Referendarza sądowego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Kielcach Dnia 18 czerwca 2012 r. Referendarz sądowy Małgorzata Długońska po rozpoznaniu w dniu 18 czerwca 2012 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku M. K. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego, adwokata w sprawie ze skargi Z. K., [...] M. K., na uchwałę Rady Miasta z dnia [...] nr [...] w przedmiocie uchwalenia zmiany nr 7 Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego postanawia: I. zwolnić M. K. od kosztów sądowych w całości, II. oddalić wniosek o ustanowienie radcy prawnego, III. oddalić wniosek o ustanowienie adwokata.
M. K. złożyła w dniu 28.V.2012 r. formularz urzędowy PPF, wnosząc o przyznanie prawa pomocy przez zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego, adwokata w sprawie ze skargi Z. K., M. K. i innych na uchwałę Rady Miasta z dnia [...] w przedmiocie uchwalenia zmiany nr 7 Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.
Wnioskodawczyni podała w formularzu, że prowadzi gospodarstwo domowe z dzieckiem i utrzymuje się z wynagrodzenia za pracę w wysokości 3792 zł brutto miesięcznie. Jak wynika załączonego wydruku z listy płac, po odjęciu potrąceń wnioskodawczyni jest wypłacana kwota 1898,96 zł miesięcznie. Skarżąca wykazała własność domu mieszkalnego wielkości 80 m² i nieużytków rolnych o powierzchni 2 ha. Skarżąca nie posiada żadnych oszczędności i przedmiotów wartościowych. Wnioskodawczyni oświadczyła, że opłaty związane z utrzymaniem domu wynoszą średnio 1000 zł miesięcznie.
Na gruncie obowiązujących przepisów dotyczących postępowań sądowych obowiązuje zasada, zgodnie którą koszty sądowe, jak również koszty wynagrodzenia fachowego pełnomocnika, pokrywa strona dochodząca swych roszczeń. Regulacje postępowania sądowoadministracyjnego pozwalają skarżącym, nie posiadającym wystarczających środków finansowych koniecznych do ochrony ich interesu prawnego na ubieganie się o przyznanie tzw. prawa pomocy.
Zgodnie z art. 245 § 1 i art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, zwanej dalej p.p.s.a.) przyznanie prawa pomocy przysługuje osobie fizycznej, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmujące zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata lub radcy prawnego) bądź osobie, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (prawo pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego). Ubiegający się o przyznanie prawa pomocy winien w każdym wypadku poczynić oszczędności we własnych wydatkach do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdyby poczynione w ten sposób oszczędności okazały się niewystarczające - może zwrócić się o pomoc państwa.
W orzecznictwie sądowym prezentowane jest stanowisko, że przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym powinno mieć charakter wyjątkowy i być stosowane w stosunku do osób żyjących w ubóstwie (przykładowo do takich osób można zaliczyć bezrobotnych bez prawa do zasiłku lub osoby ze względu na okoliczności życiowe pozbawione całkowicie środków do życia). Strona będąca osobą fizyczną powinna partycypować w kosztach postępowania, jeżeli ma jakiekolwiek środki majątkowe, w szczególności posiada stały miesięczny dochód przewyższający ustalone minimalne wynagrodzenie za pracę.