Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Zofia Flasińska (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Maria Czapska - Górnikiewicz Sędzia del. WSA Agnieszka Miernik Protokolant Andżelika Nycz po rozpoznaniu w dniu 13 września 2012 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kielcach z dnia 27 czerwca 2012 r. o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Kielcach, a Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody Kieleckiego z dnia [...] grudnia 1980 r. zatwierdzającej projekt scalania gruntów wsi P. postanawia: wskazać Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi jako organ właściwy w sprawie.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Kielcach zwróciło się do Naczelnego Sądu Administracyjnego z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy tym organem a Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi poprzez wskazanie organu właściwego do rozpatrzenia wniosku E. W. o stwierdzenie nieważności decyzji Wojewody Kieleckiego z dnia [...] grudnia 1980 r. zatwierdzającej projekt scalania gruntów wsi P. w części dotyczącej działek nr [...].
W uzasadnieniu wniosku Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Kielcach wskazało, iż zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów (t. j. Dz. U. z 2003 r., Nr 178. poz. 1749 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 sierpnia 2009 r., organem właściwym do przeprowadzenia postępowania scaleniowego lub wymiennego jest starosta. Zgodnie z art. 17 pkt 1 K.p.a. organem wyższego stopnia w stosunku do starosty jest samorządowe kolegium odwoławcze. Jednak w przypadku postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji w przedmiocie scalenia lub wymiany gruntów przepisów tych nie stosuje się, gdyż zastosowanie ma ogólny przepis art. 157 § 1 K.p.a. w zw. z art. 17 pkt 2 K.p.a., co oznacza, że organem właściwym do stwierdzenia nieważności takiej decyzji, wydanej przed 1 sierpnia 2009 r. przez wojewodę jest odpowiedni minister.
Kolegium powołało się na uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 kwietnia 2012 r., II OPS 1/12, w której Sąd uznał, iż organ wyższego stopnia w rozumieniu art. 157 § 1 K.p.a., właściwy do stwierdzenia nieważności decyzji zatwierdzającej projekt scalenia gruntów wydanej przez organ wymieniony w art. 17 K.p.a., ustala się na podstawie art. 157 § 1 i art. 17 K.p.a. w zw. z art. 20 K.p.a. Zdaniem Kolegium, z uzasadnienia tej uchwały wynika, że w sprawach stwierdzenia nieważności decyzji wydanej przez wojewodę właściwy jest minister, który jest organem wyższego stopnia w rozumieniu art. 17 K.p.a. W przypadku decyzji zatwierdzającej projekt scalenia lub wymiany gruntów jest to Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, bowiem kieruje on działem administracji rządowej rozwój wsi, który obejmuje sprawy związane ze scalaniem i wymianą gruntów.
W odpowiedzi na wniosek Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformował, że podziela pogląd wyrażony w uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 kwietnia 2012 r., II OPS 1/12.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Kwestia właściwości organu do stwierdzenia nieważności decyzji zatwierdzającej projekt scalenia gruntów była przedmiotem rozważań Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w składzie siedmiu sędziów podjął w dniu 17 kwietnia 2012 r. uchwałę następującej treści: "Organ wyższego stopnia w rozumieniu art. 157 § 1 K.p.a., właściwy do stwierdzenia nieważności decyzji zatwierdzającej projekt scalenia gruntów wydanej przez organ wymieniony w art. 17 K.p.a., ustala się na podstawie art. 157 § 1 i art. 17 K.p.a. w związku z art. 20 K.p.a." (II OPS 1/12, publ., ONSAiWSA 2012, nr 4 poz.60, LEX nr 1142616).
W uzasadnieniu powołanej uchwały wskazano, że wywiedziona z art. 20 K.p.a. reguła, iż właściwość rzeczową organu administracji publicznej ustala się według przepisów o zakresie jego działania, w postępowaniu w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji ma zastosowanie wówczas, gdy art. 157 § 1 w zw. z art. 17 K.p.a. są niewystarczające dla ustalenia organu właściwego z uwagi na zmianę we właściwości organów. Przy czym nie chodzi o każdą zmianę właściwości organów, lecz o zmianę związaną z przemianami strukturalnymi, za którymi idzie likwidacja jednych organów i tworzenie innych. Dopóki organ, który wydał decyzję kontrolowaną w postępowaniu w sprawie stwierdzenia nieważności, wymieniony w art. 157 § 1 i art. 17 K.p.a., pozostaje w strukturze organów administracji publicznej, dopóty organ właściwy do stwierdzenia jej nieważności winien być określany na podstawie wskazanych przepisów.
Przyjęte w uchwale stanowisko prowadzi do uznania, że organem nadzoru właściwym do prowadzenia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wydanej przez Wojewodę Kieleckiego w sprawie scalenia gruntów pozostaje Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Stosownie do art. 17 pkt 2 k.p.a., organem wyższego stopnia w stosunku do wojewody jest bowiem właściwy w sprawie minister.
Mając na uwadze powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 15 § 1 pkt 4 i § 2 oraz art. 4 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.