Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodnicząca Sędzia NSA Anna Łuczaj po rozpoznaniu w dniu 14 lipca 2015 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia M. C. na zarządzenie Przewodniczącego Wydziału II Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 czerwca 2015 r. sygn. akt II SAB/Wa 645/15 o wezwaniu do uiszczenia wpisu sądowego od skargi w sprawie ze skargi M. C. na bezczynność Wojewody Mazowieckiego postanawia: oddalić zażalenie.
Zarządzeniem z dnia 8 czerwca 2015 r., sygn. akt II SAB/Wa 645/15 Przewodniczący Wydziału II Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na podstawie art. 220 § 1 i 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270) oraz § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 221, poz. 2193 ze zm.) wezwał skarżącego M. C. do uiszczenia wpisu sądowego w kwocie 100 zł od skargi na bezczynność Wojewody Mazowieckiego - w terminie 7 dni od dnia doręczenia odpisu zarządzenia o wezwaniu do uiszczenia wpisu pod rygorem odrzucenia skargi.
W zażaleniu na powyższe zarządzenie M. C. wniósł o jego uchylenie oraz zwolnienie skarżącego z kosztów sądowych zgodnie z art. 239 pkt 1 lit. d ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
W uzasadnieniu zażalenia skarżący podniósł, że w dniu 31 marca 2015 r. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na bezczynność Wojewody Mazowieckiego polegającą na braku rozpatrzenia do chwili obecnej - pomimo obowiązku wynikającego z art. 35 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego - wniesionego przez skarżącego odwołania na nieterminowe powiadomienie skarżącego o IV sesji Rady Gminy w Łaskarzewie.
W ocenie skarżącego skarga dotyczy bezczynności Wojewody Mazowieckiego na brak rozpatrzenia odwołania o terminowym powiadomieniu o terminie sesji, czyli dotyczy skargi na bezczynność organu w sprawie ze stosunków pracy i stosunków służbowych, a zatem stosownie do art. 239 pkt 1 lit. d ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi skarżący nie ma obowiązku uiszczania wpisu sądowego.
Skarżący wniósł o uchylenie wadliwego zarządzenia, ewentualnie o zwolnienie skarżącego w całości od kosztów sądowych, z uwagi na trudną sytuację rodzinną i majątkową. Skarżący podkreślił, że nie jest w stanie ponieść kosztów bez uszczerbku koniecznego utrzymania siebie i rodziny. Nadto podniósł, że w niniejszej sprawie nie działa w imieniu swoim, ale w imieniu mieszkańców Gminy Ł., którzy wybrali skarżącego na swojego przedstawiciela w Radzie Gminy Ł.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
W postępowaniu sądowym w sprawach sądowoadministracyjnych została przyjęta zasada, że ten, kto wnosi do sądu pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki, obowiązany jest do uiszczenia kosztów sądowych (art. 214 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270, dalej p.p.s.a.). Sąd nie podejmie żadnej czynności na skutek pisma, od którego nie zostanie uiszczona opłata (art. 220 § 1 p.p.s.a.).
Od tej zasady ustawodawca wprowadza wyjątki dwojakiego rodzaju.
Pierwszy wyjątek dotyczy tzw. ustawowego zwolnienia od kosztów sądowych, które polega na określeniu w ustawie, w jakich sprawach strona nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych. Ustawowe zwolnienie od kosztów sądowych jest wyrazem woli ustawodawcy, że w określonych sprawach, z uwagi na ich przedmiot i osobę skarżącego, należy odstąpić od zasady ponoszenia przez stronę kosztów sądowych. Sprawy, w których strona skarżąca nie ma obowiązku ponoszenia kosztów sądowych, co do zasady, zostały określone w art. 239 p.p.s.a. Sprawy wymienione w tym katalogu wskazują, że zasadniczym motywem zwolnienia przez ustawodawcę od ponoszenia kosztów sądowych przez skarżącego jest szczególny rodzaj tych spraw, które charakteryzują się przede wszystkim tym, że dotyczą spraw o charakterze bytowym, w których zwolnienie od kosztów sądowych podyktowane jest względami społecznymi.