Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jacek Chlebny po rozpoznaniu w dniu 28 sierpnia 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej O. N. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 kwietnia 2019 r., sygn. akt IV SAB/Wa 340/19 odrzucającego skargę O. N. na bezczynność Wojewody [...] w przedmiocie niedoręczenia decyzji postanawia: oddalić skargę kasacyjną
Postanowieniem z 25 kwietnia 2019 r., IV SAB/Wa 340/19, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił skargę O. N. na bezczynność Wojewody [...] w przedmiocie niedoręczenia decyzji z dnia [...] marca 2019 r. udzielającej Skarżącemu zezwolenia na pobyt czasowy.
Sąd pierwszej instancji wskazał, że bezczynność organu związana jest z niezałatwieniem sprawy w terminie w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r., poz. 2096 ze zm.) dalej: k.p.a. Sądowa kontrola działalności administracji publicznej obejmuje tym samym orzekanie w sprawach skarg na bezczynność organów, które w przewidzianym terminie nie zakończyły postępowania odpowiednim aktem bądź czynnością. Zdaniem Sądu pierwszej instancji prawidłowość doręczenia wydanej przez organ w konkretnej sprawie decyzji nie mieści się w pojęciu bezczynności w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a.
W skardze kasacyjnej O. N. zaskarżył w całości opisane wyżej postanowienie zarzucając naruszenie:
1. prawa materialnego tj. art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a. przez ustalenie, że przysługuje prawo mu do wniesienia skargi na bezczynność oraz niezałatwienie sprawy w terminie przez Wojewodę [...] polegające na niedoręczeniu decyzji wydanej przez ten organ;
2. naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, w szczególności:
a) art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. poprzez przyjęcie, że niedoręczenie Skarżącemu decyzji stanowi inny niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa;
b) art. 58 § 1 pkt 1 i § 3 p.p.s.a. poprzez wydanie przez Sąd pierwszej instancji postanowienia o odrzuceniu skargi na bezczynność Wojewody [...] polegającą na niedoręczeniu decyzji z dnia [...] marca 2019 r. o udzieleniu zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy;
c) art. 134 § 1 p.p.s.a przez nierozstrzygnięcie sprawy w jej granicach, które zakreślił Skarżący w skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 kwietnia 2019 r. wnosząc o zobowiązanie Wojewody [...] do doręczenia decyzji orzekającej o udzieleniu zezwolenia na pobyt czasowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w terminie 1 dnia od doręczenia akt temu organowi.
Na podstawie przedstawionych zarzutów wniesiono o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności wskazać należy, że skarga na bezczynność organu jest dopuszczalna tylko w takich granicach, w jakich służy skarga do sądu administracyjnego na decyzje, określone postanowienia oraz akty i czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące przyznania, stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Zgodnie z art. 149 p.p.s.a. Sąd uwzględniając skargę na bezczynność organu w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4a p.p.s.a., zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub interpretacji lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Sąd może więc uwzględnić skargę na bezczynność organu wyłącznie wówczas, gdy organ ten pozostaje w zwłoce, mimo że miał obowiązek podjąć działanie we wskazanej formie i w określonym przez prawo terminie (postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 lutego 2009 r., sygn. akt I OSK 438/08, CBOIS). W uchwale z dnia 26 listopada 2008 r., sygn. akt I OPS 6/08, Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że jeżeli do daty orzekania przez sąd organ administracji publicznej, którego dotyczyła skarga na bezczynność, wyda akt lub podejmie czynność, których domagała się strona, to - mimo pozostawania w zwłoce - przestanie on tkwić w bezczynności. Postępowanie sądowoadministracyjne w sprawie jego bezczynności staje się więc bezprzedmiotowe i z tego powodu podlega umorzeniu na podstawie art. 161 §1 pkt 3 p.p.s.a.
Naczelny Sąd Administracyjny podziela pogląd wyrażony w postanowieniu z dnia 10 lutego 2015 r., sygn. akt II OSK 171/15 (CBOIS), że czynność doręczenia stronie decyzji nie mieści się w katalogu spraw podlegających kognicji sądów administracyjnych wymienionych w art. 3 § 2 pkt 1-3 i 4a p.p.s.a. Nie stanowi też czynności określonej w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. - przepis ten odnosi się bowiem do działań materialno-technicznych organu, wywołujących określone tam skutki prawne. Czynność doręczenia ani nie przyznaje, ani nie stwierdza, ani nie uznaje żadnych uprawnień i obowiązków. Nie stanowi ona również załatwienia sprawy administracyjnej. Doręczenie wywołuje jedynie ten skutek, że od daty doręczenia biegnie dla strony termin do wniesienia określonych środków zaskarżenia. Prawidłowość doręczenia decyzji nie podlega kontroli sądowej w drodze odrębnej skargi.
Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 w związku art. 182 § 1 p.p.s.a., orzekł jak w sentencji postanowienia.