Dnia 20 marca 2012 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Jerzy Stelmasiak po rozpoznaniu w dniu 20 marca 2012 roku na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Gminy Łagiewniki na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 15 grudnia 2011 roku sygn. akt II SA/Wr 829/11 o odrzuceniu skargi Wójta Gminy Łagiewniki na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Wałbrzychu z dnia 4 lipca 2011 roku Nr SKO.4141/71/2011 w przedmiocie stwierdzenia nieważności postanawia: oddalić skargę kasacyjną.
Postanowieniem z dnia 15 grudnia 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu odrzucił skargę Wójta Gminy Łagiewniki na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Wałbrzychu z dnia 4 lipca 2011 r. w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji.
Sąd I instancji wskazał, że zaskarżoną decyzją Kolegium uchyliło decyzję własną z dnia 13 maja 2011 r. i umorzyło postępowanie w sprawie decyzji Wójta Gminy Łagiewniki z dnia 17 lipca 2009 r. orzekającej, że decyzja Kierownika Wydziału Rolnictwa i Leśnictwa Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Dzierżoniowie z dnia 20 listopada 1963 r. nr RL.IX-10/94/63 o przejęciu przez Skarb Państwa gospodarstwa rolnego o pow. 5, 43 ha wraz zabudowaniami gospodarczymi położonego we wsi Sieniawka stanowiącego własność K. Z. wydana została z naruszeniem prawa.
Sąd I instancji podkreślił, że rola jednostki samorządu terytorialnego w postępowaniu administracyjnym jest szczególna. Może być ona - jako osoba prawna - stroną tego postępowania i wówczas organy ją reprezentujące będą broniły jej interesu prawnego, korzystając z gwarancji procesowych, jakie przepisy k.p.a. przyznają stronom postępowania administracyjnego. Ustawa może jednak organowi jednostki samorządu terytorialnego wyznaczyć rolę organu administracji publicznej w rozumieniu art. 5 § 2 pkt 3 k.p.a. Wtedy będzie on "bronił" interesu jednostki samorządu terytorialnego w formach właściwych dla organu prowadzącego postępowanie. Powierzenie zatem organowi jednostki samorządu terytorialnego właściwości do orzekania w sprawie indywidualnej w formie decyzji administracyjnej, niezależnie od tego, czy nastąpiło to na mocy ustawy, czy też w drodze porozumienia, wyłącza możliwość dochodzenia przez tę jednostkę jej interesu prawnego w trybie postępowania administracyjnego, czy sądowoadministracyjnego. W takiej sytuacji jednostka samorządu terytorialnego nie ma legitymacji procesowej strony w tym postępowaniu, nie jest również podmiotem uprawnionym do zaskarżania decyzji do sądu administracyjnego ani też legitymowanym do wystąpienia z powództwem do sądu powszechnego
Sąd I instancji podkreślił, że przedmiotem postępowania jakie toczyło się przed Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Wałbrzychu w trybie nadzwyczajnym (o stwierdzenie nieważności decyzji na podstawie art. 156 k.p.a.) była decyzja z dnia 17 lipca 2009 r. wydana przez Wójta Gminy Łagiewniki. W tym postępowaniu Wójt Gminy Łagiewniki nie uzyskał statusu strony postępowania, a zapadające w toku postępowania decyzje były mu przesyłane tylko jako organowi orzekającemu w sprawie. W tej sytuacji dopuszczenie możliwości wniesienia skargi przez Wójta Gminy Łagiewniki (który wydał rozstrzygnięcie w sprawie) nadawałoby temu organowi uprawnienia z jednej strony władcze, a z drugiej strony uprawnienia strony, która rozstrzygnięcie kwestionuje.
Skargę kasacyjną od powyższego postanowienia wniosła Gmina Łagiewniki. Zarzuciła naruszenie przepisów postępowania:
Po pierwsze, art. 50 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) - zwanej dalej p.p.s.a. - w związku z art. 140 k.c. poprzez przyjęcie, że skarżącemu nie przysługuje interes prawny w sprawie, podczas gdy istnieje związek miedzy sferą praw podmiotowych gminy, a zaskarżoną decyzją Kolegium, wynikający z faktu, że Gmina Łagiewniki rości sobie prawo do własności nieruchomości, której stan prawny jest uzależniony od kwestii stwierdzenia nieważności decyzji Wójta Gminy Łagiewniki.