Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodnicząca: Sędzia NSA Małgorzata Miron po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. K. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 marca 2018 r., sygn. akt VII SA/Wa 117/18 o odrzuceniu skargi M. K. na postanowienie Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Warszawie z dnia [...] listopada 2017 r., nr [...] w przedmiocie stanowiska wierzyciela w sprawie zgłoszonych zarzutów postanawia: oddalić skargę kasacyjną.
Postanowieniem z dnia 5 marca 2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił skargę M. K. na postanowienie Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Warszawie z dnia [...] listopada 2017 r. w przedmiocie stanowiska wierzyciela w sprawie zgłoszonych zarzutów. Zaskarżonym postanowieniem organ utrzymał w mocy postanowienie Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Warszawie z dnia [...] września 2017 r. o uznaniu za nieuzasadnione zarzutów zobowiązanej M. K. w sprawie prowadzenia postępowania dotyczącego egzekucji obowiązku o charakterze niepieniężnym, tj. wykonania szczepień ochronnych małoletniego F. K.
W uzasadnieniu Sąd wskazał, że skarga podlegała odrzuceniu jako niedopuszczalna, na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm.; dalej: p.p.s.a.). Sąd zwrócił uwagę na brzmienie art. 3 § 2 pkt 3 p.p.s.a., argumentując, że w aktualnym stanie prawnym nie jest dopuszczalne objęcie kontrolą sądową postanowień wierzyciela, których przedmiotem jest stanowisko co do zgłoszonych zarzutów.
M. K. wniosła skargę kasacyjną od tego postanowienia, zaskarżając je w całości. Zarzuciła naruszenie art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a. w zw. z art. 3 § 2 pkt 3 p.p.s.a. poprzez przyjęcie, że nowelizacja p.p.s.a. z dnia 15 sierpnia 2015 r. dotycząca kognicji sądu znajduje zastosowanie do sprawy w toku i tym samym bezzasadnie przyjęcie braku kognicji sądu administracyjnego.
Skarżąca kasacyjnie wniosła o: uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz zawieszenie postępowania i zwrócenie się do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem o zgodność art. 3 § 2 pkt 3 p.p.s.a. z art. 2, 30, 31 ust. 1, 2 i 3, art. 45 ust. 1 oraz art. 68 ust. 1, 2 i 3, art. 77 ust. 2 Konstytucji w zakresie w jakim przepis ten umożliwia odrzucenie skargi z powodu braku kognicji sądu na postanowienia wierzyciela o niedopuszczalności zgłoszonego zarzutu oraz postanowienia, przedmiotem których jest stanowisko wierzyciela w sprawie zgłoszonego zarzutu, również w przypadku spraw w toku, co powoduje przede wszystkim ograniczenie prawa do sądu z pominięciem prawa już nabytego w kwestii ochrony zdrowia i przymus państwa z tym związany (pozbawia konstytucyjnego uprawnienia bez jakiegokolwiek uzasadnienia).
W odpowiedzi na skargę kasacyjną Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Warszawie wniósł o jej oddalenie.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna nie ma usprawiedliwionych podstaw, albowiem zaskarżone postanowienie odpowiada prawu.
Wbrew zarzutom skarżącej kasacyjnie Sąd pierwszej instancji prawidłowo zastosował art. 58 § 1 pkt 1 w zw. z art. 3 § 2 pkt 3 p.p.s.a., odrzucając skargę na postanowienie w przedmiocie stanowiska wierzyciela w sprawie zarzutów zgłoszonych w postępowaniu egzekucyjnym jako złożoną w sprawie wyłączonej spod kognicji sądów administracyjnych.
Należy wskazać, że przyjęta w art. 2 Konstytucji RP zasada demokratycznego państwa prawnego, z której wyprowadzane jest prawo do sądu, zakłada, że prawo do obrony sądowej następuje na drodze regulowanej przepisami prawa procesowego. Granice wyznaczenia prawa do procesu przed sądem administracyjnym reguluje ustawa - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zatem warunkiem dopuszczalności skargi jest to, aby sprawa podlegała właściwości sądu administracyjnego, a więc mieściła się w ustawowym katalogu spraw poddanych kognicji sądów administracyjnych, określonym w art. 3 § 2 i 3 p.p.s.a. Wprawdzie w zaskarżonym postanowieniu Sąd pierwszej instancji nie wskazywał wprost na ustawę z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2015 r., poz. 658), jednak niewątpliwie przepis art. 3 § 2 pkt 3 p.p.s.a. w brzmieniu nadanym tą ustawą wyłączał w dacie podejmowania zaskarżonego rozstrzygnięcia spod właściwości sądów administracyjnych możliwość kontroli postanowień wierzyciela o niedopuszczalności zgłoszonego zarzutu oraz postanowień, przedmiotem których jest stanowisko wierzyciela w sprawie zgłoszonego zarzutu.