Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Arkadiusz Despot-Mładanowicz Sędziowie Sędzia NSA Jerzy Bujko (spr.) Sędzia del. WSA Iwona Bogucka Protokolant asystent sędziego Katarzyna Ślizak po rozpoznaniu w dniu 16 stycznia 2014 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy z wniosku Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Gdańsku a Starostą Lęborskim w przedmiocie wskazania organu właściwego do nałożenia obowiązku przywrócenia środowiska do stanu właściwego postanawia wskazać Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku jako organ właściwy do rozpoznania sprawy.
Pismem z dnia 5 września 2013 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Gdańsku wniósł o rozstrzygnięcie negatywnego sporu kompetencyjnego ze Starostą Lęborskim przez wskazanie Starosty Lęborskiego jako organu właściwego w sprawie nałożenia obowiązku przywrócenia środowiska do stanu właściwego.
W uzasadnieniu wnioskodawca podał, że otrzymał od Wójta Gminy W. i firmy L. sp. z o.o. zgłoszenie o wystąpieniu szkody w środowisku. Zgodnie z tym zgłoszeniem na działce nr 1 w W. podczas wykonywania prac poszukiwawczych ropy naftowej i gazu odkryto pod powierzchnią ziemi zgromadzone odpady. W toku postępowania organ ustalił, że właścicielem przedmiotowej działki jest R.H. Ustalił także, że do powstania nielegalnego składowiska odpadów na przedmiotowej działce doszło przed dniem 30 kwietnia 2007 r. W wyniku nielegalnego składowania odpadów stwierdzono przekroczenia standardów jakości gleby określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz.U. Nr 165, poz. 1359) oraz zanieczyszczenie wód podziemnych. Pomimo działań podjętych przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku w oparciu o art. 35 ust. 2 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz.U. Nr 5 poz. 493 ze zm.) w związku z art. 102 i następne ustawy z dnia 2 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zm.), władający powierzchnią ziemi nie wywiązał się z wynikającego z mocy prawa obowiązku przeprowadzenie rekultywacji terenu. Zgodnie zatem z art. 362 ust. 6 ustawy - Prawo ochrony środowiska obowiązki o charakterze rekultywacyjnym będą mogły być nałożone na władającego powierzchnią ziemi, który nie wywiązuje się z obowiązków wynikających z mocy prawa. Przepis ten jednak nie przewiduje umocowania regionalnego dyrektora ochrony środowiska do nakładania obowiązku rekultywacji w drodze decyzji administracyjnej w sytuacji, gdy podmiot zobowiązany uchyla się od jej przeprowadzenia. Zgodnie z art. 378 ustawy - Prawo ochrony środowiska organem właściwym w takiej sytuacji jest starosta. Ponadto stosownie do art. 35 ust. 1 ustawy o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie w sprawach dotyczących szkody, która zaistniała przed dniem 30 kwietnia 2007 r. (jak to miało miejsce w niniejszej sprawie) zastosowanie mają przepisy dotychczasowe, zatem właściwość regionalnego dyrektora ochrony środowiska w tym zakresie nie została w ogóle przewidziana. Pismem z dnia 14 lutego 2013 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Gdańsku przekazał niniejszą sprawę Staroście Lęborskiemu jako organowi właściwemu. Pismem z dnia 5 marca 2013 r. Starosta Lęborski zwrócił Regionalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska w Gdańsku dokumentację sprawy uznając się za organ niewłaściwy do jej rozpoznania. Pismem z dnia 9 kwietnia 2013 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Gdańsku ponownie przekazał sprawę Staroście Lęborskiemu jako organowi właściwemu i postanowieniem z dnia 22 maja 2013 r. odmówił wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie. Decyzją z dnia 31 maja 2013 r. Starosta Lęborski nałożył na R. H. obowiązek przywrócenie środowiska do stanu właściwego w związku z wystąpieniem szkody w środowisku wodno-gruntowym. Decyzją z dnia 26 lipca 2013 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Słupsku uchyliło powyższą decyzję. Kolegium uznało, że Starosta Lęborski nie jest organem właściwym w niniejszej sprawie. Pismem z dnia 1 sierpnia 2013 r. Starosta Lęborski, na podstawie art. 362 ust. 6 ustawy - Prawo o ochronie środowiska, przekazał przedmiotową sprawę Regionalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska w Gdańsku. Składając niniejszy wniosek Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Gdańsku wskazał, że odesłanie do art. 102 i następnych ustawy - Prawo o ochronie środowiska znajdujące się w art. 362 ust. 6 tej ustawy nie ma żadnego związku z modyfikacją właściwości organów, wynikającą z art. 378 ust. 1 ustawy - Prawo o ochronie środowiska. Odesłanie do zasad wynikających z art. 102 ma wyłącznie znaczenie ze względu na wskazanie podmiotu zobowiązanego do rekultywacji. Bezsprzecznie bowiem, przepis ten odwołuje się do art. 362 ust. 1 pkt 2, nakazując jego odpowiednie zastosowanie do władających powierzchnią ziemi obowiązanych do rekultywacji. Zasadniczym celem regulacji art. 362 ust. 6 jest zaś rozszerzenie możliwości zastosowania środków odpowiedzialności administracyjnej, wynikających z ust. 1 tego przepisu i powstanie możliwość skierowania ich również do podmiotów władających powierzchnią ziemi. Nie oznacza to żadnych zmian w zakresie właściwości organu, wskazanego przez ustawodawcę jako właściwego do stosowania tych środków, bowiem prawodawca w żadnym przepisie ustawy nie wskazuje jakiegokolwiek innego organu (a więc również regionalnego dyrektora ochrony środowiska), jako wyznaczonego do wydawania decyzji na podstawie art. 362 ust. 6 ustawy - Prawo o ochronie środowiska.