Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jacek Chlebny po rozpoznaniu w dniu 20 lutego 2007 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia G.S. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 sierpnia 2007 r., sygn. akt IV SA/Wa 1224/07 w zakresie odrzucenia wniosku o przywrócenie terminu do złożenia skargi w sprawie ze skargi G.S. na postanowienie Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców z dnia [...] lutego 2007 r., Nr [...] w przedmiocie uchybienia terminu do wniesienia odwołania postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie.
Postanowieniem z dnia 16 sierpnia 2007 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił wniosek G.S. o przywrócenie terminu do wniesienia skargi na postanowienie Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców z dnia [...] lutego 2007 r. w przedmiocie stwierdzenia uchybienia terminu do wniesienia odwołania. W uzasadnieniu postanowienia Sąd wskazał, że zaskarżone postanowienie Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców z dnia [...] lutego 2007 r. doręczone zostało skarżącej w dniu 7 marca 2007 r. W dniach od 19 marca 2007 do 4 kwietnia 2007 r. skarżąca przebywała w szpitalu, natomiast od dnia 25 kwietnia 2007 r. do dnia 14 czerwca 2007 r. przebywała w swoim mieszkaniu, będąc leczoną przez lekarza rodzinnego i korzystając z domowej opieki medycznej. W ocenie Sądu, skoro pobyt w szpitalu zakończył się przed upływem terminu do wniesienia skargi, to nie stanowi on okoliczności wskazującej na brak winy w uchybieniu terminu. Natomiast skarżąca nie uprawdopodobniła, że jej stan zdrowia po powrocie ze szpitala nie pozwalał jej na wniesienie skargi w terminie.
W zażaleniu na to postanowienie skarżąca podniosła, że jest osobą starszą, bardzo schorowaną oraz nierozumiejącą zawiłych i skomplikowanych procedur sądowych.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 87 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) w piśmie zawierającym wniosek o przywrócenie terminu należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu. Brak winy należy rozpatrywać jako dopełnienie przez stronę obowiązku dołożenia staranności przy dokonaniu czynności procesowej. Ponadto brak winy w uchybieniu terminu powinien być oceniany z wykorzystaniem wszystkich okoliczności konkretnej sprawy.
Skarżąca do wniosku o przywrócenie terminu dołączyła zaświadczenia lekarskie, w których wskazano, że G.S. cierpi na niewydolność nerek ostrą polekową, cukrzycę insulino zależną, przewlekłą niewydolność nerek w przebiegu cukrzycy, nadciśnienie tętnicze, niedokrwistość wtórną, miażdżyce uogólnioną. Z przedstawionej karty informacyjnej leczenia szpitalnego wynika również, że skarżąca przebywała w szpitalu od dnia 19 marca 2007 r. do dnia 4 kwietnia 2007 r. oraz że jest dializowana trzy razy w tygodniu. Ponadto skarżąca we wniosku o przywrócenie terminu wskazała, że nie była w stanie złożyć skargi w ustawowym terminie, z powodu bardzo złego stanu zdrowia, który nie pozwała jej "skupić się lub też zastanowić nad udzieleniem prawidłowej odpowiedzi na otrzymane pisma urzędowe".
Zarówno zaświadczenia lekarskie, jak i dodatkowe wyjaśnienia skarżącej wskazują, że prawdopodobnym jest, iż skarżąca nie mogła złożyć skargi w terminie. Z uwagi na stan zdrowia skarżącej, należy uznać, iż po powrocie ze szpitala nie mogła swobodnie samodzielnie funkcjonować, a w szczególności sporządzać pism procesowych. Za dzień, w którym ustała przyczyna uchybienia terminu do wniesienia skargi należy uznać dzień, w którym skarżąca miała rzeczywistą możliwość jej wniesienia. Skoro zatem Sąd pierwszej instancji nie zwrócił się do skarżącej o wyjaśnienie kiedy ustała przyczyna uchybienia terminu, to nie było podstaw do odrzucenia wniosku o przywrócenie terminu, bez wyjaśnienia wszelkich okoliczności dotyczących choroby skarżącej, w szczególności, kiedy skarżąca mogła podejmować czynności procesowe.
Ponadto należy zauważyć, że strona nie jest obowiązana w postępowaniu o przywrócenie terminu do udowodnienia braku swej winy, lecz wystarczy uprawdopodobnienie tej okoliczności.
Te wszystkie względy uzasadniają uchylenie zaskarżonego postanowienia celem ponownego rozpoznania wniosku o przywrócenie terminu. Rozpoznając ponownie wniosek Sąd pierwszej instancji powinien ustalić, kiedy ustała przyczyna uchybienia terminu do wniesienia skargi.
W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 185 § 1 w związku art. 197 § 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji postanowienia.