Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie: Przewodniczący sędzia WSA Maria Taniewska-Banacka po rozpoznaniu w dniu 26 kwietnia 2010 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi R. S. (S.) na postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia [...] r. Nr [...] w przedmiocie opłaty legalizacyjnej w kwestii wniosku skarżącego o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 7 października 2009 r., sygn. akt II SA/Gl 281/09 p o s t a n a w i a przywrócić skarżącemu termin do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku.
Wyrokiem z dnia 7 października 2009 r., sygn. akt II SA/Gl 281/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę R. S. na postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia [...]r. Nr [...] w przedmiocie opłaty legalizacyjnej.
Pismem z dnia [...]r., uzupełnionym pismem z dnia [...]r. R. S. złożył wniosek o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia powyższego wyroku. Skarżący podał, że o tym, iż został wydany w jego sprawie wyrok dowiedział się z pisma [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia [...]r. W motywach wniosku podniesiono, iż skarżący nie został w żaden sposób powiadomiony o terminie rozprawy w przedmiotowym postępowaniu oraz nie otrzymał żadnego zawiadomienia. Nie dotarły też do wnioskodawcy w dniach [...]r. żadne awiza dotyczące przesyłki w tym przedmiocie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył co następuje:
Zgodnie z treścią art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a., jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi o przywróceniu terminu. Stosownie natomiast do art. 87 § 1, 2 i 4 p.p.s.a., pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w okresie siedmiu dni od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu. W piśmie tym należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu. Równocześnie też z wnioskiem strona powinna dokonać czynności, której nie dokonała w terminie.
Z tej regulacji prawnej wynika, iż przywrócenie terminu procesowego jest instytucją mającą na celu ochronę zainteresowanego przed negatywnymi skutkami uchybienia terminu dla podjęcia czynności przez stronę. W powołanych wyżej przepisach zostały ustanowione przesłanki przywrócenia terminu, które muszą wystąpić łącznie, by wniosek mógł zostać uwzględniony. Samo złożenie wniosku przez zainteresowanego we wskazanym terminie oraz dokonanie czynności, dla której zakreślony był termin, nie jest jednak wystarczającą przesłanką przywrócenia uchybionego terminu do dokonania czynności procesowej. Konieczne jest bowiem uprawdopodobnienie przez wnioskodawcę, że nie ponosi on winy w niedochowaniu terminu.
W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie skarżący uprawdopodobnił brak swojej winy w uchybieniu terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku. Wskazać przede wszystkim należy, iż rozpoznając wniosek o przywrócenie terminu do dokonania czynności w postępowaniu sądowoadministracyjnym należy mieć na uwadze prawo strony do rozpoznania sprawy przez Sąd. Okoliczności przedstawione we wniosku uprawdopodabniają dostatecznie, iż do uchybienia terminu do dokonania powyższej czynności doszło bez winy skarżącego w rozumieniu art. 86 § 1 p.p.s.a. Wskazać przede wszystkim wypada, że dwukrotne awizowanie przesyłki, w sposób określony w art. 73 p.p.s.a., uzasadnia przyjęcie domniemania faktycznego, że doszła ona do rąk adresata, a co za tym idzie, że dokonane w ten sposób doręczenie było skuteczne. Powyższe domniemanie jest wzruszalne z tym, iż trybem właściwym do jego obalenia jest przywrócenie terminu (por. postanowienia SN z dnia 4 września 1970 r., I PZ 53/70, OSNCP 1971 nr 6, poz. 100 oraz z dnia 12 stycznia 1973 r., I CZ 157/72, OSNCP 1973 nr 12, poz. 215). Celem postępowania w przedmiocie przywrócenia terminu nie jest jednak zakwestionowanie faktu doręczenia, lecz uchylenie się od ujemnych skutków w zakresie upływu terminu, jakie wynikają dla strony z tego doręczenia (vide: wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 lutego 2006 r., sygn. P 13/05, oraz z dnia 15 października 2002 r., sygn. SK 6/02 w odniesieniu do tej samej kwestii w postępowaniu cywilnym). W wymienionych wyżej orzeczeniach Trybunał Konstytucyjny zwracał uwagę na problem związany z trudnościami w uprawdopodobnieniu okoliczności wskazujących na brak winy w uchybieniu terminu, głównie na ograniczone środki dowodowe, jakimi dysponuje w tym zakresie strona. Trybunał wskazywał na czynniki, które zwiększają prawdopodobieństwo nieotrzymania awiza przez adresata i zaliczył do nich m.in. to, że poczta nie zawsze przestrzega standardów wyznaczonych przez prawo, co zmniejsza pewność dotarcia przesyłki. W rozpoznawanej sprawie skarżący podjął próbę uchylenia się od negatywnych skutków uznania za doręczone zawiadomienia o terminie rozprawy, na której zapadł niekorzystny dla niego wyrok. Poza sporem pozostaje okoliczność, iż skarżący o wydaniu orzeczenia kończącego sprawę dowiedział się z pisma organu z dnia [...]r., natomiast wniosek o przywrócenie terminu wniósł w dniu [...]r. (data nadania w urzędzie pocztowym). Żądanie przywrócenia terminu motywowane było nieotrzymaniem zawiadomienia o terminie rozprawy. W tej sytuacji należy przyjąć, że skarżący bez swojej winy uchybił terminowi do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku, bowiem nie miał świadomości, że w dniu [...]r. odbyła się rozprawa. W momencie kiedy powziął wiadomość o powyższym fakcie natychmiast podjął stosowne czynności procesowe.
W świetle powyższych okoliczności oraz biorąc pod uwagę konstytucyjną zasadę prawa do sądu, należało na podstawie art. 86 § 1 ustawy orzec jak w sentencji postanowienia.