Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Elżbieta Kaznowska (spr.), po rozpoznaniu w dniu 19 października 2009 r. na posiedzeniu niejawnym sprzeciwu H.W. od postanowienia referendarza sądowego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach z dnia 10 września 2009 r. oddalającego wniosek o zmianę postanowienia referendarza sądowego z dnia 10 marca 2009 r., polegającą na przyznaniu prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego z urzędu w sprawie ze skargi H.W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie odmowy wydania nakazu przywrócenia stosunków wodnych na gruncie oraz wykonania urządzeń zapobiegających szkodom p o s t a n a w i a ustanowić dla strony skarżącej radcę prawnego z urzędu
1 U Z A S A D N I E N I E
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 10 września 2009 r. referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach oddalił wniosek skarżącej o zmianę swojego postanowienia z dnia 10 marca 2009 r. polegającą na przyznaniu prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego z urzędu.
W motywach rozstrzygnięcia wskazano, że postanowieniem z dnia 10 marca 2009 r. skarżąca została zwolniona z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych. Powyższe rozstrzygnięcie zostało wydane w oparciu o ustalenia dotyczące jej sytuacji materialnej, która zgodnie z oświadczeniem skarżącej zawartym we wniosku z dnia [...] o zmianę ww. postanowienia, również obecnie nie uległa zmianie. Skarżąca pozostaje w gospodarstwie domowym z dwójką uczących się dzieci, utrzymując się z wynagrodzenia za pracę oraz renty rodzinnej przyznanej jej i jej dzieciom, które kontynuują naukę na wyższych uczelniach. Stałe miesięczne wydatki na utrzymanie się wynoszą w rodzinie skarżącej około [...] zł i składają się na nie opłaty za wodę, energię elektryczną, odbiór śmieci oraz spłata zaciągniętego w banku kredytu. Skarżąca przedstawiła również dowody świadczące o istniejącym zadłużeniu w opłatach za energię elektryczną.
W ocenie referendarza sądowego mimo, iż sytuacja skarżącej H.W. jest trudna to jednak nie zostało wykazane, że jej sytuacja materialna była na tyle ciężka, aby uzasadniała przyznanie jej prawa pomocy w zakresie całkowitym.
W ustawowym terminie H.W. wniosła sprzeciw od tego postanowienia wnosząc o przyznanie fachowego pełnomocnika. W uzasadnieniu sprzeciwu skarżąca wskazywała, że sytuacja jej rodziny pogorszyła się w stosunku do [...] tj. daty złożenia wniosku o zwolnienie z kosztów sądowych w tej sprawie. Jej dzieci kontynuują naukę na wyższych uczelniach, przy czym córka studiuje poza miejscem zamieszkania - na Politechnice [...]. W związku z czym koszty jej nauki i utrzymania są bardzo wysokie i pochłaniają ponad połowę dochodów netto przypadających na całą rodzinę. Skarżąca podnosiła, że jej dochody są niewystarczające na pokrycie niezbędnych potrzeb. Brak środków finansowych potrzebnych do naprawy uszkodzonej instalacji centralnego ogrzewania i zakupu opału na sezon zimowy wartości [...] zł, jak również zapłacenia zaległych rachunków zmusił ją do zaciągnięcia pożyczki, której spłata została rozłożona na okres [...] lat i rozpocznie się od [...] roku. Do wniosku skarżąca dołączyła dokumenty wskazujące na wysokość osiąganych przez nią dochodów, na które składają się renta rodzinna po zmarłym mężu oraz wynagrodzenie ze stosunku pracy łącznie [...] zł, oraz wysokość stałych miesięcznych wydatków na utrzymanie się tj. kwota ok. [...] zł. na którą składają się opłaty za wodę, energię elektryczną, odbiór ścieków i śmieci, abonament radiowotelewizyjny, opłaty za telefon oraz mająca nastąpić od [...] spłata rat pożyczki.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył co następuje:
Stosownie do treści art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a., w razie wniesienia sprzeciwu, który nie został odrzucony, postanowienie, przeciwko któremu został on wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym. Zgodnie z art. 245 p.p.s.a., przyznanie prawa pomocy może nastąpić bądź w zakresie całkowitym, bądź częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Przysługuje ono osobie fizycznej, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a.). Z kolei prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje tylko zwolnienie od opłat sądowych w całości lub części, albo tylko od wydatków, albo od opłat sądowych i wydatków, lub obejmuje tylko ustanowienie fachowego pełnomocnika, przy czym częściowe zwolnienie od opłat lub wydatków może polegać na zwolnieniu od poniesienia ułamkowej ich części albo określonej ich kwoty pieniężnej. Przyznaje się je takim osobom, które wykażą, że nie są w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a.).