Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Zygmunt Niewiadomski po rozpoznaniu w dniu 22 grudnia 2008r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia J. S.-S., I. S.-S. i M. S.-S. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 lipca 2008r. sygn. akt IV SA/Wa 489/08 o odrzuceniu skargi kasacyjnej J. S.-S., I. S.-S. i M. S.-S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 maja 2008r. sygn. akt IV SA/Wa 489/08 w sprawie ze skargi Nadleśnictwa R. na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] stycznia 2008r. Nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji postanawia: - uchylić zaskarżone postanowienie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 30 lipca 2008r., sygn. akt IV SA/Wa 489/08 odrzucił skargę kasacyjną J. S.-S., I. S.-S. i M. S.-S., reprezentowanych przez adwokata K. L., od wyroku tego Sądu z dnia 9 maja 2008r.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd I instancji wskazał, że skarga kasacyjna została wniesiona przez adwokata K. L. w imieniu A. S.-S., J. S.-S., I. S.-S. i M. S.-S.. Zaskarżony przedmiotową skargą kasacyjną wyrok został natomiast doręczony wyłącznie stronom: Nadleśnictwu R. i Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz uczestnikom postępowania - Staroście Powiatu N. i A. S.-S.. Sąd stwierdził, że J. S.-S., I. S.-S. i M. S.-S., mimo, iż wniosły skargę kasacyjną wspólnie z A. S., nie są uczestnikami biorącymi udział w postępowaniu sądowym, jak również nie były stronami w postępowaniu administracyjnym. W związku z powyższym skarga kasacyjna tych osób została odrzucona na podstawie art. 178 i art. 173 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).
Na powyższe postanowienie J. S.-S., I. S.-S. i M. S.-S. złożyły zażalenie, w którym podniosły, że są one wraz z A. S.-S. następczyniami prawnymi zmarłej strony - M. L. (postanowienie Sądu Rejonowego - Wydziału I Cywilnego w Zakopanem z dnia 28 lutego 1995r., sygn. akt I Ns 86/95). Ponadto składające zażalenie brały udział w postępowaniu administracyjnym, będąc w nim reprezentowane przez pełnomocnika A. S.-S..
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.
Stosownie do regulacji art. 33 § 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi osoba, która brała udział w postępowaniu administracyjnym, a nie wniosła skargi, jest uczestnikiem tego postępowania na prawach strony, jeżeli wynik postępowania sądowego dotyczy jej interesu prawnego.
W rozpoznawanej sprawie uszło uwadze Sądu pierwszej instancji, iż J. S.-S., I. S.-S. i M. S.-S. brały udział w postępowaniu administracyjnym będąc reprezentowane przez pełnomocnika A. S.-S. (pełnomocnictwo w aktach administracyjnych). W tej sytuacji osoby te mogą wnieść skutecznie skargę kasacyjną od wyroku Sądu pierwszej instancji. Co prawda, art. 173 § 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi stanowi, iż skargę kasacyjną może wnieść strona, prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich po doręczeniu im odpisu orzeczenia z uzasadnieniem, to jednak stosując wykładnię funkcjonalną tego przepisu, stwierdzić należy, iż oznacza on tylko tyle, że w przypadku gdy zapadł wyrok oddalający skargę, strona, która nie wystąpiła z wnioskiem o sporządzenie uzasadnienia tego orzeczenia, nie może skutecznie złożyć skargi kasacyjnej. Nie jest bowiem dopuszczalne złożenie skargi kasacyjnej od wyroku wojewódzkiego sądu administracyjnego, który nie podlega obowiązkowi uzasadnienia z urzędu bez uprzedniego złożenia wniosku o jego uzasadnienie (wyrok NSA z dnia 24 marca 2006r., sygn. akt I OSK 961/05, zob. też postanowienie SN z dnia 11 grudnia 1996r., sygn. akt I PKN 45/96, OSNAP 1997, Nr 14, poz. 254). W pozostałych przypadkach - gdy uzasadnienie orzeczenia podlega sporządzeniu przez Sąd z urzędu i doręczeniu stronom oraz uczestnikom postępowania, osoby te mogą skutecznie złożyć skargę kasacyjną w terminie 30 dni od dnia doręczenia orzeczenia (art. 177 § 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi), a gdyby orzeczenie nie zostało im doręczone przez Sąd pierwszej instancji - mogą złożyć skargę kasacyjną w terminie przewidzianym dla pozostałych stron postępowania, ewentualnie mogą wnosić o przywrócenie terminu do złożenia skargi kasacyjnej. Odmienna wykładnia powyższych przepisów prowadziłaby do sytuacji, w której stronę (uczestnika postępowania), pozbawiłoby się prawa do kontroli orzeczenia w trybie odwoławczym, pozostawiając jej jedynie możliwość złożenia skargi o wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego. Takie postępowanie prowadziłoby do nadania prymatu nadzwyczajnemu środkowi zaskarżenia, jakim jest skarga o wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego, nad zwyczajnym środkiem prawnym, jakim jest skarga kasacyjna. Oznaczałoby też ograniczenie prawa do sądu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, jak również ograniczenie zasady dwuinstancyjności postępowania sądowego (art. 176 ust. 1 Konstytucji), bowiem skarga o wznowienie nie stanowi środka odwoławczego prowadzącego do kontroli instancyjnej zaskarżonego orzeczenia.
Z powyższych przyczyn orzeczono jak w sentencji, na podstawie art. 185 § 1 w związku z art. 197 § 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.