarżący wskazał, że posiada dom o powierzchni 165 m2, działkę budowlaną pod domem mieszkalnym 0,11 ha, nieruchomość rolną o powierzchni 0,96 ha, środki pieniężne w kwocie 148 000 zł, samochód Hyundai i 30 classic. Skarżący pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z żoną i uzyskuje dochód ze stosunku pracy w kwocie 9293,39 zł miesięcznie, a żona - dochód z emerytury w kwocie 1111,74 zł. Ich łączny miesięczny dochód wynosi 10 405,13.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Instytucja prawa pomocy jest odstępstwem od zasady odpłatności postępowania i z tego powodu jego przyznanie następuje jedynie w wyjątkowej sytuacji, gdy ograniczone możliwości finansowe strony lub ich brak pozbawiają ją możności skorzystania z przysługującego jej prawa do sądu.
Skarżący wystąpił z wnioskiem o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Zgodnie z art. 245 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), dalej: p.p.s.a., prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Stosownie do art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym następuje, gdy wnioskodawca wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.