Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Arkadiusz Despot-Mładanowicz po rozpoznaniu w dniu 10 czerwca 2011 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia W. K. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 4 kwietnia 2011 r., sygn. akt II SA/Gd 745/09 o odmowie przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi W. K. na uchwałę Rady Gminy [...] z dnia [...] sierpnia 2008 r., nr [...] w przedmiocie nieodpłatnego przejęcia na własność nieruchomości do zasobu mienia komunalnego gminy postanawia: oddalić zażalenie
W dniu 13 grudnia 2010 r. skarżący złożył ponowny wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym poprzez zwolnienie go od kosztów sądowych oraz ustanowienie radcy prawnego. We wniosku skarżący wskazał, iż znajduje się w trudnej sytuacji materialnej i osobistej, nie posiada środków potrzebnych do egzystencji a komornik odebrał mu bydło, sprzęt rolniczy oraz gospodarstwo rolne. Ponadto skarżący oświadczył, że prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe i nie posiada żadnego majątku ani nie osiąga żadnych dochodów.
W związku z powziętymi wątpliwościami, co do stanu majątkowego i sytuacji zarobkowej skarżącego, referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gdańsku zarządzeniem z dnia 20 grudnia 2010 r. wezwał skarżącego do przedłożenia dodatkowych dokumentów źródłowych. Pomimo upływu wyznaczonego terminu do przedłożenia wymaganych dokumentów skarżący nie wypełnił nałożonego na niego obowiązku.
Postanowieniem z dnia 4 kwietnia 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku odmówił przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym. W ocenie Sądu, skarżący w złożonym ponownie wniosku o przyznanie prawa pomocy, nie wykazał, aby jego sytuacja materialna uległa pogorszeniu od momentu wydania postanowienia z dnia 6 lipca 2010 r. w stosunku do stanu, jaki był przedmiotem rozstrzygnięcia. W ponownie złożonym wniosku o przyznanie prawa pomocy skarżący wskazał jako nową okoliczność fakt, iż komornik odebrał mu gospodarstwo rolne, bydło oraz sprzęt rolniczy. Ewentualne zaistnienie tej okoliczności nie może być wzięte przez Sąd pod uwagę, bowiem skarżący w poprzednio prowadzonym postępowaniu nie ujawnił okoliczności posiadania jakiegokolwiek gospodarstwa rolnego, bydła i sprzętu rolniczego, fakt ten nie był zatem w ogóle brany pod uwagę przez Sąd przy wydawaniu poprzedniego postanowienia. Sąd podkreślił, iż skarżący jest obowiązany do ujawniania wszelkich okoliczności związanych z jego sytuacją majątkową, a więc w szczególności powinien ujawniać swoje dochody, majątek, zobowiązania, gdyż mają one wpływ na ocenę przesłanek przyznania prawa pomocy. Skoro skarżący poprzednio zataił fakt posiadania majątku, jego ewentualna utrata po wydaniu postanowienia, nie może być przesłanką przyznania obecnie prawa pomocy.
Na powyższe postanowienie skarżący wniósł zażalenie.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) - przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie całkowitym - gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Z konstrukcji tego przepisu wynika, że to na wnioskodawcy ciąży obowiązek wykazania, iż znajduje się w sytuacji materialnej uprawniającej do przyznania prawa pomocy. W tym stanie rzeczy należy przyjąć, że rozstrzygnięcie sądu w tej kwestii będzie zależało od tego, co zostanie udowodnione przez stronę.
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że skarżący nie wykazał w przekonujący sposób, iż znajduje się w sytuacji, która kwalifikowałaby go do przyznania mu prawa pomocy w zakresie całkowitym. Należy podnieść, iż jeżeli w ocenie Sądu oświadczenie strony zawarte we wniosku okazałoby się niewystarczające do oceny jej rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego lub budziłoby wątpliwości to zgodnie z art. 255 powołanej wyżej ustawy strona na wezwanie Sądu jest obowiązana złożyć, w zakreślonym terminie, dodatkowe oświadczenie lub przedłożyć dokumenty źródłowe dotyczące jej stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego. W niniejszej sprawie Sąd z tego uprawnienia skorzystał, zarządzeniem z dnia 20 grudnia 2010 r. wzywając skarżącego do przedłożenia dodatkowych dokumentów źródłowych. Pomimo powyższego wezwania skarżący żądanych dokumentów źródłowych nie nadesłał. Ponadto w ponownie złożonym wniosku skarżący powołał się na okoliczność, że komornik odebrał mu bydło, sprzęt rolniczy oraz gospodarstwo rolne, podczas gdy we wcześniejszym wniosku nie wykazywał posiadania jakiegokolwiek majątku oraz dochodów. Zasadnie w takiej sytuacji Sąd I instancji uznał, że składane przez skarżącego wnioski budzą uzasadnione wątpliwości co do swej wiarygodności. Wobec powyższego należało uznać, że rozbieżności w składanych przez skarżącego wnioskach o przyznanie prawa pomocy oraz brak przedstawienia żądanych przez Sąd dokumentów źródłowych nie pozwala w konsekwencji na ustalenie rzeczywistej sytuacji materialnej skarżącego. W takiej sytuacji przyjąć należy, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zasadnie zaskarżonym postanowieniem z dnia 4 kwietnia 2011 r. odmówił przyznania skarżącemu prawa pomocy w zakresie całkowitym.
Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny w oparciu o art. 184 w związku z art. 197 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) postanowił zażalenie oddalić.