Referendarza sądowego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Kielcach Dnia 28 października 2013 r. Referendarz sądowy Małgorzata Długońska po rozpoznaniu w dniu 28 października 2013 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku S.Ł. zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata w sprawie ze skargi S.Ł. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w Warszawie z dnia [...] nr: [...] w przedmiocie odmowy przyznania uprawnień kombatanckich postanawia: I. zwolnić skarżącego od wpisu sądowego od skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego, II. oddalić wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w pozostałym zakresie, III. oddalić wniosek o ustanowienie adwokata
S.Ł. złożył formularz urzędowy PPF, wnosząc o przyznanie prawa pomocy przez zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata w sprawie z jego skargi na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w Warszawie w przedmiocie odmowy przyznania uprawnień kombatanckich.
Skarżący podał w formularzu, że prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z żoną. Wnioskodawca pobiera emeryturę w wysokości 1863 zł, jego żona otrzymuje emeryturę w wysokości żona 1244 zł - w sumie osiągają miesięczny dochód w wysokości 3107 zł. Skarżący mieszka wraz z żoną w mieszkaniu wielkości 47,6 m² należącym do [...]. Wnioskodawca wykazał pożyczkę w wysokości 31000 zł.
Na gruncie obowiązujących przepisów dotyczących postępowań sądowych obowiązuje zasada, zgodnie którą koszty sądowe, jak również koszty wynagrodzenia fachowego pełnomocnika, pokrywa strona dochodząca swych roszczeń. Regulacje postępowania sądowoadministracyjnego pozwalają skarżącym, nie posiadającym wystarczających środków finansowych koniecznych do ochrony ich interesu prawnego na ubieganie się o przyznanie tzw. prawa pomocy.
Zgodnie z art. 245 § 1 i art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r.poz.270, zwanej dalej p.p.s.a.) przyznanie prawa pomocy przysługuje osobie fizycznej, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmujące zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata lub radcy prawnego) bądź osobie, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (prawo pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego). Ubiegający się o przyznanie prawa pomocy winien w każdym wypadku poczynić oszczędności we własnych wydatkach do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdyby poczynione w ten sposób oszczędności okazały się niewystarczające - może zwrócić się o pomoc państwa.
W orzecznictwie sądowym prezentowane jest stanowisko, że przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym powinno mieć charakter wyjątkowy i być stosowane w stosunku do osób żyjących w ubóstwie (przykładowo do takich osób można zaliczyć bezrobotnych bez prawa do zasiłku lub osoby ze względu na okoliczności życiowe pozbawione całkowicie środków do życia). Strona będąca osobą fizyczną powinna partycypować w kosztach postępowania, jeżeli ma jakiekolwiek środki majątkowe, w szczególności posiada stały miesięczny dochód przewyższający ustalone minimalne wynagrodzenie za pracę.
W rozpatrywanej sprawie biorąc pod uwagę wysokość dochodu osiąganego przez dwuosobową rodzinę skarżącego oraz brak oszczędności i przedmiotów wartościowych uznano, że jego wniosek o przyznanie prawa pomocy zasługuje na uwzględnienie w zakresie zwolnienia od wpisu sądowego od skargi. Umożliwi to rozpoznanie skargi S.Ł. przez wojewódzki sąd administracyjny. Jednocześnie należy podkreślić, że wnioskodawca i jego żona osiągają stałe dochody z emerytury, co umożliwia planowanie wydatków. Uznano zatem, że przy racjonalnym gospodarowaniu stałym dochodem skarżący ma możliwość, bez uszczerbku utrzymania koniecznego siebie i żony, ponieść inne ewentualne koszty sądowe na późniejszym etapie postępowania (w wypadku oddalenia skargi 100 zł tytułem opłaty kancelaryjnej za doręczenie odpisu wyroku z uzasadnieniem, a następnie wpis od skargi kasacyjnej w wysokości 100 zł) oraz wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego z wyboru.