Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Krystyna Borkowska Sędziowie Sędzia NSA Alicja Plucińska-Filipowicz ( spr. ) Sędzia del. WSA Jerzy Siegień Protokolant Elżbieta Maik po rozpoznaniu w dniu 30 grudnia 2009 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy z wniosku Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w W. o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w W. a Starostą R. w przedmiocie wskazania organu właściwego do podjęcia działań zmierzających do zagospodarowania odpadów z wypadku drogowego po wycieku oleju napędowego na posesję nr [...] w miejscowości G., stanowiącą własność J. G. i J. G. postanawia: odrzucić wniosek.
II OW 35/09 U z a s a d n i e n i e
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w W. wnioskiem z dnia [...] czerwca 2009 r. wystąpił o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy tym organem a Starostą R. w sprawie właściwości dotyczącej podjęcia działań zmierzających do zagospodarowania odpadów z wypadku drogowego /gleby, w której stwierdzono podwyższoną zawartość oleju mineralnego/ po wycieku oleju napędowego na posesję nr [...] w m. G. gmina Z. - poprzez wskazanie jako organu właściwego do załatwienia sprawy Starosty R.
W uzasadnieniu wniosku podano, że z wnioskiem o podjęcie działań dotyczących przywrócenia środowiska do stanu właściwego po wycieku oleju napędowego wystąpił Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska Delegatura w Radomiu, kierując ten wniosek do Starosty R., który postanowieniem z dnia [...] listopada 2007 r. przekazał ten wniosek do Wojewody Mazowieckiego. Z zanieczyszczonej olejem posesji wybrano i przekazano do unieszkodliwienia jedynie część zanieczyszczonej ziemi. Kontrola terenu dokonana w dniu [...] listopada 2007 r. ustaliła, że zawartość substancji ropopochodnych przekroczyła na danym terenie dopuszczalne wartości zanieczyszczeń. Wojewoda Mazowiecki wezwał sprawcę kolizji do uzgodnienia warunków rekultywacji zanieczyszczonego gruntu przyjmując jako podstawę prawną działania aktualną na dzień wezwania ustawę z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie /Dz. U. Nr 75, poz. 493 ze zm./, po czym doszedł do wniosku, że przepisy tej ustawy obowiązujące od dnia 15 listopada 2008 r. właściwym w sprawie organem czynią Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, któremu przekazał akta sprawy. Przez szkodę w rozumieniu ww. ustawy rozumie się negatywną mierzalną zmianę stanu lub funkcji elementów przyrodniczych, ocenioną w stosunku do stanu początkowego, która została spowodowana bezpośrednio lub pośrednio przez działalność prowadzoną przez podmiot korzystający ze środowiska. Ponadto może mieć zastosowanie ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach /Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 ze zm./, to jest art. 17b tej ustawy stanowiący, że starosta właściwy ze względu na miejsce powstawania odpadów z wypadków, w drodze decyzji wydanej z urzędu, może nałożyć na wytwórcę tych odpadów obowiązki dotyczące gospodarowania odpadami z wypadków, w tym obowiązek przekazania ich wskazanemu posiadaczowi odpadów. Za wytwórcę odpadów uważa się sprawcę wypadku.
Odpowiedź na wniosek o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego wniósł Starosta R. podnosząc, że w związku z pismem Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie Wydział Środowiska i Rolnictwa z dnia [...] maja 2007 r. dotyczącym obowiązku przekazywania przez starostów wojewodom akt sprawy dotyczących rekultywacji zanieczyszczonej gleby i ziemi, po ustaleniach telefonicznych z pracownikiem organu wojewódzkiego Starosta R. postanowieniem z dnia [...] listopada 2007 r. przekazał sprawę niniejszą Wojewodzie Mazowieckiemu. Obecnie, dopiero we wniosku o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pojawiła się kwestia zastosowania art. 17b ustawy o odpadach dotyczącego właściwości starosty do nałożenia na wytwórcę odpadów obowiązków gospodarowania odpadami z wypadku, przy czym są to odpady powstające podczas prowadzenia akcji ratowniczej lub gaśniczej, z wyłączeniem odpadów powstałych w wyniku poważnej awarii lub poważnej awarii przemysłowej. Z protokołu WIOŚ w Radomiu nie wynika, aby w miejscu zdarzenia prowadzona była akcja ratownicza lub gaśnicza. Sprawca wypadku sam podjął działania naprawcze, zaś na dalsze wybieranie zanieczyszczonej ziemi właściciele nie wyrazili zgody co powoduje, że nadal występuje przekroczenie standardów jakości gleby w miejscu rozlania oleju napędowego. W ocenie starosty taki stan faktyczny wymaga rekultywacji np. metodami in situ, zaś po upływie dwóch lat od zdarzenia zastosowanie art. 17b ustawy o odpadach budzi wątpliwości.