Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Grzegorz Czerwiński po rozpoznaniu w dniu 26 września 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia B. Sp. z o.o. z siedzibą w W. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 1 czerwca 2017 r., sygn. akt II SA/Bd 679/15 o odmowie dopuszczenia do udziału w sprawie ze skargi Wojewody Kujawsko - Pomorskiego na uchwałę Rady Gminy Popowo Biskupie z dnia [...] stycznia 2015 r., nr [...] w przedmiocie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Popowo Biskupie postanawia: oddalić zażalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy postanowieniem z dnia 1 czerwca 2017 r., sygn. akt II SA/Bd 679/15, wydanym na rozprawie, odmówił B. Sp. z o.o. z siedzibą w W. (dalej jako "wnioskodawca") dopuszczenia do udziału w postępowaniu w charakterze uczestnika postępowania w sprawie ze skargi Wojewody Kujawsko - Pomorskiego na uchwałę Rady Gminy Popowo Biskupie z dnia [...] stycznia 2015 r., nr [...] w przedmiocie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Popowo Biskupie.
W uzasadnieniu Sąd I instancji wyjaśnił, że zgodnie z art. 33 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), zwaną dalej "P.p.s.a.", warunkiem udziału w postępowaniu sądowoadministracyjnym w charakterze uczestnika jest uprzedni udział w postępowaniu administracyjnym. Stosownie z kolei do mającego w sprawie zastosowanie art. 33 § 2 P.p.s.a. (w brzmieniu sprzed nowelizacji), udział w charakterze uczestnika może zgłosić również osoba, która nie brała udziału w postępowaniu administracyjnym, jeżeli wynik tego postępowania dotyczy jej interesu prawnego.
Sąd zaznaczył, że dopuszczenie danego podmiotu w charakterze uczestnika postępowania, może mieć miejsce wyłącznie w tym postępowaniu sądowym, które w wyniku złożenia skargi staje się niejako "następstwem" postępowania administracyjnego. Ustawodawca nieprzypadkowo posłużył się pojęciem "postępowanie administracyjne", które jest pojęciem prawnym i nawiązuje do regulacji zawartej w art. 1 k.p.a. Jedynie postępowania enumeratywnie wymienione w tym przepisie stanowią "postępowanie administracyjne" i do tego rozumienia odwołuje się art. 33 § 2 P.p.s.a., statuujący przesłanki dopuszczenia do udziału w postępowaniu sądowym.
Podkreślono, iż interes prawny osoby, która zgłasza swój udział w postępowaniu na prawach strony musi się zatem odnosić do postępowania administracyjnego.
Sąd stwierdził, że zaskarżona uchwała zapadła w trybie, uregulowanym w przepisach ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.) a procedura planistyczna jest całkowicie odrębnie uregulowana i nie prowadzi do załatwienia zindywidualizowanej sprawy administracyjnej, podczas gdy takie właśnie postępowanie określa Kodeks postępowania administracyjnego (art. 1 pkt 1 k.p.a.). Sąd zauważył także, że postępowanie w przedmiotowej sprawie zostało zainicjowane przez Wojewodę Kujawsko-Pomorskiego w trybie nadzoru określonym w art. 93 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 594 ze zm.). Wniesienie przez wojewodę skargi na uchwałę w tym trybie nie jest poprzedzone żadnym wcześniejszym postępowaniem, nie jest uzależnione od wcześniejszego wniesienia wezwania do usunięcia naruszenia prawa. Postępowanie nadzorcze jest postępowaniem prowadzonym z udziałem organu gminy, w którym nie biorą udziału inne podmioty. W ramach tego postępowania, jeżeli organ nadzoru nie może we własnym zakresie stwierdzić nieważności uchwały lub zarządzenia organu gminy, z uwagi na upływ terminu do wydania rozstrzygnięcia nadzorczego, organ nadzoru może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego (art. 93 ustawy o samorządzie gminnym). Osoba, która nie jest uczestnikiem postępowania nadzorczego nie może być uczestnikiem postępowania przed sądem administracyjnym, chyba, że ustawa wyraźnie tak stanowi (taki wyjątek wynika z art. 98a ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym i dotyczy zarządzenia zastępczego). Wniesienie skargi do sądu administracyjnego przez osobę, której interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem organu gminy reguluje art. 101 ustawy o samorządzie gminnym, który określa odrębny rodzaj postępowania. Sąd zaznaczył, iż odrębność tych postępowań wyłącza możliwość udziału osoby, która może przecież wnieść skargę na podstawie art. 101, w postępowaniu nadzorczym prowadzonym przez wojewodę, także w przypadku, gdy wojewoda zaskarża uchwałę lub zarządzenie organu gminy do sądu administracyjnego.