Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach - Łukasz Strzępek po rozpoznaniu w dniu 10 lutego 2009 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi Z. D. na uchwałę Rady Gminy M. z dnia [...] r. Nr [...] w przedmiocie miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w kwestii wniosku skarżącego o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata z urzędu postanawia: 1) zwolnić skarżącego od kosztów sądowych 2) ustanowić dla skarżącego adwokata z urzędu
Na druku urzędowego formularza wniosku o przyznanie prawa pomocy (druk PPF) skarżący Z. D. zwrócił się o zwolnienie od kosztów sądowych oraz o ustanowienie adwokata z urzędu. Uzasadniając wniosek skarżący wskazał, że znajduje się w bardzo złej sytuacji materialnej. Utrzymuje się bowiem ze świadczenia rentowego w kwocie [...] zł netto miesięcznie, które pozwala mu na zaspokojenie jedynie podstawowych potrzeb, jednakże w zasadzie wyklucza poniesienie dodatkowych kosztów. Wnioskodawca wskazał, że ze względu na zły stan zdrowia zmuszony jest do wykupu niezbędnych lekarstw, co pochłania znaczną część jego dochodu. W skład majątku Z.D. wchodzi mieszkanie o pow. [...] m2, samochód osobowy marki [...] - rocznik [...] r. (przystosowany do użytkowania przez osobę [...]) oraz garaż do przechowywania samochodu. Wydatki na mieszkanie oraz utrzymanie garażu wynoszą [...] zł. Oprócz tego skarżący jest współwłaścicielem (w [...] części) nieruchomości rolnej o pow. [...] ha, o dochodowości rocznej rzędu [...] zł. Do druku formularza zostały dołączone dokumenty potwierdzające zawarte w nim okoliczności.
Rozpoznając przedmiotowy wniosek zważono co następuje:
Odpłatność postępowania sądowego jest generalną zasadą przyjętą na gruncie przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270 ze zm. - zwanej dalej P.p.s.a. - art. 199 tej ustawy). Nie ma ona jednakże charakteru bezwzględnego. Wyjątkiem od niej jest możliwość przyznania prawa pomocy, które stosownie do treści art. 245 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi może zostać przyznane stronie w zakresie całkowitym lub częściowym.
Przyznanie prawa pomocy w formie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia fachowego pełnomocnika z urzędu może nastąpić wobec osoby fizycznej, która wykaże że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania sądowego (art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a.).
Zasadniczym powodem, który przesądził o przychyleniu się do wniosku skarżącego była sytuacja materialna skarżącego, jego wiek oraz stan zdrowia. Z. D. uzyskuje bowiem świadczenie rentowe stosunkowo niskiej wysokości ([...]zł netto miesięcznie), co pozwala mu na zaspokojenie jedynie podstawowych potrzeb. Stan zdrowia skarżącego uzasadnia konieczność korzystania z pojazdu dla inwalidów oraz ponoszenia wydatków na jego utrzymanie (opłaty za paliwo, garaż, eksploatację). Z kolei majątek wnioskodawcy nie pozwala mu na zbycie któregokolwiek ze składników i w ten sposób wygospodarowanie środków na pokrycie kosztów sądowych. Na marginesie jedynie trzeba zauważyć, że Z.D., nadsyłając wypełniony formularz PPF, udokumentował swój stan materialny, co pozwoliło na wszechstronne wyjaśnienie okoliczności dotyczących jego kondycji finansowej.
Rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy zestawia się stan majątkowy skarżącego z wysokością ewentualnych wydatków związanych z tym postępowaniem. W rozpoznawanej sprawie będzie to zasadniczo wpis od skargi - w omawianym przypadku wynoszący [...] zł - zgodnie z treścią § 2 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Rady Ministrów, z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 221, poz. 2193 ze zm.). Jeśli dodatkowo uwzględni się również ewentualną konieczność opłacenia wpisu od skargi kasacyjnej ([...]zł) i opłaty kancelaryjnej za sporządzenie odpisu wyroku z uzasadnieniem ([...]zł) to niepodobna przyjąć, że Z.D. będzie w stanie ponieść te wydatki. Z nadesłanych przy druku PPF dokumentów wynika, że z tytułu użytkowania garażu skarżący opłaca czynsz w kwocie [...] zł, zaś czynsz za mieszkanie wynosi [...] zł. W sumie więc wydatki te wynoszą [...] zł. Do dyspozycji skarżącego pozostaje więc kwota [...] zł, z której ponosi on koszty utrzymania się oraz leczenia. W takiej sytuacji niepodobna oczekiwać, że Z.D. byłby w stanie uiścić wpis oraz pozostałe koszty sądowe. W kontekście poczynionych rozważań zauważyć trzeba, że wnioskodawca nie jest również w stanie ponieść wydatków na usługi świadczone przez adwokata. Ich poziom przekracza bowiem możliwości finansowe skarżącego. W konsekwencji uznano, że zagwarantowanie Z. D. prawa do sądu wymaga, w przedstawionych realiach, uwzględnienia złożonego przezeń wniosku w całości.
Mając na uwadze wszystkie podniesione wyżej okoliczności postanowiono jak w sentencji w oparciu o art. 245 § 1 i § 2 P.p.s.a. w zw. z art. 246 § 1 pkt 1 tej ustawy, działając na podstawie art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 P.p.s.a. w związku z § 3 tego przepisu.