Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Małgorzata Masternak-Kubiak po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia A. B. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 26 października 2017 r. o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia skargi w sprawie o sygn. akt II SA/Po 373/17 ze skargi A. B. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] stycznia 2017 r. Nr [...] w przedmiocie obowiązku wykonania określonych robót budowlanych postanawia: oddalić zażalenie.
Postanowieniem z dnia 26 października 2017 r. w sprawie o sygn. akt II SA/Po 373/17 WSA w Poznaniu, na podstawie art. 86 § 1 w zw. z art. 87 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) - P.p.s.a., odmówił skarżącej A. B. przewrócenia terminu do wniesienia skargi na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] stycznia 2017 r. Nr [...] w przedmiocie obowiązku wykonania określonych robót budowlanych. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd pierwszej instancji wskazał, że skarżąca nie uprawdopodobniła braku winy w uchybieniu terminu do wniesienia skargi. Podawane przez skarżącą okoliczności nie stanowią wypełnienia powyższej przesłanki.
Skarżąca wniosła zażalenie na powyższe postanowienie, domagając się jego uchylenia oraz przywrócenia terminu do złożenia skargi, ewentualnie uchylenia zaskarżonego postanowienia i przekazania sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. Skarżąca zarzuciła: 1. błąd w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu, iż skarżąca ponosi winę w przekroczeniu terminu do dokonania czynności procesowej w postaci wniesienia skargi; 2. błąd w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu, że skarżąca była zobowiązana do wykazania zamiast uprawdopodobnienia, iż uchybienie terminu nastąpiło bez jej winy. W uzasadnieniu zażalenia skarżąca wywodziła, że Sąd nie dokonał analizy sytuacji aktualnego pobytu skarżącej, która obecnie mieszka w Niemczech, jest osobą samotną, a do Polski przyjeżdża co dwa miesiące. W miejscu zamieszkania w Polsce nie ma możliwości zwrócenia się do kogokolwiek, aby sprawdził, czy przyszły jakieś listy np. z Sądu. Dopiero 8 marca 2017 r. skarżąca miała możliwość zapoznania się z treścią pisma, do tego czasu nie miała takiej możliwości, zatem nie została zawiadomiona o wszczęciu przedmiotowego postępowania, wobec czego nie miała możliwości podjęcia swoich praw w niniejszym procesie. Wskazała, że na całym etapie postępowania występuje bez pomocy profesjonalnego pełnomocnika, co utrudnia jej realizację przysługujących uprawnień.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.
Stosownie do art. 85 P.p.s.a. czynność w postępowaniu sądowym podjęta przez stronę po upływie terminu jest bezskuteczna. Instytucją procesową, której celem jest ochrona strony przed negatywnymi skutkami uchybienia terminu do dokonania określonej czynności procesowej, jest instytucja przywrócenia terminu. Zgodnie z treścią art. 86 § 1 P.p.s.a., jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu siedmiu dni od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu, zaś w piśmie tym należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu (art. 87 § 1 i § 2 P.p.s.a.). Ponadto, stosownie do art. 87 § 4 P.p.s.a., równocześnie z wnioskiem strona powinna dokonać czynności, której nie dokonała w terminie. Mając powyższe na uwadze należy przyjąć, że sąd może przywrócić termin jedynie pod warunkiem wniesienia prośby o jego przywrócenie w ciągu siedmiu dni od ustania przyczyny uchybienia terminu z równoczesnym dopełnieniem czynności, dla której termin był określony oraz uprawdopodobnieniem przez wnioskodawcę braku winy w uchybieniu terminu.