Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Ewa Krawczyk (spr.), po rozpoznaniu w dniu 20 sierpnia 2012 r. na posiedzeniu niejawnym sprzeciwu A.S. od postanowienia referendarza sądowego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach oddalającego wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych z dnia 10 lipca 2012 r. sygn. akt II SA/Gl 604/12 w sprawie ze skargi A. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie nałożenia obowiązku przyłączenia nieruchomości do sieci kanalizacyjnej p o s t a n a w i a zwolnić skarżącą od kosztów sądowych.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 10 lipca 2012 r. referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach oddalił wniosek A.S. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych.
W motywach rozstrzygnięcia wskazano, że skarżąca prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z dorosłą pracująca córką oraz wnuczką. W skład jej majątku wchodzi budynek mieszkalny o powierzchni 54 m² oraz działka budowlana o powierzchni 621 m². Skarżąca zyskuje świadczenie emerytalne oraz rentę rodzinną w wysokości 2085 zł, natomiast wynagrodzenie za pracę mieszkającej z nią córki wynosi 1198 zł. Do stałych wydatków zaliczono wydatki na przedszkole dla wnuczki - 264 zł, opłatę za wodę - 168 zł, opłatę za energię elektryczną - 262 zł, wywóz odpadów 53 zł oraz na leczenie w kwocie 200 zł miesięcznie.
W ocenie referendarza sądowego ocena stanu majątkowego skarżącej nie pozwalała stwierdzić, że złożony przez nią wniosek zasługuje na uwzględnienie.
W ustawowym terminie A. S. wniosła sprzeciw od tego postanowienia. W uzasadnieniu wskazała, że referendarz nie uwzględnił wykazywanych przez skarżącą kosztów zakupu opału w ilości ok. 7-8 ton węgla na rok, po ok. 725 zł za tonę. Skarżąca podniosła, że węgiel kupuje sukcesywnie i że nie zbiera rachunków za jego zakup. Skarżąca wskazała, że po uwzględnieniu kosztów zakupu węgla w wysokości średnio 5500 zł rocznie, co w przeliczeniu daje kwotę 460 zł miesięcznie, kwota pozostająca do dyspozycji wynosi ok. 1640 zł, tj. po ok. 550 zł na każdego członka rodziny. W związku z tym uiszczenie przez nią kosztów sądowych będzie związane z uszczerbkiem dla skarżącej i jej rodziny i będzie miało wpływ na stan jej zdrowia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył co następuje:
Stosownie do treści art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2012 r., poz. 270), zwanej dalej p.p.s.a., w razie wniesienia sprzeciwu, który nie został odrzucony, postanowienie, przeciwko któremu został on wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym. Zgodnie z art. 245 p.p.s.a., przyznanie prawa pomocy może nastąpić bądź w zakresie całkowitym, bądź częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Przysługuje ono osobie fizycznej, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a.). Z kolei prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje tylko zwolnienie od opłat sądowych w całości lub części, albo tylko od wydatków, albo od opłat sądowych i wydatków, lub obejmuje tylko ustanowienie fachowego pełnomocnika, przy czym częściowe zwolnienie od opłat lub wydatków może polegać na zwolnieniu od poniesienia ułamkowej ich części albo określonej ich kwoty pieniężnej. Przyznaje się je takim osobom, które wykażą, że nie są w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a.).
Jak wynika z treści powołanych przepisów, kryterium przesądzającym o przyznaniu lub odmowie przyznania prawa pomocy jest stan majątkowy wnioskodawcy. Ustawa w sposób precyzyjny określa warunki przyznania prawa pomocy, zaś kryteria te każdorazowo są odnoszone do sytuacji finansowej ubiegającego się o przyznanie prawa pomocy. Dopiero analiza podanych we wniosku okoliczności dokonywana w związku z przepisami ustawy daje odpowiedź, czy w odniesieniu do konkretnej sytuacji zachodzą przesłanki przemawiające za uwzględnieniem wniosku.
Odnosząc przywołaną wyżej regulację prawną do sytuacji majątkowej skarżącej stwierdzić należy, że przewidziana w art. 246 § 1 pkt. 2 p.p.s.a. przesłanka przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym została spełniona w stopniu pozwalającym na uwzględnienie złożonego wniosku.
W ocenie Sądu skarżąca wykazała w sposób dostateczny i przekonujący, że nie jest w stanie ponieść żadnych kosztów sądowych. Prawo pomocy przysługuje osobom, które ze względu na okoliczności życiowe pozbawione są środków do życia, bądź też ich środki są bardzo ograniczone i zaspokajają tylko podstawowe potrzeby życiowe. Wobec oświadczenia skarżącej zawartego we wniosku o przyznanie prawa pomocy oraz w sprzeciwie, a także w świetle dołączonych dokumentów należy przychylić się do złożonego wniosku.
Wobec powyższego Sąd na podstawie art. 260 w zw. z art. 246 § 1 pkt 2, w zw. z art. 245 § 3 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji postanowienia.