Dnia 4 kwietnia 2017 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Paweł Miładowski, , , po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia R. J. i W. J. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 stycznia 2017 r., sygn. akt VII SA/Wa 2449/16 o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia skargi w sprawie ze skargi R. J. i W. J. na decyzję Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia [...] sierpnia 2016 r., znak: [...] w przedmiocie zezwolenia na realizację inwestycji drogowej postanawia: oddalić zażalenie.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 9 stycznia 2017 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odmówił skarżącym R. J. i W. J. przywrócenia terminu do wniesienia skargi na decyzję Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia [...] sierpnia 2016 r., znak: [...], w przedmiocie zezwolenia na realizację inwestycji drogowej.
Sąd, powołując się na treść art. 86 § 1, art. 87 § 1, 2 i 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.), zwanej dalej "p.p.s.a.", wskazał, że skarżący nie dopełnili należytej staranności przy składaniu skargi. Wyjaśnienia skarżących, że uchybienie terminu spowodowane było błędem w zaadresowaniu koperty, zawierającej skargę, nie stanowią uzasadnienia dla przyjęcia braku winy w uchybieniu terminu. Wymaga wskazania fakt, że nawet jeśli skarżący wcześniej kierowali korespondencję do organu na inny adres, to już z pieczęci organu na kopertach, w których wysyłana jest korespondencja z organu, widnieje prawidłowy adres (podobnie, na zwrotnych potwierdzeniach odbioru zaskarżonej decyzji, na których widnieje podpis skarżącej). W razie wątpliwości, a także aby dochować należytej staranności, skarżący powinni byli porównać oba, posiadane przez siebie, adresy organu, i wobec zauważenia zmiany - skierować skargę na adres podany na kopercie zawierającej ostatnią korespondencję ze stroną. Na marginesie należy stwierdzić, że aktualne adresy organów są również publikowane m.in. na stronach internetowych Biuletynu Informacji Publicznej, potwierdzenie aktualnego adresu przez stronę możliwe jest również np. przez telefoniczne skontaktowanie się z urzędem organu. W ocenie Sądu, przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej nie jest dopuszczalne, ponieważ strona dopuściła się niedbalstwa. Odnosząc się natomiast do kryterium braku winy, należy uznać, że o braku winy można mówić jedynie wtedy, gdy strona nie mogła usunąć przeszkody nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku. W niniejszej sprawie, przeszkoda, tj. dysponowanie niewłaściwym adresem organu, była możliwa do usunięcia. Skarżący mogli upewnić się, jaki adres organu jest aktualny, jednak tego nie zrobili, błędnie adresując korespondencję.
Zażalenie na powyższe postanowienie złożyli skarżący podnosząc, że zaadresowanie skargi nastąpiło zgodnie z posiadanym adresem i co więcej korespondencja kierowana przez skarżących podczas postępowania odwoławczego do Ministra była odbierana, a więc nie istniała potrzeba upewniania się co do aktualnego adresu Ministerstwa.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Kryterium braku winy wynikające z art. 86 § 1 p.p.s.a. jako warunek przywrócenia terminu, wiąże się z obowiązkiem zachowania szczególnej staranności strony przy prowadzeniu własnych spraw. O braku winy w niedopełnieniu obowiązku zachowania terminu do dokonania czynności procesowej można mówić tylko w przypadku stwierdzenia, że dopełnienie obowiązku stało się niemożliwe z powodu przeszkody niedającej się przezwyciężyć. Oceniając wystąpienie powyższej przesłanki, Sąd obowiązany jest przyjąć obiektywny miernik staranności, której można wymagać od każdego należycie dbającego o własne interesy (por. postanowienie NSA z 18 grudnia 2013 r., I OZ 1199/13). Oznacza to, że strona wnosząca wniosek, celem uprawdopodobnienia braku swojej winy w uchybieniu terminu, powinna wskazać na okoliczności, które nastąpiły nagle i niespodzianie, uniemożliwiając prawidłowe dokonanie czynności procesowej. Ponadto zgodnie z art. 87 § 2 p.p.s.a. konieczne jest wykazanie, że mimo dołożenia szczególnej oraz należytej staranności przy dokonywaniu czynności, do której strona jest zobowiązana, nie było możliwe przezwyciężenie przeszkody powstałej w dochowaniu terminu nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku (por. postanowienie NSA z 22 listopada 2013 r., II FZ 989/13). Na uwagę zasługuje, że w aktach sprawy znajduje się kilka pism Ministra skierowanych do skarżących w trakcie trwającego postępowania odwoławczego, w których został wskazany adres siedziby przy ul. Chałubińskiego w Warszawie. Ponadto skarżący W. J. dwukrotnie stawił się w siedzibie Ministerstwa przy ul. Chałubińskiego celem zapoznania się z aktami sprawy. Pomimo tego skarżący całą korespondencję kierowali na inny adres, tj. przy ul. Wspólnej w Warszawie. Przy czym nie wykazali z jakich względów korespondencję do Ministra kierowali właśnie na taki adres. Co najistotniejsze, bezpośrednio przed wydaniem zaskarżonej decyzji Minister wystosował do skarżących pismo z dnia 11 lipca 2016 r., znak: DLI.III.6621.6.2015.KS.29, w którym wskazał adres siedziby, do którego nie zastosowali się skarżący adresując skargę na inny adres niż wskazywanej siedziby organu. Okoliczność ta oznacza, że skarżący w sposób niestaranny prowadzili swoją sprawę, ponieważ bezrefleksyjnie kierowali korespondencje na inny adres, pomimo że organ wskazywał im adres swojej siedziby. Natomiast organ wywiązał się ze swoich obowiązków celem zagwarantowania stronom realizacji ich prawa, ponieważ jego pisma kierowane do stron postępowania, w tym do skarżących, zawierały wskazany dokładny adres siedziby Ministra. Dlatego Sąd I instancji prawidłowo ocenił, że skarżący nie wykazali aby do uchybienia terminu do wniesienia skargi doszło bez ich winy.
Z tych względów, na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w postanowieniu.