Wniosek w przedmiocie zmiany decyzji w sprawie skierowania do domu pomocy społecznej
Uzasadnienie strona 2/2

Podkreślić należy, iż brak winy w uchybieniu terminowi można przyjąć tylko wtedy, gdy strona nie mogła usunąć przeszkody przy użyciu największego w danych okolicznościach wysiłku. W orzecznictwie sądowym podnosi się, że jako kryterium przy ocenie winy w uchybieniu terminu należy przyjąć obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony dbającej należycie o swoje interesy. W razie, gdy ustalone przez sąd okoliczności uchybienia terminu świadczą o zachowaniu się strony noszącym znamiona winy - w jakiejkolwiek jej postaci, a zatem także winy polegającej na niedbalstwie, sąd nie może dokonać przywrócenia uchybionego terminu. Brak winy jako przesłanka zasadności wniosku o przywrócenie terminu, wiąże się z obowiązkiem strony do zachowania staranności przy dokonywaniu czynności procesowych i można mówić o niej tylko wówczas, gdy dopełnienie czynności w terminie stało się niemożliwe z powodu trudnej do przezwyciężenia przeszkody niezależnej od strony.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do kwestii terminowości złożenia rozpatrywanego wniosku, Sąd stwierdził, że wniosek o przywrócenie terminu został złożony z zachowaniem ustawowego terminu. Jak wynika bowiem z akt sądowych, przedmiotowy wniosek został złożony w ciągu dwóch dni od powzięcia wiadomości o zapadłym wyroku.

Kryterium braku winy jako przesłanki zasadności wniosku o przywrócenie terminu wiąże się z obowiązkiem strony do zachowania szczególnej staranności przy dokonywaniu czynności procesowych, jakiej można wymagać od strony dbającej należycie o własne interesy i przy braniu pod uwagę także uchybień spowodowanych nawet niewielkim niedbalstwem. Dokonując takiej oceny należy przyjąć obiektywny miernik staranności, zgodnie z którym o braku winy w uchybieniu terminu można mówić jedynie wówczas, gdy strona, obiektywnie nie mogła usunąć zaistniałej przeszkody. Do okoliczności faktycznych uzasadniających brak winy w uchybieniu terminu przez zainteresowanego w literaturze zalicza się np. przerwy w komunikacji, nagłą chorobę, która nie pozwoliła na wyręczenie się inną osobą, powódź, pożar (por. B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2004, s. 329).

W ocenie Sądu argumentacja wnioskodawcy dotycząca jego stanu zdrowia, nieznajomości przepisów, nie uprawdopodabnia braku winy w dochowaniu terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku. Zgodnie z ugruntowaną linią orzeczniczą Naczelnego Sądu Administracyjnego okoliczność choroby czy też podeszły wiek, zły stan zdrowia czy też nieporadność życiowa nie przesądzają jeszcze o braku winy w uchybieniu terminowi. Powołanie się na te okoliczności nie jest równoznaczne z uprawdopodobnieniem, że powyższe uchybienie nastąpiło bez winy strony, np. nieznajomość przepisów czy też choroba nie pozwoliła na osobiste prowadzenie sprawy czy wyręczenie się inną osobą (por. postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 lipca 2014r. sygn. akt II OZ 701/14). W postanowieniu z 5 września 2013 r. sygn. akt II FZ 746/13 Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że przeszkodą do dokonania określonej czynności procesowej jest z reguły nagła choroba, która nie pozwoliła na wyręczenie się inną osobą. Nadto, przy ocenie winy lub jej braku, należy wziąć pod uwagę nie tylko okoliczności, które uniemożliwiły stronie dokonanie tej czynności w terminie, lecz także okoliczności świadczące o podjęciu lub nie podjęciu przez nią działań mających na celu zabezpieczenie się w dotrzymaniu terminu (postanowienie Sądu Najwyższego z 6 października 1998r., sygn. akt II CKN 8/98, LEX nr 50679).

Sąd nie kwestionuje, że skarżący jest osobą chorą i ma trudności w załatwianiu codziennych spraw. Jednakże okoliczność ta nie może stanowić o przywróceniu terminu, bowiem zły stan zdrowia nie zaistniał nagle, lecz występuje od wielu lat, a zatem, w ocenie Sądu, dolegliwości skarżącego nie stanowiły przeszkody nie do przezwyciężenia.

Należy podkreślić, że nie zawsze i nie każda choroba strony stanowi uprawdopodobnienie braku winy w uchybieniu terminowi procesowemu. Co do zasady okolicznością wskazującą na brak winy jest taka niedyspozycja zdrowotna, która występuje nagle i jest na tyle poważna, że strona obiektywnie nie jest w stanie dokonać czynności procesowej w terminie i w dodatku nie jest możliwe posłużenie się inną osobą dla dokonania takiej czynności. (zob. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 marca 2013 r. sygn. akt II GZ 94/13).

W związku z powyższym, w ocenie Sądu, przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej nie jest dopuszczalne. W przedmiotowej sprawie nie wystąpiły bowiem okoliczności, których przy dołożeniu należytej staranności, nie można było przezwyciężyć.

Z tych też względów Sąd orzekł o odmowie przywrócenia terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi, za podstawę biorąc art. 86 w związku z art. 87 § 2 p.p.s.a.

Strona 2/2