Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Roman Hauser po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2005 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia H. P. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 1 grudnia 2004 r. sygn. akt II SA/Łd 1678/02 o odmowie przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi H. P. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia 26 września 2002 r., w przedmiocie odmowy zmiany decyzji dotyczącej uprawnień kombatanckich postanawia: oddalić zażalenie.
H. P. na mocy postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 5 sierpnia 2004 r. przyznano prawo pomocy w zakresie częściowym poprzez ustanowienie adwokata z urzędu. Po ponownym złożeniu wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi postanowieniem z dnia 1 grudnia 2004 r. odmówił przyznania skarżącemu prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych. Sąd przyjął, że wysokość osiąganych przez skarżącego dochodów pozwala na ponoszenie kosztów sądowych, w szczególności, że kwota ta nie jest wysoka.
W zażaleniu na to postanowienie, sporządzonym przez adwokata, skarżący podniósł, iż zapłata dodatkowej kwoty tytułem kosztów postępowania przekracza jego możliwości majątkowe. Wniósł ponadto o zmianę zaskarżonego postanowienia i przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270) osobie fizycznej może być przyznane prawo pomocy w zakresie całkowitym, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Oznacza to, że instytucja zwolnienia od kosztów sądowych ma charakter wyjątkowy i jest stosowana jedynie w przypadku osób charakteryzujących się bardzo trudną sytuacją materialną. W orzecznictwie NSA wywiedziono, iż do osób tych zaliczyć można np. bezrobotnych, którzy nie pobierają zasiłku lub osoby, które ze względu na okoliczności życiowe pozbawione są środków do życia bądź środki te są bardzo ograniczone i zaspakajają tylko podstawowe potrzeby życiowe (postanowienie NSA z 19 kwietnia 2004 r., Sygn. akt GZ 9/04).
Natomiast w świetle art. 246 § 1 pkt 2 w/w ustawy stronie może być przyznane prawo pomocy w zakresie częściowym jeżeli wykaże ona , że nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Skarżącemu na mocy postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 5 sierpnia 2004 r. przyznano właśnie prawo pomocy w zakresie częściowym poprzez ustanowienie adwokata z urzędu.
Sygn. akt II OZ 26/05
Ze złożonego przez skarżącego ponownego wniosku o przyznanie prawa pomocy wynika, że rodzina skarżącego składa się z dwóch osób i na utrzymanie miesięcznie osiąga dochody w kwocie 1728 zł (brutto). W tym stanie rzeczy prawidłowa jest ocena Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, że skarżący jest w stanie pokryć koszty postępowania w zakresie dotyczącym kosztów sądowych (na obecnym etapie postępowania 100 zł).
Z tych względów Naczelny Sąd Administracyjny w oparciu o art. 227 § 1 i 197 oraz 182 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270) postanowił jak w sentencji.