Dnia 17 lutego 2016 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Paweł Miładowski, , , po rozpoznaniu w dniu 17 lutego 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia D. W. i M. W. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 stycznia 2016 r., sygn. akt VII SA/Wa 1586/14 o odmowie zmiany postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 stycznia 2015 r. odmawiającego D. W. i M. W. przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych; oraz o odmowie D. W. i M. W. przyznania prawa pomocy w zakresie ustanowienia adwokata w sprawie ze skargi D. W., M. W., J. W. i M. W. na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] maja 2014 r., znak: [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności postanowienia postanawia: oddalić zażalenie.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 14 stycznia 2016 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w pkt 1 - odmówił zmiany postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 stycznia 2015 r., którym odmówiono D. W. i M. W. przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych; w pkt 2 - odmówił D. W. i M. W. przyznania prawa pomocy w zakresie ustanowienia adwokata.
W uzasadnieniu Sąd I instancji, przedstawiając stan faktyczny sprawy, wskazał to jak skarżący D. W. i M. W. wykazywali swoją sytuację materialną w pierwotnym wniosku o przyznanie prawa pomocy, która była podstawą do wydania przez Sąd I instancji postanowienia z dnia 13 stycznia 2015 r. o odmowie przyznania D. W. prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych. W związku z postanowieniem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 kwietnia 2015 r., sygn. akt II OZ 241/15, ww. postanowienie o odmowie przyznania prawa pomocy stało się prawomocne. Ponieważ aktualnie rozpatrywany wniosek poza zwolnieniem od kosztów dotyczył także ustanowienia adwokata z urzędu, Sąd I instancji potraktował ten wniosek w części dotyczącej zwolnienia od kosztów jako wniosek o zmianę ww. postanowienia o odmowie przyznania prawa pomocy w tym zakresie. W części ustanowienia adwokata z urzędu, Sąd I instancji rozpoznał zaś wniosek na zasadach ogólnych.
Odnośnie ponownie zawnioskowanego zwolnienia od kosztów sądowych, powołując się na treść art. 165 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), zwanej dalej "p.p.s.a.", Sąd dokonał porównania sytuacji materialnej wnioskodawców, tj. czy od czasu wydania postanowienia z dnia 13 stycznia 2015 r. nastąpiła taka zmiana sytuacji finansowej wnioskodawców, która umożliwiłaby na zmianę ww. postanowienia, tj. przez przyznanie prawa pomocy w zakresie kosztów sądowych. W ocenie Sądu I instancji wnioskodawcy nie wykazali, że od czasu rozpoznawania poprzedniego wniosku o przyznanie prawa pomocy nastąpiła zmiana ich sytuacji majątkowej, która przemawiałyby za zmianą prawomocnego postanowienia z dnia 13 stycznia 2015 r. W kolejnym wniosku o przyznanie prawa pomocy wnioskodawcy nie przywołali okoliczności pozwalających stwierdzić, że ich sytuacja materialna uległa zmianie w sposób wskazujący na nieaktualność poprzednio dokonanej oceny odnoszącej się do możliwości ponoszenia kosztów postępowania w zakresie obowiązku uiszczenia opłat sądowych. Sąd wskazał, że w tym zakresie miesięczne dochody wnioskodawców nieznacznie wzrosły (2839 zł; poprzednio wykazywano 2781,05 zł); inny stan majątkowy nie uległ zmianie. Natomiast dodatkowo wskazali na koszty związane z utrzymaniem mieszkania w wysokości 500 zł, koszty leczenia ok. 800 zł miesięcznie (w zależności od stanu zdrowia) i koszty prowadzenia postępowań administracyjnych w wysokości 1000 zł. Ponadto wnioskodawcy w dalszym ciągu nie podali miesięcznych wydatków związanych z bieżącym utrzymaniem (zakup żywności, odzieży), jak również nie wskazali szczegółowo i nie udokumentowali stałych miesięcznych wydatków związanych z utrzymaniem lokalu w którym mieszkają, co czyni ich oświadczenia mało wiarygodne (por. postanowienie NSA z 10 kwietnia 2015 r., II OZ 241/15). Dodatkowo nie wyjaśnili kwestii prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego z dziećmi, tj. M. W. i J. W., a co więcej ich oświadczenia w tym zakresie są sprzeczne co dodatkowo wniosek czyni niewiarygodnym. Dlatego w ocenie Sądu tak wątpliwie przedstawiona sytuacja finansowa wnioskodawców nie wpływa na zmianę postanowienia Sądu z dnia 13 stycznia 2015 r., a sam fakt prowadzenia licznych postępowań administracyjnych oraz sądowych zainicjowanych przez skarżących nie jest natomiast okolicznością zwalniającą stronę od konieczności ponoszenia kosztów sądowych w tych sprawach.