Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Roman Hauser po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2005 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia N. Z. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 kwietnia 2005 r. , Sygn. akt 2 V SA 1729/03 o odmowie przyznania prawa pomocy w zakresie ustanowienia radcy prawnego w sprawie ze skargi na decyzję Prezesa Urzędu do spraw Repatriacji i Cudzoziemców w przedmiocie poświadczenia posiadania obywatelstwa polskiego postanawia: a) uchylić zaskarżone postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 kwietnia 2005 r. oraz b) przyznać N. Z. prawo pomocy w zakresie częściowym obejmujące ustanowienie radcy prawnego
Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2005 r. , Sygn. akt 2 V SA 1729/03 Wojewódzki Sądu Administracyjny oddalił wniosek N. Z. o przyznanie prawa pomocy w zakresie ustanowienia radcy prawego w sprawie ze skargi na decyzję Prezesa Urzędu do spraw Repatriacji i Cudzoziemców w przedmiocie poświadczenia posiadania obywatelstwa polskiego. W uzasadnieniu tego postanowienia Sąd wskazał, iż jeżeli w postępowaniu administracyjnym i przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym skarżąca była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika oraz uiszczała koszty sądowe wymagane przepisami prawa, a jej sytuacja majątkowa nie zmieniła się znacząco, to może dysponować środkami finansowymi, których nie wykazała we wniosku, umożliwiającymi jej ponoszenie kosztów wynagrodzenia radcy prawego.
W zażaleniu na to postanowienie N. Z. wniosła o jego uchylenie w całości oraz o przyznanie prawa pomocy w zakresie ustanowienia radcy prawego.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 245 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270 ze zm./ - prawo pomocy może być przyznane zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym, zgodnie z § 2 tego przepisu, obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Natomiast prawo pomocy w zakresie częściowym, w myśl § 3 powołanego przepisu, obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Częściowe zwolnienie od opłat lub wydatków może polegać na zwolnieniu od poniesienia ułamkowej ich części albo określonej ich kwoty pieniężnej /art. 245 § 4 powołanej ustawy/.
Zdaniem Naczelnego Sadu Administracyjnego należy uznać, iż mimo, że skarżąca była dotychczas w stanie ponosić koszty postępowania, w tym koszty wynagrodzenia pełnomocnika to jednak wypowiedzenie pełnomocnictwa reprezentującemu ją adwokatowi, z uwagi na wskazywany w zażaleniu brak odpowiednich środków na opłacenie jego wynagrodzenia świadczy, iż zasadne będzie przyznanie skarżącej prawa pomocy w zakresie częściowym obejmujące ustanowienie radcy prawnego.
Zgodnie bowiem z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi osobie fizycznej może być przyznane prawo pomocy w zakresie częściowym jeżeli wykaże ona , że nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Oznacza to, że instytucja przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym ma charakter wyjątkowy i jest stosowana jedynie w przypadku osób charakteryzujących się trudną sytuacją materialną. Analizując sytuację życiową skarżącej należy uznać, iż niewątpliwie jako osoba niepracująca, która nie pobiera żadnego zasiłku, a dodatkowo samotnie wychowuje dziecko, na które alimenty otrzymuje nieregularnie i w niepełnej wysokości ma bardzo ograniczone środki do życia i zaspakaja tylko podstawowe potrzeby życiowe.
W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 185 § 1 w związku z art. 197 § 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji postanowienia.