Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie: Przewodniczący Sędzia WSA Dorota Chobian po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2018 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku T. S. i M. S. o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku w sprawie z ich skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] znak: [...] w przedmiocie zatwierdzenia projektu podziału nieruchomości postanawia przywrócić skarżącym termin do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku.
Wyrokiem z 19 października 2017 r. Sąd oddalił skargę T. S. i M. S.
W dniu 23 października 2017 r. skarżący złożyli wniosek o zwolnienie od kosztów i ustanowienie adwokata, wniosek ten został uwzględniony postanowieniem z 14 grudnia 2017 r.
W dniu 4 stycznia 2018 r. Dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej wyznaczył dla skarżących pełnomocnika, który 29 stycznia 2018 r., złożył wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku zapadłego w niniejszej sprawie oraz złożył wniosek o sporządzenie uzasadnienia tego wyroku. Pełnomocnik wskazał, że skarżący zostali prawdopodobnie pouczeni o terminie złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku, którego jednak nie złożyli. Skarżącym jednak nie można zarzucić winy w niedokonaniu niniejszej czynności, bowiem są osobami schorowanymi w podeszłym wieku, niemającymi dostatecznej wiedzy prawnej.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Wniosek o przywrócenie terminu jest zasadny.
Zgodnie z art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 ze zmianami) - zwanej dalej p.p.s.a., jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Postanowienie o przywróceniu terminu albo odmowie jego przywrócenia może być wydane na posiedzeniu niejawnym. Z kolei art. 243 § 1 p.p.s.a. stanowi, że prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania.
Z tego ostatniego przepisu zatem wynika, że strona postępowania w każdym czasie trwającego postępowania sądowego, a nawet przed jego wszczęciem, może złożyć wniosek o przyznanie prawa pomocy przez ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Taki wniosek będzie miał wpływ na sytuację prawną strony go wnoszącej w toku przyszłego postępowania, złożenie wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu oznacza bowiem, że strona skarżąca chce aby dalsze postępowanie sądowe toczyło się z udziałem pełnomocnika, który będzie działał w sprawie za stronę.
W okolicznościach niniejszej sprawy skarżący mieli zatem prawo oczekiwać, że w związku z wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika z urzędu to profesjonalny pełnomocnik będzie działał w ich sprawie i złoży wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku, tym bardziej w sytuacji gdy wniosek o jego ustanowienie, wnieśli właśnie w trakcie biegu terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku.
Zatem w sytuacji gdy strona w przewidzianym prawem 7-dniowym terminie do złożenia wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku, wystąpiła z wnioskiem o ustanowienie adwokata z urzędu - tak jak to miało miejsce w niniejszej sprawie - to nie można takiej stronie postępowania skutecznie zarzucić niedbalstwa, braku staranności w prowadzeniu własnych spraw (por. postanowienie NSA z 8 stycznia 2013 r., II OZ 1164/12 dostępne na stronie internetowej orzeczenia.nsa.gov.pl). Strona próbuje bowiem zagwarantować realizację swoich praw procesowych przez działanie profesjonalnego pełnomocnika. Odmienne stanowisko realnie zmniejszałoby możliwość obrony przez stronę swoich interesów prawnych przed sądem administracyjnym i czyniłoby w takim przypadku przyznanie prawa pomocy iluzorycznym (por. postanowienie NSA z 4 października 2013 r., I OZ 826/13, dostępne na stronie internetowej orzeczenia.nsa.gov.pl).
Kończąc dodać należy, że ustanowiony profesjonalny pełnomocnik dochował należytej staranności w zakresie od niego wymaganym. Zachował siedmiodniowy termin do złożenia wniosku o przywrócenie terminu, bowiem 22 stycznia 2018 r. dowiedział się o ustanowieniu go pełnomocnikiem w sprawie, a 29 stycznia 2018 r. nadał wniosek o przywrócenie terminu wraz z wnioskiem o sporządzenie i doręczenie odpisu wyroku z uzasadnieniem. Tym samym wypełnił więc warunek z art. 87 § 1 p.p.s.a. W konsekwencji należało uznać, że zgodnie z art. 86 § 1 p.p.s.a. zostały spełnione przesłanki do przywrócenia terminu w niniejszej sprawie.