Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wlkp. w składzie następującym: Przewodniczący Asesor WSA Michał Ruszyński (spr.), , , po rozpoznaniu w dniu 23 października 2007 roku na posiedzeniu niejawnym sprawy administracyjnej ze skargi [...] na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego p o s t a n a w i a: I. oddalić wniosek o zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, II. pozostawić bez rozpoznania wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku.
Postanowieniem referendarza sądowego z dnia 22 czerwca 2007 roku, przyznano skarżącemu W.S. prawo pomocy w zakresie ustanowienia adwokata. Na tej podstawie Okręgowa Rada Adwokacka na pełnomocnika wyznaczyła adwokat A.J., której W. S. nie udzielił pełnomocnictwa.
Przedmiotowa sprawa została zakończona wyrokiem w dniu 20 września 2007 roku oddalającym skargę. Wskazana wyżej pełnomocnik złożyła wniosek o przyznanie wynagrodzenia z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wskazanego wyżej wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
W związku z powyższym pismem z dnia 20 września 2007 roku adwokat A.J. został zobowiązana przez Sąd do usunięcia w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania braków formalnych wniosku o przyznanie wynagrodzenia tytułem nieopłaconej pomocy prawnej oraz wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku z dnia 20 września 2007 roku przez nadesłanie pełnomocnictwa udzielonego przez skarżącego W.S., pod rygorem pozostawienia w/w wniosków bez rozpoznania.
W odpowiedzi na wezwanie Sądu adwokat A.J. pismem z dnia 10 października 2007 roku poinformowała, iż pomimo wezwań do udzielenia pełnomocnictwa skarżący W.S. nie odpowiedział na żadne z pism kierowanych do niego w tej sprawie. Z uwagi jednak na podjęte czynności i poniesione koszty pełnomocnik podtrzymała wniosek o zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
W pierwszej kolejności należy zauważyć, iż wykładnia gramatyczna art. 250 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270) zwanej dalej u.p.p.s.a., prowadzi do wniosku, że chodzi w nim o pojęcie "wyznaczonego adwokata" (a nie umocowanego). Oznacza to iż, przepis ten nie uzależnia możliwości żądania zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej od posiadania przez ustanowionego z urzędu adwokata (radcy prawnego, doradcy podatkowego albo rzecznika patentowego) stosownego pełnomocnictwa. Zauważyć jednak należy, iż w przepisach u.p.p.s.a. nie zawarto regulacji analogicznej do art. 118 k.p.c. W związku z tym ustanowienie pełnomocnika w ramach prawa pomocy nie jest równoznaczne z udzieleniem mu pełnomocnictwa, tylko oznacza prawo strony do udzielenia takiego pełnomocnictwa wyznaczonemu przez organ właściwego samorządu pełnomocnikowi (art. 244 § 2 u.p.p.s.a.). Dopiero legitymujący się stosownym umocowaniem pełnomocnik (art. 37 § 1 u.p.p.s.a.) może dokonywać w imieniu strony czynności procesowych i domagać się z tego tytułu stosownego wynagrodzenia. Wyznaczenie przez organ właściwego samorządu profesjonalisty wymienionego w art. 244 u.p.p.s.a., stanowi zgodnie z literalnym brzmieniem art. 244 § 2 u.p.p.s.a. "uprawnienie" strony do uczynienia go swoim pełnomocnikiem. Nie można zatem przyjmować, iż w razie wyznaczenia adwokata przez okręgową radę adwokacką w ramach prawa pomocy oraz udokumentowania w aktach sprawy, który adwokat został wyznaczony, i zawiadomienia o tym strony, okoliczność ustanowienia pełnomocnika jest wystarczająco udokumentowana, bez potrzeby dołączania do akt sprawy dokumentu pełnomocnictwa z podpisem strony. Udzielenie w omawianej sytuacji pełnomocnictwa stanowi prawo i wybór strony, którego nie wolno domniemywać, co wynika wprost z treści art. 244 § 2 u.p.p.s.a. (por. postanowienie NSA z 11 października 2006 roku, sygn. akt I FZ 288/06. Ponadto wskazać należy, iż adwokat A.J. stawiła się na rozprawie w dniu 11 września 2007 roku i wniosła o dopuszczenie jej tymczasowo do udziału w niniejszej w charakterze pełnomocnika skarżącego przy czym wniosła o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego, które nie zostało opłacone. Sąd przychylił się do wniosku pełnomocnika i tymczasowo dopuścił ją do udziału w sprawie w żądanym przez nią charakterze. Jednocześnie Sąd zobowiązał adwokat A. J. do przedłożenia pełnomocnictwa udzielonego jej przez skarżącego z zatwierdzeniem czynności podjętych na rozprawie w dniu 11 września 2007 roku. W zakreślonym przez Sąd terminie pełnomocnik nie przedłożył żądanego pełnomocnictwa a zatem czynności podjęte na rozprawie, w tym oświadczenie pełnomocnika, iż pomoc prawna nie została opłacona należało uznać za niebyłe. W myśl § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.), wniosek o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej powinien zawierać oświadczenie, że opłaty nie zostały zapłacone w całości lub w części. W orzecznictwie utrwalony jest pogląd, iż brak oświadczenia pełnomocnika o jakim mowa w § 20 rozporządzenia z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.) wywołuje skutki materialnoprawne, polegające na utracie prawa do wynagrodzenia. Nie stosuje się do niego trybu uzupełnienia jego braków, opisanego w art. 49 (wyrok Naczelnego Sadu Administracyjnego z dnia 21 czerwca 2006 r., II FSK 862/05, Lex nr 242945, postanowienie Sądu Najwyższego z 14 października 1998 r., II CKN 687/98, OSNC 1999, nr 3, poz. 63).
W niniejszej sprawie należało stwierdzić, iż skoro w/w oświadczenie złożone na rozprawie uznać należy za niebyłe a pełnomocnik w piśmie z dnia 10 października 2007 roku nie zawarł takiego oświadczenia to przyjąć należy, iż wniosek pełnomocnika zawiera brak nieusuwalny skutkujący oddaleniem wniosku. Nie winna przy tym budzić wątpliwości teza, iż od zawodowego pełnomocnika należy wymagać znajomości stosownych przepisów prawa.
Z wyżej wskazanych względów wniosek o zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej, jako nieuzasadniony, podlega oddaleniu natomiast wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku w skutek nie uzupełnienia jego braków formalnych tj. nie nadesłanie w terminie wskazanym przez Sąd stosownego pełnomocnictwa zgodnie z art. 49 § 2 u.p.p.s.a. należało pozostawić bez rozpoznania.