Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Małgorzata Dałkowska-Szary po rozpoznaniu w dniu 18 maja 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Gminy Miejskiej K. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 sierpnia 2008 r., sygn. akt I SA/Wa 894/08 odrzucające skargę Gminy Miejskiej K. na orzeczenie Komisji Majątkowej w Warszawie z dnia [...] września 2006 r. nr [...] w przedmiocie przyznania własności nieruchomości zamiennych postanawia: umorzyć postępowanie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.
Postanowieniem z dnia 28 kwietnia 2009 r. Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 125 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr. 153, poz. 1270 ze zm.) zawiesił postępowanie w sprawie ze skargi kasacyjnej Gminy Miejskiej K. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 sierpnia 2008 r., odrzucającego skargę Gminy Miejskiej K. na orzeczenie Komisji Majątkowej w Warszawie z dnia 26 września 2006 r. w przedmiocie przyznania własności nieruchomości zamiennych. W uzasadnieniu powyższego postanowienia Sąd wskazał, że wnioskiem z dnia 22 stycznia 2009 r. grupa posłów na Sejm RP VI kadencji wystąpiła do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją RP oraz Europejską Konwencją o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności przepisów art. 61, 62, 63 ust. 8 i 9 oraz art. 70a ust. 1 i 2 3 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 29, poz. 154 ze zm.). Sąd podkreślił, że w niniejszej sprawie spełnione są warunki do zawieszenia postępowania na podstawie art. 125 § 1 pkt 1 w związku z art. 193 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, gdyż jego wynik zależeć może od rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego o zgodności wyżej wymienionych przepisów ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej z Konstytucją RP.
Pismem z dnia 30 czerwca 2011 r. Gmina Miejska K. wniosła o rozważenie możliwości podjęcia zawieszonego postępowania z uwagi na wydanie przez Trybunał Konstytucyjny wyroku. W związku z powyższym odpadła w ocenie skarżącej przyczyna zawieszenia postępowania.
Postanowieniem z dnia 23 grudnia 2013 r. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił wniosek o podjęcie zawieszonego postępowania.
W uzasadnieniu powyższego postanowienia Sąd wskazał, że pomimo iż przyczyna zawieszenia postępowania w postaci toczącego się postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym ustała, to jednak wniosek o podjęcie zawieszonego postępowania nie może być uwzględniony i postępowanie nie może być podjęte, ponieważ w toku postępowania w tej sprawie powstała przyczyna zawieszenia postępowania w postaci utraty zdolności sądowej przez organ będący stroną w tej sprawie, co stanowi obligatoryjną przesłankę zawieszenia postępowania, o której mowa w art. 124 § 1 pkt 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Ustawą z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2011 r., Nr 18, poz. 89), która weszła w życie z dniem 1 lutego 2011 r., Komisja Majątkowa została zniesiona z dniem 1 marca 2011 r. (art. 2 ust. 1 ustawy). Zniesienie Komisji Majątkowej, która była stroną w toczącym się postępowaniu sądowym, spowodowało utratę zdolności sądowej przez Komisję Majątkową. Skoro Komisja Majątkowa została zniesiona w drodze ustawy, do ustawodawcy należało określenie ogólnego następcy prawnego Komisji Majątkowej. To, kto jest ogólnym następcą prawnym strony, która utraciła zdolność sądową (art. 128 § 1 pkt 2 p.p.s.a.) musi mieć oparcie w przepisach rangi ustawowej, które są zawarte w ustawie, która pozbawia stronę zdolności sądowej albo w przepisach innych obowiązujących ustaw. Sąd podkreślił, że powołana ustawa z dnia 16 grudnia 2010 nie zawiera przepisów określających ogólnego następcę prawnego zniesionej Komisji Majątkowej. Z uwagi na szczególne zadania realizowane przez Komisję Majątkową w postępowaniu regulacyjnym, polegające na przywracaniu kościelnym osobom prawnym własności upaństwowionych nieruchomości (art. 61 ustawy z dnia 17 maja 1989 r.), skład Komisji Majątkowej oraz zasady postępowania w tych sprawach i orzekania w tym postępowaniu, nie można przyjąć, że ogólnym następcą prawnym Komisji Majątkowej został minister właściwy do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych. W żadnym razie, zdaniem Sądu, minister ten nie jest ogólnym następcą prawnym Komisji Majątkowej, z tego tylko powodu, że Komisja Majątkowa została zobowiązana, przed zakończeniem działalności, do dnia 28 lutego 2011 r. do przedstawienia temu ministrowi sprawozdania ze swej działalności (art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 10 grudnia 2010 r.). Sprawozdanie takie ma być przedstawione przez Komisję Majątkową w tym terminie także sekretariatowi Konferencji Episkopatu Polski oraz Komisji Wspólnej Przedstawicieli Rządu Rzeczypospolitej Polskiej i Konferencji Episkopatu Polski. Statusu ministra jako ogólnego następcy prawnego Komisji Majątkowej nie można opierać także na tym, że Komisja Majątkowa została zobowiązana do przekazania ministrowi, w terminie do dnia 28 lutego 2011 r., dokumentacji zgromadzonej w toku prowadzonych przez nią postępowań regulacyjnych oraz wniosków o wszczęcie postępowania regulacyjnego nierozpatrzonych przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r., po uprzednim zawiadomieniu uczestników postępowań regulacyjnych o nierozpatrzeniu tych wniosków (art. 3 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r.). W sprawach niezakończonych w postępowaniu regulacyjnym przez Komisję Majątkową uczestnicy postępowań regulacyjnych mogą wystąpić do sądu o zasądzenie roszczenia (art. 4 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r.). Przedstawienie sprawozdania, o którym mowa w art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. oraz przekazanie dokumentacji i wniosków, na podstawie art. 3 tej ustawy dotyczy czynności technicznych, a nie wskazania ministra właściwego do spraw wyznań oraz mniejszości narodowych i etnicznych jako ogólnego następcy prawnego zniesionej Komisji Majątkowej, która utraciła zdolność sądową w sprawach zawisłych przed sądami administracyjnymi. Również na podstawie przepisów innych aktualnie obowiązujących ustaw, nie można, zdaniem Sądu, ustalić ogólnego następcy prawnego Komisji Majątkowej.