Wniosek w przedmiocie stwierdzenia nieważności postanowienia Naczelnika Gminy w K. dotyczącego sprostowania błędów pisarskich w akcie własności ziemi
Uzasadnienie strona 2/2

W zawisłej sprawie wniosek strony dotyczy stwierdzenia nieważności postanowienia Naczelnika Gminy K. z dnia 27 września 1978 r. w przedmiocie sprostowania aktu własności ziemi wydanego na podstawie ustawy z dnia 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych /Dz.U. nr 27 poz. 250 ze zm./. Wymieniona ustawa została uchylona art. 4 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz uchyleniu ustawy o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych /Dz.U. nr 11 poz. 81 ze zm./. Uchylenie ustawy o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych spowodowało, że organy administracji utraciły właściwość do wydawania aktów własności ziemi, a w konsekwencji tego powstał brak w systemie prawa regulacji określających właściwość organów w tych sprawach.

Sprawy przyznania indywidualnym podmiotom w drodze decyzji administracyjnej tytułu własności do gospodarstw rolnych zaliczyć należy do spraw o znaczeniu lokalnym na poziomie samorządu gminnego, co oznacza, że właściwość w tych sprawach na podstawie art. 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym /Dz.U. 2001 nr 142 poz. 1591 ze zm./ należy przypisać samorządowi gminy. Przyjmując zatem domniemanie kompetencji gminy w tych sprawach wskazać należy, stosownie do treści art. 17 pkt 1 Kpa, jako organ wyższego stopnia dla prowadzenia postępowania w sprawie podania o stwierdzenie nieważności postanowienia o sprostowaniu aktu własności ziemi Samorządowe Kolegium Odwoławcze.

Niezależnie od tego stwierdzić należy, że w obowiązującym systemie prawnym brak jest też uregulowań określających kompetencje organów w postępowaniach nadzorczych dotyczących orzeczeń wydanych na podstawie cytowanej ustawy o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych. Brak przepisów określających odrębnie kompetencje organów wyższego stopnia w tych sprawach oznacza, że zastosowanie ma uregulowanie art. 7 pkt 4 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie /Dz.U. nr 22 poz. 268 ze zm./, w myśl którego wojewoda jest organem wyższego stopnia w rozumieniu Kpa tylko wówczas, gdy przepisy szczególne tak stanowią. Oznacza to, że również z tego względu właściwym do rozpoznania podania o stwierdzenie nieważności postanowienia w sprawie sprostowania oczywistej omyłki w akcie własności ziemi jest Samorządowe Kolegium Odwoławcze.

Rozpoznając wniosek o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego, z przyczyn wyżej wymienionych Naczelny Sąd Administracyjny wprawdzie podzielił stanowisko Wojewody M. prezentowane w odpowiedzi na wniosek, to jednocześnie ocenia za wadliwe działanie tego organu, który po przekazaniu mu na podstawie art. 65 par. 1 Kpa podania strony również w powołaniu na ten przepis wydał postanowienie przekazujące to podanie Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w R. Wprawdzie w art. 65 par. 1 Kpa nie ma uregulowań wprost określających moc wiążącą wydanych na jego podstawie postanowień, to stosując poprzez art. 126 Kpa regułę przewidzianą w art. 110 Kpa przyjąć należy, że organ któremu w trybie wymienionego przepisu podanie zostało przekazane jest związany jego treścią. Obalenie mocy wiążącej takiego postanowienia może nastąpić w wyniku wniesienia zażalenia, bądź w trybach nadzwyczajnych, jak też na drodze rozstrzygnięcia sporu kompetencyjnego na zasadach wynikających z art. 22 Kpa. Jeśli zatem Wojewoda kwestionował swoją właściwość w rozpoznaniu przekazanego mu podania, a stanowisko jego co do zasady w istocie było słuszne, to nie mając legitymacji do wniesienia zażalenie na postanowienie o przekazaniu mu sprawy, powinien stosownie do treści art. 22 par. 3 pkt 2 Kpa wystąpić z wnioskiem do sądu administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego a nie wydawać postanowienie o przekazaniu podania strony do Kolegium. Przedmiotem niniejszego postępowania nie była jednak kontrola legalności wymienionego postanowienia i ujawniona wadliwość w działaniu organu nie stanowiła negatywnej przesłanki dla rozpoznania wniosku o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego wniesionego przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w R., skoro istotnie spór ten zaistniał a jego rozstrzygnięcie należy do kognicji sądu administracyjnego.

Z przyczyn wyżej podanych Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 4 w związku z art. 15 par. 1 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270/ postanowił jak w sentencji.

Strona 2/2