Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Wojciech Mazur po rozpoznaniu w dniu 18 września 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia H.L. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 18 marca 2014 r., sygn. akt II SA/Bd 963/13 odmawiające przywrócenia terminu do wniesienia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 12 listopada 2013 r. w sprawie ze skargi H.L. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w Warszawie z dnia [...] listopada 2012 r., nr [...] w przedmiocie przyznania świadczenia pieniężnego z tytułu pracy przymusowej postanawia: oddalić zażalenie.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 18 marca 2014 r., sygn. akt II SA/Bd 963/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy odmówił H.L. przywrócenia terminu do wniesienia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 12 listopada 2013 r. w sprawie ze skargi H.L. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w Warszawie z dnia [...] listopada 2012 r., nr [...] w przedmiocie przyznania świadczenia pieniężnego z tytułu pracy przymusowej.
Sąd I instancji wyjaśnił, iż zawiadomienie o terminie rozprawy wyznaczonej na dzień 12 listopada 2013 r. odebrała skarżąca osobiście w dniu 18 października 2013r. potwierdzając tą okoliczność własnoręcznym podpisem na zwrotnym potwierdzeniu odbioru kierowanej do niej przesyłki. Wraz z zawiadomieniem skarżąca została pouczona w punkcie trzecim, że w sprawach, w których skargę oddalono, uzasadnienie wyroku sporządza się wyłącznie na wniosek strony zgłoszony w terminie siedmiu dni od dnia ogłoszenia wyroku. Zgłoszenie wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku po upływie tego terminu, jak również złożenie wniosku przed ogłoszeniem wyroku, są czynnościami bezskutecznymi.
Wyrokiem z dnia 12 listopada 2013 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy oddalił skargę H.L. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w Warszawie z dnia [...] listopada 2012 r., nr [...] w przedmiocie przyznania świadczenia pieniężnego z tytułu pracy przymusowej.
Pismem z dnia 5 marca 2014 r. skarżąca złożyła wniosek o sporządzenie i doręczenie jej uzasadnienia wyroku wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do wniesienia powyższego wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku. W uzasadnieniu powołała się na swój podeszły wiek oraz to, że korespondencję zawierająca zawiadomienie o terminie rozprawy oraz pouczenie odebrała mieszkająca z nią jej córka i ona poinformowała skarżącą, "że nie musi ona jechać w tym dniu do Sądu bo Sąd wyrok jej przyśle". W związku z powyższym była przekonana, że ów wyrok wraz z uzasadnieniem otrzyma z urzędu. Skarżąca wyjaśniła, że w dniu 1 marca 2014 r. odwiedziła skarżącą jej druga córka U.P., która to po zapoznaniu się z treścią pouczenia dołączonego do zawiadomienia o terminie rozprawy poinformowała skarżącą, że w terminie siedmiu dni od dnia ogłoszenia wyroku winna wystąpić z wnioskiem o sporządzenia uzasadnienia wyroku, a więc najpóźniej 22 listopada 2013 r.
Sąd I instancji zaskarżonym postanowieniem z dnia 18 marca 2014 r., odmówił skarżącej przywrócenia terminu do wniesienia wniosku o sporządzenie uzasadnienia. Sąd I instancji wyjaśnił, iż podstawą prawną do przywrócenia terminu dla dokonania określonej czynności procesowej w postępowaniu sądowoadministracyjnym jest przepis art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.; dalej "p.p.s.a."), który stanowi, że jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Wymogi formalne takiego wniosku precyzuje treść art. 87 § 1 do § 4 p.p.s.a. Sąd uznał, iż skarżąca dopełniła wymogu złożenia wniosku o przywrócenie terminu z zachowaniem siedmiodniowego terminu w rozumieniu art. 87 § 1 p.p.s.a. (który należało liczyć od dnia 1 marca 2014 r.). Wniosek strony nie mógł być pomimo tego rozpoznany pozytywnie z uwagi na niespełnienie ustawowej przesłanki przywrócenia wnioskowanego terminu (o charakterze merytorycznym), a mianowicie, braku zawinienia w uchybieniu terminowi. Do takiego uchybienia doszło bowiem, zdaniem Sądu, w następstwie okoliczności zawinionych przez wnioskodawcę. Sąd wskazał, iż niekwestionowanych przez stronę ustaleń faktycznych w sprawie wynika, że przyczynę uchybienia terminowi do wniesienia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku (który mijał w dniu 22 listopada 2013 r.) stanowiła niewiedza skarżącej o konieczności wystąpienia w przypadku oddalenia skargi w terminie siedmiu dni z wnioskiem o sporządzenie uzasadnienia wyroku oraz jej podeszły wiek. Na tej podstawie skarżąca wywodziła o zasadności złożonego wniosku. W ocenie Sąd I instancji strona skarżąca ponosi winę, jak twierdziła, w niezapoznaniu się z odebranym przez nią pismem - zawiadomieniem o terminie rozprawy choćby w postaci lekkiego niedbalstwa, a ta okoliczność, zgodnie z ugruntowanym poglądem sądownictwa administracyjnego, wyklucza brak zawinienia w rozumieniu art. 86 § 1 i art. 87 § 2 p.p.s.a. Sąd I instancji stwierdził, iż zawarte w zawiadomieniu pouczenie jest prawidłowe i nie mogły być dla niej niezrozumiałe, gdyby wykazała chociażby odrobinę dobrej w woli w przeczytaniu kierowanej do niej korespondencji. Z treści tego pouczenia wynika przecież jasno, że w przypadku oddalenia skargi należy w terminie siedmiu dni wystąpić z wnioskiem o sporządzenia uzasadnienie wyroku. Sąd uznał, że okoliczności przedstawione przez skarżącą nie uprawdopodabniają braku winy w uchybieniu terminu do wniesienia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku. Zdaniem Sądu podeszły wiek oraz nie przeczytanie kierowanej do skarżącej korespondencji nie stanowi w tym wypadku podstawy uwzględnienia wniosku o przywrócenie terminu. Błąd tego rodzaju, skutkujący niedotrzymaniem ustawowego terminu, należy bowiem uznać za brak należytej staranności w prowadzeniu swoich spraw, w pełni obciążający stronę skarżącą. Nadto w ocenie Sądu skarżąca nie dochowała, zatem nie tylko należytej staranności, jakiej można wymagać od przeciętnego uczestnika postępowania znajdującego się w jej sytuacji procesowej, ale i wręcz staranności minimalnej polegającej na uważnym przeczytaniu zawiadomienia powyższego terminie rozprawy powyższego zawartego tam pouczenia. Biorąc pod uwagę wskazane wyżej okoliczności w ocenie Sądu nie zostały spełnione wszystkie przesłanki przywrócenia terminu, o których mowa w art. 87 p.p.s.a., tzn. strona skarżąca nie uprawdopodobniła okoliczności wskazujących na brak winy w uchybieniu terminu.