Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Anna Łuczaj po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia P. B. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 października 2008 r., sygn. akt IV SA/Wa 1171/08 o odmowie dopuszczenia P. B. do udziału w charakterze uczestnika postępowania w sprawie ze skargi T. Ż. na postanowienie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] kwietnia 2008 r., nr [...] w przedmiocie uzgodnienia projektu decyzji o warunkach zabudowy postanawia: oddalić zażalenie.
Postanowieniem z dnia 14 października 2008 r., sygn. akt IV SA/Wa 1171/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odmówił P. B. dopuszczenia do udziału w sprawie ze skargi T. Ż. na postanowienie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] kwietnia 2008 r. w przedmiocie uzgodnienia projektu decyzji o warunkach zabudowy.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd podał, iż we wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu w charakterze uczestnika postępowania P. B. podniósł, iż od 1 kwietnia 2008 r. jest właścicielem lokalu mieszkalnego nr [...] i współwłaścicielem części wspólnych w budynku przy ul. [...] w W. oraz użytkownikiem wieczystym działki gruntu w [...], zaś od [...] maja 2001 r. właścicielem tego lokalu była matka S. C.. Zarówno on, jak i matka, zostali pozbawieni czynnego udziału w postępowaniu administracyjnym, w którym wydano zaskarżony akt, gdyż nawet go nie otrzymał. O toczącym się postępowaniu powziął wiadomość na zebraniu Wspólnoty Mieszkaniowej "[...]".
Sąd pierwszej instancji wskazał, iż zgodnie z art. 33 § 2 p.p.s.a. udział w charakterze uczestnika może m. in. zgłosić osoba, która nie brała udziału w postępowaniu administracyjnym, jeżeli wynik tego postępowania dotyczy jej interesu prawnego. Dla uzyskania statusu uczestnika nie wystarczy samo zgłoszenie zamiaru uczestniczenia w postępowaniu na prawach strony, ale konieczne jest także wykazanie przesłanek, o których mowa w art. 33 § 2 p.p.s.a. Wnioskodawca winien więc przedstawić dowody i argumenty, które przemawiają za tym, że wynik postępowania przed sądem administracyjnym będzie dotyczył jego interesu prawnego (B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, M. Niezgódka - Medek, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Komentarz, Zakamycze 2005, s. 88). O uczestnictwo w sprawie może wystąpić, co do zasady, podmiot który wykazuje istnienie związku między chronionym przez przepisy prawa materialnego interesem prawnym, a aktem lub czynnością organu administracji publicznej. Interes prawny musi znajdować oparcie w przepisach prawa materialnego powszechnie obowiązującego.
Sąd pierwszej instancji wskazał, że postępowaniu uzgodnieniowym prowadzonym w trybie art. 106 k.p.a. legitymację materialnoprawną mają właściciele i użytkownicy wieczyści działki (działek) objętej (objętych) wnioskiem o ustalenie warunków zabudowy oraz działek sąsiednich, z racji tego że postępowanie to jest postępowaniem wpadkowym postępowania dotyczącego warunków zabudowy. W przypadku gdy na działce sąsiedniej znajduje się nieruchomość, w skład której wchodzą lokale mieszkalne należące do poszczególnych właścicieli, wówczas zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz.U. z 2000 r., nr 80, poz. 903, ze zm.) ogół tych właścicieli tworzy wspólnotę mieszkaniową. Wspólnota mieszkaniowa uzyskuje status strony postępowania już z samego faktu, że postępowanie ustalające warunki zabudowy i postępowanie uzgodnieniowe dotyczy nieruchomości, która sąsiaduje z nieruchomością, na której znajduje się budynek wspólnoty. W przypadku tzw. dużej wspólnoty mieszkaniowej - zgodnie z art. 20 ust. 1 i art. 21 ust. 1 ustawy - zarząd tej wspólnoty kieruje jej sprawami i reprezentuje ją na zewnątrz oraz w stosunkach między wspólnotą a poszczególnymi właścicielami lokali. Zatem w postępowaniu dotyczącym wydania (postanowienia) członków tej wspólnoty reprezentuje zarząd. W pewnych jednak sytuacjach członek wspólnoty może samodzielnie występować jako strona postępowania administracyjnego, jeżeli wykaże swój indywidualny, własny interes prawny, to istnieje podstawa, aby mógł wystąpić jako strona zainteresowana w postępowaniu administracyjnym w sprawie, w której może wystąpić także wspólnota.