Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Marzenna Linska - Wawrzon po rozpoznaniu w dniu 26 marca 2013 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Stowarzyszenia [...] na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 22 stycznia 2013 r., sygn. akt II SA/Rz 1187/12, o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Krośnie z dnia [...] października 2012 r., nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji postanawia: oddalić zażalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie postanowieniem z dnia 22 stycznia 2013 r., sygn. akt II SA/Rz 1187/12, odmówił Stowarzyszeniu [...] przywrócenia terminu do wniesienia skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Krośnie w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd podniósł, że zaskarżona decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Krośnie została przesłana Stowarzyszeniu [...] i odebrana w dniu 8 października 2012 r. Stowarzyszenie skargę na powyższą decyzję wniosło w dniu 12 listopada 2012 r. (data nadania w urzędzie pocztowym).
W dniu 19 grudnia 2012 r. został przesłany stronie skarżącej odpis odpowiedzi na skargę. Przesyłka ta została odebrana w dniu 21 grudnia 2012 r. Następnie w dniu 24 grudnia 2012 r. (data nadania w urzędzie pocztowym) strona skarżąca ustosunkowała się do odpowiedzi organu na skargę i jednocześnie złożyła wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi. W uzasadnieniu wniosku podniesiono, że zaskarżoną decyzję strona skarżąca otrzymała w dniu 10 listopada 2012 r. Zakwestionowano prawidłowość doręczenia przesyłki zawierającej odpis decyzji SKO z dnia 4 października 2012 r. Przesyłka została doręczona sąsiadowi - J. W., jednakże właściwy adresat nie został w żaden sposób zawiadomiony o fakcie pozostawienie przesyłki. Nadto strona wskazała, że decyzja została doręczona osobie, która nie miała żadnego upoważnienia (ustnego czy pisemnego). Pismo zatem nie zostało skutecznie doręczone. Wskazano, że przesyłka została przekazana G. K. (Prezesowi Stowarzyszenia) - jedynej osobie upoważnionej do reprezentowania Stowarzyszenia w dniu 10 listopada 2012 r. (sobota). Skarga natomiast została nadana w pierwszym dniu roboczym tj. 12 listopada 2012 r.
W ocenie Sądu pierwszej instancji strona wnioskująca nie uprawdopodobniła przesłanki braku winy w uchybieniu terminu (art. 86 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Dz. U. z 2012 r. poz. 270 - zwana dalej P.p.s.a.). Sąd podniósł, że nie stanowi przesłanki uzasadniającej przywrócenie terminu, sugerowane przez stronę wnioskującą nieprawidłowe doręczenie przesyłki przez pracownika poczty. Z potwierdzenia odbioru przesyłki zawierającej decyzję SKO z dnia 4 października 2012 r. wyraźnie wynika, że przesyłkę doręczono "adresatowi" wraz z pieczątką "znany osobiście" (adnotacja osoby doręczającej). Obok powyższej informacji znajdują się stosowne pieczątki oraz podpis osoby doręczającej.
Podniesione przez stronę wnioskującą okoliczności dotyczące nieprawidłowości w doręczeniu przesyłki nie mogły stanowić podstawy do skutecznego zakwestionowania ustaleń w zakresie doręczenia stronie spornej przesyłki. Argumentacja strony zawarta we wniosku o przywrócenie terminu, dotycząca doręczenia przesyłki osobie nieupoważnionej (sąsiadowi) oraz niepozostawienie adresatowi zawiadomienia o doręczeniu pisma sąsiadowi (art. 43 k.p.a.) nie została poparta żadnymi dowodami.
Sąd zauważył ponadto, że w przedmiotowym postępowaniu stroną jest Stowarzyszenie, z regulaminu którego wynika, że osobą je reprezentującą jest G. K. To na tej osobie spoczywała odpowiedzialność właściwego zorganizowania przyjmowania pism, ewentualnie wyznaczenia odpowiednich osób do dokonywania czynności w tym zakresie, w razie jego nieobecności. Stowarzyszenie należy do tzw. stowarzyszeń zwykłych i nie ma osobowości prawnej. Zastosowanie znajdują zatem przepisy dotyczące doręczania pism jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej. Zgodnie z art. 45 K.p.a. jednostkom organizacyjnym i organizacjom społecznym doręcza się pisma w lokalu ich siedziby do rąk osób uprawnionych do odbioru pism. Przepis art. 44 stosuje się odpowiednio. Zatem pisma zaadresowane do organizacji społecznych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej mogą być doręczone do rąk osoby lub osób uprawnionych w danej jednostce organizacyjnej do odbioru pism, a w przypadku niemożności doręczenia w ten sposób właściwym sposobem postępowania jest awizowanie pisma i pozostawienie informacji o tym w siedzibie strony, stosownie do art. 44 K.p.a. Jak podkreśla się w orzecznictwie i doktrynie upoważnienie do odbioru pism zwykle wynika ze sposobu podziału pracy w konkretnej jednostce organizacyjnej. Może ono wynikać również z pisemnego upoważnienia do odbioru pism. Osoba doręczająca pismo nie ma jednak obowiązku każdorazowego sprawdzania, czy odbiera je osoba uprawniona do odbioru pism. Obowiązkiem jednostki organizacyjnej jest takie zorganizowanie odbioru pism, aby odbioru dokonywała osoba upoważniona, a ponadto podjęcie takich działań organizacyjnych, aby wykluczyć możliwość odbioru przesyłek przez osoby nieuprawnione.