Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Anna Łuczaj po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Rady Miejskiej S. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 24 listopada 2017 r. sygn. akt III SA/Wr 746/17 w przedmiocie przywrócenia terminu do wniesienia skargi w sprawie ze skargi J. K. na uchwałę Rady Miejskiej S. z dnia [...] sierpnia 2017 r., Nr [...] w przedmiocie wygaśnięcia mandatu radnego postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu we Wrocławiu.
Postanowieniem z dnia 24 listopada 2017 r., sygn. akt III SA/Wr 746/17, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, po rozpoznaniu wniosku J. K. o przywrócenie terminu do wniesienia skargi na uchwałę Rady Miejskiej S. z dnia [...] sierpnia 2017 r., Nr [...] w przedmiocie wygaśnięcia mandatu radnego, przywrócił J.K. termin do wniesienia skargi.
Ze stanu faktycznego sprawy przedstawionego w powyższym postanowieniu wynika, że w odpowiedzi na skargę J. K. na uchwałę Rady Miejskiej S. z dnia [...] sierpnia 2017 r. (Nr [...]) organ wniósł o jej odrzucenie wskazując, iż zaskarżona uchwała została doręczona skarżącemu w dniu 18 września 2017 r. wraz z uzasadnieniem, które zawierało pouczenie o następującej treści: "Od niniejszej uchwały na podstawie art. 384 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2017 r., poz. 15 ze zm.) zainteresowanemu służy skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu. Skargę wnosi się za pośrednictwem Rady Miejskiej S. w terminie 7 dni od dnia doręczenia uchwały". Organ wskazał, iż Kodeks wyborczy w art. 9 zawiera odmienną od generalnie stosowanej regułę ustalania zachowania terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego. Odmienność ta polega na tym, że w postępowaniach wyborczych termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem złożono (doręczono) pismo lub dokument organowi (sądowi), przed którym toczy się określone postępowanie w godzinach jego urzędowania. Dalej organ wskazał, że w niniejszej sprawie 7-dniowy termin do złożenia skargi upłynął w dniu 25 września 2017 r. Tymczasem w dniu 2 października 2017 r. do Urzędu Miasta i Gminy w S. wpłynęło pismo z Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, nadane w dniu 29 września 2017 r. przekazujące skargę skarżącego na zaskarżoną uchwałę. Skarga została opatrzona w swojej treści datą 19 września 2017 r., ale została nadana pocztą dopiero w dniu 25 września 2017 r., bez zachowania wymogu złożenia jej za pośrednictwem Rady Miejskiej S.. Tym samym - zdaniem organu - nie został zachowany ustawowy termin, które statuuje obowiązek złożenia skargi w godzinach pracy urzędu, które to w dniu 25 września 2017 r. trwały do godz. 15:45, jak też uchybiono wymogowi złożenia skargi za pośrednictwem organu. Pismem z dnia 9 października 2017 r. skarżący wniósł o przywrócenie terminu do wniesienia niniejszej skargi wskazując, iż tak w treści uchwały, jej uzasadnieniu, jak również w piśmie przewodnim z dnia 30 sierpnia 2017 r. nie został pouczony o przepisach szczególnych regulujących inicjowanie postępowania sądowoadministracyjnego. O regulacjach Kodeksu wyborczego został dopiero poinformowany w dniu 9 października 2017 r. przez osobę trzecią. Nadto skarżący podniósł, iż uzasadnienie do uchwały zawiera pouczenie, "które zostało nienależycie sformułowane z istotnymi błędami (odwołanie na zasadach ogólnych)".
Uzasadniając przywrócenie terminu do wniesienia skargi Wojewódzki Sąd Administracyjny podniósł, że zawierając w zaskarżonej uchwale pouczenie o sposobie jej zaskarżenia zaniechał poinformowania skarżącego o brzmieniu art. 9 Kodeksu wyborczego, który zawiera odmienną od generalnie stosowanej i określonej w ustawie Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi reguły ustalania zachowania terminu do złożenia skargi na uchwałę w przedmiocie wygaśnięcia mandatu skarżącego. Zdaniem Sądu stanowi to okoliczność uzasadniającą przywrócenie terminu do wniesienia skargi. Na organie uchwałodawczym jednostki samorządu terytorialnego ciąży bowiem obowiązek pouczenia radnego o przysługujących mu środkach zaskarżenia i sposobie wniesienia do sądu administracyjnego skargi na uchwałę podejmowaną w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego. Pouczenie takie powinno stanowić nieodzowny element uchwały w świetle wyrażonych w art. 7 Konstytucji RP konstytucyjnych zasad państwa prawa oraz działania organów publicznych na podstawie i w granicach prawa mimo, iż Kodeks Wyborczy takiego obowiązku wprost nie przewiduje. Ponadto pouczenie takie powinno być wyczerpujące, tak aby zainteresowany w oparciu o jego treść został poinformowany nie tylko o prawie zaskarżenia, ale również sposobie inicjowania postępowania, w tym kwestiach związanych z zachowaniem terminu. Tylko bowiem w takim przypadku można mówić o rzeczywistym, a nie iluzorycznym uczynieniu zadość obowiązkowi pouczenia. Twierdzenie to wydaje się tym bardziej zasadne w sytuacjach, gdzie przepisy szczególne odmiennie od ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi regulują kwestie związane ze sposobem obliczania upływu terminu do wniesienia skargi. W świetle powyższych rozważań Sąd uznał, że skarżący w wystarczający sposób uprawdopodobnił brak swojej winy w niedochowaniu terminu do złożenia skargi i tym samym przychylił się do niniejszego wniosku o przywrócenie terminu. W ocenie bowiem Sądu niepełne pouczenie w zakresie przysługującego środka zaskarżenia, nie może szkodzić skarżącemu, który w braku wiedzy o regulacjach art. 9 Kodeksu wyborczego w przewidzianym prawem 7 dniowym terminie złożył za pośrednictwem poczty skargę na przedmiotową uchwałę nie wiedząc, iż termin w postępowaniach wyborczych uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem złożono (doręczono) pismo lub dokument organowi (sądowi), przed którym toczy się określone postępowanie w godzinach jego urzędowania. W takich sytuacjach strona postępowania, przy zastosowaniu prawem przewidzianych środków w danym postępowaniu, winna mieć możliwość skutecznego uchylenia się od następstw uchybienia terminu powstałych wskutek zastosowania się do niepełnego pouczenia.