Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Renata Owczarzak po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2013 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku M. S. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi na decyzję [...][...] Inspektora Nadzoru Budowlanego w [...] z dnia [...] sierpnia 2012 r., nr [...] w przedmiocie rozbiórki postanawia zwolnić od kosztów sądowych.
M. S. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy skargę na decyzję [...] [...] Inspektora Nadzoru Budowlanego w [...] z dnia [...] sierpnia 2012 r., nr [...] w przedmiocie rozbiórki.
W odpowiedzi na wezwanie do uiszczenia wpisu sądowego należnego od skargi skarżąca pismem z dnia [...] grudnia 2012 r. wniosła o przyznanie jej prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych.
Referendarz sądowy postanowieniem z dnia 14 grudnia 2012 r. oddalił wniosek skarżącej o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych uznając, że skarżąca nie wykazała spełnienia ustawowych przesłanek przyznania prawa pomocy w żądanym zakresie, w szczególności braku posiadania jakichkolwiek środków pieniężnych.
W ustawowo przewidzianym terminie skarżąca złożyła sprzeciw od powyższego postanowienia, wskazując, że Sąd oceniając sytuację materialną skarżącej nie wziął pod uwagę wszystkich okoliczności, a w szczególności tego, że zgromadzone oszczędności przeznaczone będą na zabiegi medyczne związane z chorobą sercową oraz wpis sądowy w wysokości 500 zł stanowi dla niej ogromne obciążenie i że będzie musiała zrezygnować z popierania skargi.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Na podstawie art. 243 § 1 oraz art. 245 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. Nr 270 ze zm. - dalej p.p.s.a), właściwy sąd administracyjny może na wniosek strony przyznać jej prawo pomocy w zakresie całkowitym lub częściowym. Stosownie do art. 258 § 1 powołanej ustawy, czynności w zakresie postępowania o przyznanie prawa pomocy mogą wykonywać referendarze sądowi. Zgodnie z art. 245 § 2 p.p.s.a., prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika. Natomiast prawo pomocy w zakresie częściowym stosownie do art. 245 § 3 p.p.s.a. obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie pełnomocnika.
Celem instytucji prawa pomocy jest więc zapewnienie prawa do sądu i możliwości obrony swoich racji osobom, które znajdują się w sytuacji finansowej uniemożliwiającej im poniesienie kosztów z tym związanych.
Instytucja ta stanowi wyjątek od generalnej zasady, zgodnie z którą strona ponosi koszty sądowe, czy też koszt wynagrodzenia jej pełnomocnika. Wskazać przy tym należy, iż przyznanie prawa pomocy powoduje, że koszty związane z postępowaniem ponosi za skarżącego Skarb Państwa. W tej sytuacji, możliwość przyznania prawa pomocy uzależniona jest od szczególnie rozważnej oceny, wykazanej w treści wniosku sytuacji materialnej wnioskodawcy, tak aby jednoznacznie wynikał z niej brak środków na poniesienie kosztów postępowania.
W rozpoznawanej sprawie skarżący wniósł o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych tj. w zakresie częściowym.
Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a, przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym następuje, gdy wnioskodawca wykaże, iż nie jest w stanie ponieść pełnych (podkreślenie własne) kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
W oparciu o złożone przez skarżącą na urzędowym formularzu oświadczenie, oraz pozostałe dokumenty należy dojść do wniosku, że przy miesięcznym dochodzie szacowanym na [...] zł czteroosobowa rodzina ma miesięcznie do dyspozycji ok. [...] zł. Na osobę. Z zasad doświadczenia życiowego wynika więc, że przy obecnym poziomie cen oraz usług takie środki pozwalają na zaspokojenie jedynie podstawowych potrzeb rodziny.
Z tych przyczyn na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 w zw. z art. 245 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012r., poz.270), postanowiono jak w sentencji.