Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach - Łukasz Strzępek po rozpoznaniu w dniu 16 lipca 2009 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi M. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. z dnia [...] r. Nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji w sprawie statutu spółki wodnej w kwestii wniosku skarżącej o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata z urzędu postanawia: oddalić wniosek o przyznanie prawa pomocy
Wpis od skargi został w niniejszej sprawie ustalony na kwotę 200 zł - zgodnie z treścią § 2 ust. 5 rozporządzenia Rady Ministrów, z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 221, poz. 2193 ze zm.).
W odpowiedzi na wezwanie do jego uiszczenia M. S., w piśmie procesowym z dnia [...] r. podniosła szereg okoliczności związanych z jej sytuacją materialną, wskazując na końcu, iż poniesienie tego wydatku negatywnie odbije się na sytuacji materialnej jej rodziny. Pismo to, ze względu na treść, zostało potraktowane jako wniosek o przyznanie prawa pomocy. W następstwie wezwania Sądu skarżąca złożyła ów wniosek w przewidzianej przepisami formie, tj. na druku urzędowego formularza zaznaczając, iż ubiega się o całkowite zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata z urzędu. Wynika z niego, że M. S. prowadzi gospodarstwo domowe wraz z małżonkiem oraz trójką dzieci. Dwoje z nich studiuje, zaś najmłodsze kontynuuje naukę w liceum ogólnokształcącym. W skład majątku rodziny wnioskodawczyni wchodzi budynek mieszkalny o pow. [...] m2 oraz nieruchomość rolna o pow. [...] ha. Źródłem utrzymania się rodziny M.S. jest dochód uzyskiwany z gospodarstwa rolnego (którego wysokości wszakże nie określiła) oraz wynagrodzenie jej małżonka w wysokości [...] zł brutto miesięcznie.
Pismem z dnia 15 czerwca 2009 r. referendarz sądowy wezwał skarżącą do
- udokumentowania dochodu osiąganego przez jej małżonka,
- przedłożenia zaświadczenia o wysokości dopłat bezpośrednich do gruntów rolnych uzyskanych w 2008 r.,
- nadesłania kserokopii rachunków, faktur lub innych dokumentów obrazujących przeciętne, miesięczne wydatki związane z utrzymaniem się (koszty zakupu energii elektrycznej, wody, odbioru ścieków, opłat za telefon itp.),
- nadesłania zaświadczeń potwierdzających fakt, iż dwójka jej dzieci uczy się w szkołach wyższych.
Wezwanie to pozostało bez odpowiedzi.
Rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy zważono co następuje:
Odpłatność postępowania sądowego jest regułą, o czym stanowi przepis art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270 ze zm. - zwana dalej P.p.s.a.). Nie ma ona wszakże charakteru bezwzględnego, a wyjątkiem od niej jest możliwość przyznania prawa pomocy, które stosownie do treści art. 245 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi może zostać przyznane stronie w zakresie całkowitym lub częściowym.
Przyznanie prawa pomocy w formie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia fachowego pełnomocnika z urzędu może nastąpić wobec osoby fizycznej, która wykaże że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania sądowego (art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a.). Oznacza to, że kryteria oceny takiego wniosku są dużo surowsze aniżeli w przypadku wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych. Tylko więc ten, kto nawet przy najdalej idących wysiłkach nie jest w stanie zdobyć jakichkolwiek środków pieniężnych może liczyć na ewentualne uwzględnienie takiego wniosku.