Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Roman Hauser po rozpoznaniu w dniu 21 kwietnia 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia L.L. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 22 stycznia 2009 r., sygn. akt IV SA/Gl 367/08 w przedmiocie odmowy wyłączenia sędziego NSA S. P. w sprawie ze skargi L. L. na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Katowicach z dnia [...] marca 2008 r., nr [...] w przedmiocie choroby zawodowej postanawia oddalić zażalenie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach postanowieniem z dnia 22 stycznia 2009 r., sygn. akt SA/Gl 367/08, odmówił wyłączenia sędziego NSA S. P. W uzasadnieniu tego postanowienia Sąd I instancji podkreślił, iż w jego ocenie w rozpatrywanej sprawy nie istnieją okoliczności tego rodzaju, które mogłyby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności wymienionego sędziego w rozpoznawanej sprawie. Sąd zaznaczył, iż wskazany sędzia oświadczył, że brak jest podstaw do wyłączenia go od rozpoznawania przedmiotowej sprawy z mocy ustawy, jak i nie zachodzą przyczyny wyłączenia, o których mowa w art. 19 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r., nr 153, poz. 1270 ze zm. - dalej jako: ppsa), a także brak jest innych okoliczności, które mogą mieć wpływ na ocenę jego bezstronności. Natomiast wnioskodawca nie przedstawił żadnych faktów ani okoliczności, które mogłyby stanowić przesłankę do wyłączenia sędziego.
W zażaleniu na to postanowienie Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości oraz uwzględnienie wniosku o wyłączenie sędziego S. P. Skarżący szczegółowo opisał przebieg postępowania w swojej sprawie i wskazał na istniejące, jego zdaniem, liczne nieprawidłowości w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministracyjnym w stosunku do jego osoby.
Skarżący zarzucił Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Gliwicach, iż sędzia S. P. celowo przemilczał sprawy przemawiające na korzyść skarżącego, postępował świadomie na szkodę skarżącego a nawet krzywdził skarżącego oraz bezkrytycznie uznał, pomimo istotnych wątpliwości natury prawnej, że skarżący rzekomo złożył skargę z dnia 2 kwietnia 2008 r. do organu właściwego już po upływie wymaganego terminu. Podsumowując swoje zażalenie skarżący podał, że zaskarżone postanowienie uważa za krzywdzące, ponieważ złożone w trybie art. 22 § 2 ppsa oświadczenie sędziego S. P. uznaje za nieszczere i pozbawione zasadności w obliczu podnoszonych przez skarżącego zarzutów.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
W postępowaniu sądowoadministracyjnym kwestię wyłączenia sędziego normują przepisy art. 18 do 24 ppsa. Przepisy te są konkretyzacją zawartego w art. 45 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r., nr 78, poz. 483 ze zm. - dalej jako: Konstytucja) prawa do wymiaru sprawiedliwości, gwarantującego uczciwe postępowanie sądowe, w którym to przepisie wskazane jest, że "każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd".
Przyczyny wyłączenia sędziego z mocy samej ustawy zostały enumeratywnie wymienione w art. 18 ppsa z zastrzeżeniem art. 185 § 2 ppsa. Chodzi tu o sprawy: 1) w których sędzia jest stroną bądź pozostaje z jedną ze stron w takim stosunku prawnym, że wynik sprawy oddziałuje na jego prawa lub obowiązki, 2) małżonka sędziego, krewnych sędziego lub powinowatych w linii prostej, krewnych bocznych do czwartego stopnia oraz powinowatych bocznych do drugiego stopnia, 3) osób związanych z sędzią z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli, 4) w których sędzia był lub jest jeszcze pełnomocnikiem jednej ze stron, 5) w których sędzia świadczył usługi prawne na rzecz jednej ze stron lub jakiekolwiek inne usługi związane ze sprawą, 6) w których sędzia brał udział w wydaniu zaskarżonego orzeczenia, jak też w sprawach o ważność aktu prawnego sporządzonego z jego udziałem lub rozpoznanego przez niego, a także w sprawach, w których występował jako prokurator, 7) w których sędzia brał udział w rozstrzyganiu sprawy w organach administracji publicznej. Powody wyłączenia ustawa nakazuje traktować jako trwające również po ustaniu uzasadniającego je małżeństwa, przysposobienia, opieki albo kurateli (§ 2). Nie może ponadto orzekać co do skargi o wznowienie postępowania sędzia, który uprzednio brał udział w wydaniu orzeczenia objętego tą skargą (§ 3). Są to tzw. bezwzględne przesłanki wyłączenia sędziego.