Wniosek w przedmiocie wydalenia z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Grzegorz Czerwiński po rozpoznaniu w dniu 26 września 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku A. M. o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji w sprawie zakończonej wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 czerwca 2014 r. sygn. IV SA/Wa 731/14 w sprawie ze skargi A. M. na decyzję Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców z dnia [...] stycznia 2014 r. nr [...] w przedmiocie wydalenia z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej postanawia: wstrzymać wykonanie zaskarżonej decyzji.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 25 czerwca 2014 r. sygn. IV SA/Wa 731/14 oddalił skargę A. M. na decyzję Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców z dnia [...] stycznia 2014 r. nr [...] w przedmiocie wydalenia z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Wnioskiem z 3 lipca 2014 r. skierowanym do Naczelnego Sądu Administracyjnego skarżący wystąpił o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji.

W uzasadnieniu tego wniosku skarżący wyjaśnił, że w dniu 25 czerwca 2014 wystąpił o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku Sądu I instancji. Dotychczas udzielona skarżącemu ochrona wynikająca z postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 24 kwietnia 2014 r. o wstrzymaniu wykonania zaskarżonej decyzji upadła w związku z wydaniem przez Sąd orzeczenia kończącego postępowanie w pierwszej instancji.

Skarżący stwierdził, że wykonanie decyzji skutkowałoby wydaleniem z terytorium RP przed rozpoznaniem skargi kasacyjnej przez Naczelny Sąd Administracyjny i naruszeniem jego prawa do sądu.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. - dalej: "P.p.s.a.") po przekazaniu sądowi skargi sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, o których mowa w § 1, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo, wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, z wyjątkiem przepisów prawa miejscowego, które weszły w życie, chyba że ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania.

Postanowienie o wstrzymaniu wykonania zaskarżonej decyzji upada w razie wydania przez sąd orzeczenia kończącego postępowanie w pierwszej instancji (art. 61 § 6 P.p.s.a.), niemniej po oddaleniu skargi skarżący nie jest pozbawiony ochrony wynikającej z możliwości nadania skardze do sądu administracyjnego skutku suspensywnego. W uchwale z dnia 16 kwietnia 2007 r., I GPS 1/07, ONSAiWSA z 2007 r., nr 4, poz. 77, Naczelny Sąd Administracyjny przyjął, że w postępowaniu kasacyjnym wszczętym na skutek wniesienia skargi kasacyjnej od wyroku oddalającego skargę dopuszczalne jest wstrzymanie przez ten Sąd wykonania decyzji na podstawie art. 61 § 3 P.p.s.a. W przywołanej uchwale kompetencja Naczelnego Sądu Administracyjnego do wstrzymania wykonania decyzji objętej skargą połączona została z wszczęciem postępowania kasacyjnego przed tym Sądem, niemniej nie ma podstaw, by uznawać, że warunkiem dopuszczalności wystąpienia skarżącego z żądaniem wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji jest uprzednie wniesienie przez stronę postępowania skargi kasacyjnej od wyroku oddalającego skargę. Skuteczne wszczęcie postępowania kasacyjnego wymaga podjęcia przez Sąd I instancji oraz strony postępowania szeregu czynności procesowych. W czasie, w którym Sąd I instancji zobowiązany jest sporządzić i doręczyć skarżącemu uzasadnienie wyroku, a ten sporządzić na jego podstawie skargę kasacyjną może dojść do wykonania zaskarżonej decyzji. Z tych względów nie można skarżącemu zamykać drogi do wystąpienia z żądaniem objęcia go ochroną tymczasową w toku postępowania międzyinstancyjnego, jeżeli uważa on, że charakter zaskarżonego aktu i jego przedmiot stwarzają podstawę by sądzić, iż w przypadku wykonania decyzji zachodzić będzie niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Podkreśla się, że podstawowym celem instytucji wstrzymania zaskarżonej decyzji jest zapewnienie możliwie maksymalnej efektywności sądowej kontroli administracji przez stworzenie warunków zapewniających skuteczną realizację orzeczenia sądowego. Wyeliminowanie z obrotu prawnego w wyniku orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego wadliwej decyzji, która wywołała nieodwracalne lub trudne do odwrócenia skutki albo wyrządziła jej adresatowi znaczną szkodę, czyni tę kontrolę iluzoryczną nie tylko w sytuacji wykonania decyzji w toku postępowania kasacyjnego, ale tym bardziej w przypadku doprowadzenia przez organ administracji do jej wykonania przed złożeniem przez stronę skargi kasacyjnej - po wygaśnięciu ochrony wynikającym z wydania przez wojewódzki sąd administracyjny orzeczenia kończącego postępowanie w pierwszej instancji. Z powyższych przyczyn przyjąć należy, że udzielenie ochrony tymczasowej na podstawie art. 61 § 3 P.p.s.a. jest dopuszczalne także po wydaniu wyroku oddalającego skargę do chwili uprawomocnienia się tego orzeczenia.

Przechodząc do rozważenia zasadności wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji należy stwierdzić, że przymusowe opuszczenie przez skarżącego terytorium Polski przed rozpoznaniem sprawy przez Sąd, pozbawi go nie tylko możliwości osobistego uczestnictwa w postępowaniu sądowym, a tym samym skorzystania w pełnym zakresie z prawa do sądu, ale także sprawi, że w razie ewentualnego uwzględnienia skargi, udzielona skarżącemu ochrona sądowa może okazać się iluzoryczna, albowiem nie zostanie mu udzielona ochrona międzynarodowa, zgodnie z Konwencją Genewską dotyczącą statusu uchodźców, sporządzoną w Genewie 28 lipca 1951 r. (Dz. U. z 1991 r., Nr 119, poz. 515 ze zm.) oraz Protokołem Nowojorskim dotyczącym statusu uchodźców, sporządzonym w Nowym Jorku dnia 31 stycznia 1967 r. (Dz. U. z 1991 r., Nr 119, poz. 517).

Biorąc więc pod uwagę faktyczne i prawne następstwa, jakie wiązałyby się z wykonaniem zaskarżonej decyzji, Sąd uznał, że brak wstrzymania wykonania tej decyzji groziłby niebezpieczeństwem spowodowania trudnych do odwrócenia skutków.

Z powyższych względów, na podstawie art. 61 § 3 w zw. z art. 193 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Naczelny Sąd Administracyjny postanowił jak w sentencji.

Strona 1/1