Sprawa ze skargi na postanowienie WSA w Krakowie w sprawie ze skargi Rady Gminy Trzciana na zarządzenie zastępcze Wojewody Małopolskiego nr [...] w przedmiocie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu Wójta Gminy Trzciana
Uzasadnienie strona 4/4

Strona skarżąca stwierdza, że nie można przyjąć, iż art. 98 ust. 3 a, stanowi wprowadzenie wyjątku od ogólnej zasady dotyczącej legitymacji skargowej i poprzez użycie wprost literalnego zwrotu "rada gminy", przesądza, że tylko w sytuacji normowanej przez art. 98 ust. 3a, rada gminy posiada sporną kompetencję, a zatem zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, należy przyjąć to jako pośredni dowód na to, iż uprawnienie takie nie wynika z art. 98 ust. 3 ustawy. Skarżąca stwierdza, że jest to teza nietrafna, ponieważ art. 98 ust. 3a, reguluje specyficzną sytuację, w której rozstrzygnięcie nadzorcze zostaje doręczone po upływie kadencji rady gminy, przenosząc stosowne uprawnienie na radę nowej kadencji. Stąd też zdaniem skarżącej bardziej uzasadnione byłoby raczej sądzić, że ust. 3 a jest swoistym doprecyzowaniem czy też rozszerzeniem ogólnego uprawnienia rady gminy wynikającego z art. 98 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym, a nie wprowadzeniem wyjątku.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

skarga kasacyjna ma usprawiedliwione podstawy.

Naczelny Sąd Administracyjny przyjął stanowisko wyrażone w postanowieniu Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 czerwca 2007 r. syg. akt II OSK 706/07.

Z przepisów ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), a zwłaszcza jej art. 11a wynika, że gmina działa przez swoje organy, którymi są rada gminy oraz wójt/burmistrz/prezydent. Kwestią, na którą trzeba zwrócić uwagę jest to, że samodzielność prawna gminy podlega ochronie sądowej, co wynika z art. 165 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz z art. 2 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym. Gmina posiada zdolność procesową, dokonuje czynności w postępowaniu przez organy lub osoby uprawnione do działania w jej imieniu (art. 26 § 1 i art. 28 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Podmiotem praw i obowiązków jest gmina jako wspólnota terytorialna, a nie jej organy. Organ gminy nie może być traktowany jako podmiot od niej niezależny. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uniemożliwił stronie działanie za pośrednictwem jej organu.

W sprawie stwierdzić należy, że przewodniczący rady gminy, w sytuacji gdy rada gminy podjęła uchwałę o zaskarżeniu rozstrzygnięcia nadzorczego i upoważniła go do wniesienia skargi do sądu administracyjnego, był uprawniony do dokonania tej czynności. Co prawda nie ma przepisu prawa, który stanowiłby o tym wprost, poza art. 98 ust. 3a ustawy o samorządzie gminnym, a z którego takie uprawnienie dla przewodniczącego rady gminy wynika w okresie zmiany kadencji rady gminy, to jednak uprawnienie to o charakterze ogólnym można wyprowadzić z wykładni systemowej przepisów ustawy o samorządzie gminnym. Skoro bowiem jej przepisy tworzą konstrukcję nadzoru opartą o kontrolę legalności działalności oddzielnie każdego z organów gminy (rady oraz wójta, burmistrza lub prezydenta miasta), wyposażając każdy z nich w uprawnienie do decydowania o zaskarżeniu rozstrzygnięcia nadzorczego do sądu administracyjnego, to należy przyjąć, że w tych sprawach w imieniu rady gminy wystąpić może podmiot upoważniony przez radę, w szczególności jej przewodniczący, który z mocy art. 19 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym organizuje pracę rady. W sytuacji gdy rada gminy podejmuje uchwałę o zaskarżeniu rozstrzygnięcia nadzorczego do sądu administracyjnego i upoważnia przewodniczącego rady do wniesienia skargi do sądu to podmiot ten staje się sui generis pełnomocnikiem rady. Nie można w takiej sytuacji skutecznie dowodzić, że skarga wniesiona przez przewodniczącego rady gminy jest z tego powodu niedopuszczalna. Sama zaś rada gminy może skutecznie złożyć skargę do sądu administracyjnego, dotyczy to w szczególności sytuacji, gdy skarga ma dotyczyć organu wykonawczego gminy jakim jest wójt gminy. W sytuacji bowiem gdy skarga ma dotyczyć organu wykonawczego, nie do zaakceptowania byłby pogląd, że wyłącznie wójt jako organ gminy mógł skutecznie wnieść do Sądu skargę dotyczącą jego osoby.

Stąd stwierdzić należy, że wniesienie skargi w imieniu Gminy Trzciana przez Radę Gminy Trzciana, działającą poprzez przewodniczącego tej Rady, należało uznać za dopuszczalne, co uzasadnia uchylenie zaskarżonego postanowienia Sądu I instancji.

W tym stanie rzeczy, skoro skarga kasacyjna została oparta na usprawiedliwionych podstawach, na podstawie art. 185 § 1 powołanej ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji.

Strona 4/4