Sprawa ze skargi M.T. na zarządzenie zastępcze Wojewody w sprawie nadania nazwy skwerowi
Uzasadnienie strona 2/3

Wyjaśnić trzeba, że zarządzenie zastępcze stanowi obok rozstrzygnięcia nadzorczego środek nadzoru nad samorządem terytorialnym. Jest przy tym szczególnym aktem nadzoru, odmiennym zwłaszcza wobec rozstrzygnięć nadzorczych, które usuwają z obrotu prawnego uchwałę czy zarządzenie podjęte przez organ gminy, ale w to miejsce nie wprowadzają nowych aktów (zastępujących usunięte). Natomiast istota zarządzenia zastępczego polega na tym, że zastępuje ono - w przypadku bezczynności organu gminy - stosowny akt, jaki organ ten powinien podjąć.

Ocena zgodności z prawem przedmiotowego zarządzenia, które jest aktem nadzoru, mieści się zatem w kognicji sądu administracyjnego z uwagi na brzmienie art. 3 § 2 pkt 7 p.p.s.a. Ponadto, skoro uchwały rady gminy w sprawach nazw ulic i placów powszechnie zalicza się do aktów prawa miejscowego, także zarządzenie zastępcze wydane przez organ nadzoru w takim przedmiocie należy uznać za akt prawa miejscowego, co należy odnosić do art. 3 § 2 pkt 5 p.p.s.a. Zaskarżone zarządzenie zastępcze Wojewody z dnia [...] marca 2018 r. zostało ogłoszone w Dzienniku Urzędowym Województwa z dnia 27 marca 2018 r. poz. 759).

Przed przystąpieniem do merytorycznego rozpoznania skargi sąd administracyjny bada zawsze w pierwszej kolejności jej dopuszczalność. W związku z powyższym, w świetle uregulowań zawartych w ustawie dekomunizacyjnej rozważenia wymagała przede wszystkim prawna możliwość wniesienia skargi do sądu administracyjnego na zarządzenie zastępcze wojewody przez podmiot inny niż jednostka samorządu terytorialnego, w tym wypadku osobę fizyczną - mieszkańca danej jednostki samorządu terytorialnego (członka wspólnoty samorządowej). Wskazać należy, że zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy dekomunizacyjnej przepisy art. 3 ust. 4 oraz art. 5 tej ustawy stosuje się odpowiednio. Z kolei art. 3 ust. 4 ustawy stanowi, że przepisy art. 98, art. 100 i art. 102 a u.s.g. stosuje się odpowiednio. Natomiast art. 98 ust. 1 u.s.g. przewiduje, że rozstrzygnięcia organu nadzorczego dotyczące gminy, w tym rozstrzygnięcia, o których mowa w art. 96 ust. 2 i art. 97 ust. 1, a także stanowisko zajęte w trybie art. 89, podlegają zaskarżeniu do sądu administracyjnego z powodu ich niezgodności z prawem w terminie 30 dni od dnia ich doręczenia .W myśl ust. 3 tego przepisu, do złożenia skargi uprawniona jest gmina lub związek międzygminny, których interes prawny, uprawnienie albo kompetencja zostały naruszone, a podstawą do wniesienia skargi jest uchwała lub zarządzenie organu, który podjął uchwałę lub zarządzenie albo którego dotyczy rozstrzygnięcie nadzorcze.

Z powyższych uregulowań wynika, że legitymację do zaskarżenia zarządzenia zastępczego organu nadzoru w sprawie nadania nazwy ulicy wydanego w trybie art. 6 ust. 2 ustawy dekomunizacyjnej ma wyłącznie jednostka samorządu terytorialnego, której dotyczy zarządzenie.

Na taki zamiar ustawodawcy wskazuje też brzmienie art. 6c tej ustawy, który stanowi, że skarga do sądu administracyjnego na zarządzenie zastępcze, o którym mowa w art. 3 ust. 1 oraz art. 6 ust. 2, przysługuje wyłącznie jednostce samorządu terytorialnego albo związkowi, o którym mowa w art. 4, jedynie w przypadku, gdy brak możliwości wykonania obowiązku, o którym mowa w art. 3 ust. 1 oraz 6 ust. 1 , wynikał z przyczyn niezależnych od tej jednostki albo związku. Wskazany przepis wszedł w życie z dniem 7 stycznia 2018 r. na mocy art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki oraz ustawy o zmianie ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej (Dz. U. z 2017 r. poz. 249). Skarga została wniesiona 27 czerwca 2018 r., gdy ww. przepis art. 6c ustawy dekomunizacyjnej już obowiązywał.

Strona 2/3