Dnia 6 lipca 2018 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Marzenna Linska-Wawrzon, Sędziowie: Sędzia NSA Paweł Miładowski, Sędzia del. WSA Izabela Bąk-Marciniak (spr.), po rozpoznaniu w dniu 6 lipca 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezesa Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Prezesem Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie a Samorządowym Kolegium Odwoławczym w R. w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpatrzenia odwołania w sprawie zmiany stosunków wodnych na działce postanawia: wskazać Samorządowe Kolegium Odwoławcze w R. jako organ właściwy do rozpatrzenia odwołania.
Prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie wniósł o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Prezesem Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, a Samorządowym Kolegium Odwoławczym w R. przez wskazanie organu właściwego do rozpatrzenia odwołania od decyzji wydanej na podstawie art. 29 ust. 3 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz. U. z 2017 r., poz. 1121) w sprawie naruszenia stosunków wodnych na gruncie.
Prezes Wód Polskich wskazał, że SKO przesłało mu ww. odwołanie jako do organu właściwego w sprawie, powołując się na treść art. 545 ust. 4 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne (Dz. U. z 2017 r., poz. 1566).
W ocenie Prezesa Wód Polskich, stanowisko SKO jest błędne. Wraz z wejściem w życie ustawy - Prawo wodne z 2017 r. zniesiono Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej oraz dyrektorów regionalnych zarządów gospodarki wodnej; a starostowie i marszałkowie województw utracili właściwość w sprawach pozwoleń wodnoprawnych. Z uwagi na powyższe regulacja art. 545 ust. 4 Prawa wodnego z 2017 r. ma za zadanie zapewnienie wnioskodawcom stabilności postępowań administracyjnych dotyczących ich interesów. Z jednej strony rolę taką pełni obowiązek prowadzenia postępowań wszczętych przed dniem 1 stycznia 2018 r. na podstawie przepisów dotychczasowych; z drugiej, wobec zniesienia dotychczasowych organów odwoławczych w sprawach pozwoleń wodnoprawnych (Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej oraz dyrektorów regionalnych zarządów gospodarki wodnej) ustanowienie dla spraw niezakończonych jednego organu odwoławczego.
Tymczasem postępowanie w sprawie zmiany stanu wody na gruncie, które na podstawie art. 29 ust. 3 Prawa wodnego z 2001 r. prowadził wójt, burmistrz lub prezydent miasta, zgodnie z art. 234 ust. 3 Prawa wodnego z 2017 r. pozostawione nadal zostało we właściwości wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Zgodnie z art. 17 pkt 1 K.p.a. organem wyższego stopnia w rozumieniu kodeksu w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego są samorządowe kolegia odwoławcze, chyba że ustawy szczególne stanowią inaczej. Zarówno przepisy Prawa wodnego z 2001 r., jak i 2017 r. nie zawierają regulacji szczególnej w odniesieniu do unormowania kodeksowego w kwestii organu wyższego stopnia w stosunku do wójta, prezydenta miasta, burmistrza działających jako organy właściwe w sprawach gospodarowania wodami. Nie występuje zatem zagrożenie stabilności dwuinstancyjnego postępowania w sprawie zmiany stanu wody na gruncie, gdyż właściwość pierwszoinstancyjna w tych sprawach należy do wójta, zaś właściwość odwoławcza do samorządowego kolegium odwoławczego.
Brak jest tym samym uzasadnienia do stosowania art. 545 ust. 4 Prawa wodnego z 2017 r. w odniesieniu do postępowań prowadzonych przez wójta na podstawie art. 29 Prawa wodnego z 2001 r. i zmiany organu odwoławczego dla "wycinka" spraw dotyczących zmiany stanu wody na gruncie, tj. spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem 1 stycznia 2018 r.
W odpowiedzi na wniosek SKO, powołując się na treść art. 573, art. 234 ust. 1-5, art. 14 ust. 1-6, art. 545 ust. 1-7 Prawa wodnego z 2017 r., wskazało, że z dniem 1 stycznia 2018 r., zaczęła obowiązywać ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne, która uchyliła wcześniej obowiązującą ustawię z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne. Na mocy przepisów przejściowych, tj. art. 545 ust. 4 nowej ustawy, do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy, niewymienionych w ust. 1-3, stosuje się przepisy dotychczasowe, z tym że organem wyższego stopnia w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego jest Prezes Wód Polskich. Dlatego SKO na mocy art. 545 ust. 4 z dniem 1 stycznia 2018 r. przestało być organem właściwym do rozpatrzenia ww. odwołania. Z dniem 1 stycznia 2018 r. SKO, wbrew twierdzeniom wnioskodawcy, nie jest już organem wyższego stopnia nad organem załatwiającym sprawę, tj. Wójtem Gminy. Kompetencje w tym zakresie z dniem 1 stycznia 2018 r., przeszły bowiem na Prezesa Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, zgodnie z zacytowaną powyżej nowelizacją ustawy - Prawo wodne.