Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Andrzej Wawrzyniak po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia A. P. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 26 lutego 2018 r. sygn. akt II SA/Op 465/17 w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do sporządzenia uzasadnienia wyroku w sprawie ze skargi A. P. na decyzję Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] sierpnia 2017 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pieniężnego z tytułu pracy przymusowej postanawia: oddalić zażalenie
Postanowieniem z dnia 26 lutego 2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu odmówił A. P. (dalej również jako "skarżący") przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku w sprawie ze skargi A. P. na decyzję Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] sierpnia 2017 r. w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pieniężnego z tytułu pracy przymusowej.
Sąd wskazał, że pismem złożonym w dniu [...] grudnia 2017 r. skarżący zwrócił się o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku, który zapadł w tej sprawie w dniu 14 listopada 2017 r. Wniósł o doręczenie mu kserokopii przesyłki listowej zawierającej zawiadomienie o terminie rozprawy, nadanej przez Sąd na jego adres, w celu interwencji w Urzędzie Pocztowym, gdyż przesyłki tej nie otrzymał, nie otrzymał też awiza. Na podstawie tej okoliczności wywiódł, że nie został zawiadomiony o toczącej się sprawie i dopiero będąc w Sądzie w dniu [...] grudnia 2017 r. dowiedział się o podjętych czynnościach procesowych. Przesyłka zawierająca zawiadomienie o wyznaczeniu terminu rozprawy na dzień 14 listopada 2017 r. została wysłana do skarżącego w dniu [...] października 2017 r. i pierwszy raz była awizowana w dniu [...] października 2017 r., o czym zawiadomienie (awizo) pocztowe pozostawiono w oddawczej skrzynce pocztowej adresata. Drugi raz awizowano ją w dniu [...] października 2017 r., po czym w dniu [...] listopada 2017 r. zwrócono do nadawcy. Oceniając wniosek o przywrócenie terminu do sporządzenia uzasadnienia wyroku Sąd wskazał, że okoliczności podane we wniosku nie mogą w żadnym wypadku świadczyć o braku winy strony w niedopełnieniu obowiązku zachowania terminu. Za taką okoliczność nie można uznać bowiem stwierdzenia strony skarżącej, że przesyłka listowa nie została doręczona w wyniku wadliwego działania poczty. Przywrócenie terminu tylko na podstawie gołosłownego twierdzenia, że przesyłka nie została doręczona skarżącemu i nie otrzymał on żadnego zawiadomienia wskutek wadliwego działania poczty prowadziłoby natomiast do nieuzasadnionego podważenia instytucji doręczenia zastępczego.
Zażalenie na powyższe postanowienie złożył A. P., wnosząc o uchylenie go w całości i przywrócenie terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku z dnia 14 listopada 2017 r. oraz o zwolnienie w całości od obowiązku uiszczenia wpisu w sprawie. W uzasadnieniu zażalenia skarżący przedstawił stan faktyczny sprawy i zaznaczył, że nie powinien odpowiadać za błędy i zaniechania poczty. Podtrzymał również twierdzenie, że nie otrzymał żadnej informacji o przesyłce zawierającej zawiadomienie o terminie rozprawy.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zawiera usprawiedliwionych podstaw.
Czynność w postępowaniu sądowym podjęta przez stronę po upływie terminu jest bezskuteczna. Jak wynika z art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1369; dalej: p.p.s.a.), sąd na wniosek strony, która bez swojej winy nie dokonała czynności w postępowaniu sądowym postanowi przywrócenie terminu. Brak winy należy rozumieć jako dopełnienie przez stronę obowiązku dołożenia staranności przy dokonywaniu czynności procesowej. Oceniając wystąpienie przesłanki braku winy należy przyjąć obiektywny miernik staranności, której można wymagać od każdego należycie dbającego o swoje interesy.
Oceniając przedmiotową sprawę Sąd uznał, że istotną okolicznością jest fakt pierwszego awizowania przesyłki zawierającej zawiadomienie o terminie rozprawy w dniu [...] października 2017 r., a więc w okresie, w którym skarżący powinien móc ją odebrać. W aktach sądowych (k. 29) znajduje się koperta ze stosownymi pieczątkami i ręcznie wpisanymi datami kiedy przesyłka była awizowana. Sąd I instancji zarówno wyznaczył termin rozprawy jak i wysłał zawiadomienie uwzględniając termin wskazany przez skarżącego w piśmie z dnia [...] października 2017 r. Aby podważyć instytucję doręczenia zastępczego wynikającą z art. 73 p.p.s.a. skarżący winien przedstawić dowody potwierdzające na przykład nieprawidłowe awizowanie przesyłki. W przeciwnym wypadku Sąd dysponując kopertą z odpowiednimi adnotacjami może jej przeciwstawić jedynie gołosłowne twierdzenie skarżącego, że nie został powiadomiony o terminie rozprawy. Uznanie takich twierdzeń doprowadzałoby do całkowitego pozbawienia sensu instytucji doręczenia zastępczego.
Z uwagi na powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 § 1 i § 2 p.p.s.a., postanowił jak w sentencji.