Dnia 28 marca 2018 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Masternak-Kubiak, Sędziowie: Sędzia NSA Paweł Miładowski (spr.), Sędzia del. WSA Izabela Bąk-Marciniak, po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta Jaworzna o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Prezydentem Miasta Jaworzna a Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego w Jaworznie w przedmiocie wskazania organu właściwego do załatwienia wniosku w sprawie samowolnej zmiany sposobu użytkowania terenu postanawia: wskazać Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Jaworznie jako organ właściwy do załatwienia sprawy.
Prezydent Miasta Jaworzna wniósł o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Prezydentem Miasta Jaworzna, a Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego w Jaworznie w przedmiocie wskazania organu właściwego do załatwienia wniosku w sprawie samowolnej zmiany sposobu użytkowania terenu działek nr [...] i [...], obręb [...], położonych w J. przy ul. [...].
Z akt sprawy wynika, że w sprawie zmiany sposobu użytkowania ww. działek na parking Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego, zwany dalej "PINB", w Jaworznie prowadził postępowanie na wniosek właścicielki sąsiedniej nieruchomości - S. K.. Po przesłuchaniu świadka PINB przekazał sprawę Prezydentowi przy piśmie z dnia 21 września 2017 r., wskazując, że utwardzenie ww. działek nastąpiło na podstawie zgłoszenia, natomiast nie zostały wyznaczone miejsca postojowe, ani nie wykonano żadnych robót budowlanych. W ocenie PINB, zmieniono sposób użytkowania terenu utwardzonego na parking bez wykonania robót budowlanych, co należy do właściwości organów administracji architektoniczno-budowlanej. Następnie przy piśmie z dnia 20 października 2017 r. Prezydent zwrócił wniosek PINB w Jaworznie, podnosząc, że w piśmie z dnia 21 września PINB nie wskazał podstawy prawnej do prowadzenia przez Prezydenta postępowania w sprawie ww. zmiany sposobu użytkowania. Zaś przy piśmie z dnia 17 listopada 2017 r. PINB ponownie przekazał sprawę Prezydentowi. W tych warunkach Prezydent wniósł do Naczelnego Sądu Administracyjnego o wskazanie organu właściwego do załatwienia wniosku w sprawie zmiany sposobu użytkowania terenu ww. działek jako parkingu.
W odpowiedzi na wniosek PINB wskazał, że w jego ocenie w okolicznościach tej sprawy brak było podstaw do podejmowania przez organ nadzoru budowlanego na podstawie przepisów Prawa budowlanego.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
W niniejszej sprawie zaistniał pomiędzy Prezydentem Miasta Jaworzna, a Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego w Jaworznie spór negatywny, ponieważ oba organy twierdzą, że nie są właściwe do załatwienia sprawy. Tego rodzaju spór podlega kognicji Naczelnego Sądu Administracyjnego, co wynika z art. 15 § 1 pkt 4 w zw. z art. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm.), zwanej dalej "p.p.s.a.".
Należy wskazać, że to z jaką konkretnie sprawą mamy do czynienia powinno wynikać z ustaleń stanu faktycznego. Ustalenia w tym zakresie determinują rodzaj postępowania, które powinno zostać przeprowadzone, a tym samym i właściwość organów. W okolicznościach tej sprawy mamy do czynienia z wnioskiem dotyczącym oceny legalności użytkowania działek nr [...] i [...], obręb [...], położonych w J. przy ul. [...], jako parkingu, a mianowicie czy doszło samowolnej zmiany sposobu użytkowania terenu tych działek. Należy stwierdzić, że ocena legalności użytkowania utwardzonego terenu jako parkingu, w tym ocena czy doszło do samowolnej zmiany sposobu użytkowania, należy do właściwości organów nadzoru budowlanego, co wynika z art. 83 ust. 1 w związku z art. 71a Prawa budowlanego. Przy czym, wbrew twierdzeniem PINB w Jaworznie, ocena zmiany sposobu użytkowania nie jest uzależniona i związana tylko z wykonaniem robót budowlanych. Zgodnie z zawartą w art. 71 ust. 1 Prawa budowlanego definicją "zmiany sposobu użytkowanie" może ona polegać m.in. na podjęciu określonej działalności. Nie jest to jednak definicja wyczerpująca, o czym świadczy użycie w tym przepisie określenia "w szczególności". W praktyce możemy mieć do czynienia z różnymi sytuacjami, w tym np. zmianą sposobu użytkowania utwardzonego terenu na parking. W tego rodzaju postępowaniu na organie nadzoru budowlanego ciążą określone obowiązki wynikające z Prawa budowlanego (np. z art. 71a ust. 1-4) i w zależności od dokonanych ustaleń organ nadzoru budowlanego powinien wydać określone rozstrzygnięcie w sprawie. Natomiast organ architektoniczno-budowlany jest właściwy w sprawie zmiany sposobu użytkowania o ile inwestor dopiero ubiega się o uzyskanie zgody na taką zmianę. W tej jednak sprawie nie chodziło o uzyskanie takiej zgody, lecz sprawdzenie legalności sposobu użytkowania ww. działek jako parkingu, co należy wyłącznie do właściwości organów nadzoru budowlanego.
W takich okolicznościach należy uznać, że w tej sprawie stan faktyczny odpowiada treści art. 71a Prawa budowlanego, a tym samym zgodnie z art. 83 ust. 1 Prawa budowlanego to Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Jaworznie jest właściwy do rozpatrzenia wniosku o zbadanie legalność sposobu użytkowania ww. działek jako parkingu.
Mając powyższe na względzie, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 4 w zw. z art. 15 § 1 pkt 4 i § 2 p.p.s.a., orzekł jak w postanowieniu.