Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Agnieszka Góra po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2013r. na posiedzeniu niejawnym wniosku W.G. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata w sprawie skargi na decyzję Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w K. z dnia 10 lipca 2013r. znak.[...] w przedmiocie pozwolenia wodnoprawnego p o s t a n a w i a I. zwolnić skarżącego od kosztów sądowych, II. ustanowić dla skarżącego adwokata, którego wyznaczy Okręgowa Rada Adwokacka w K.
W dniu 30 września 2013r. skarżący złożył wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata w sprawie swej skargi na decyzję Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w K. z dnia 10 lipca 2013r. wydaną w przedmiocie pozwolenia wodnoprawnego.
Strona skarżąca domaga się zwolnienia z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych oraz ustanowienia kwalifikowanego pełnomocnika z uwagi na faktyczny brak własnych dochodów, a co za tym idzie - brak wystarczających środków, koniecznych do uiszczenia kosztów i ustanowienia adwokata. Skarżący wskazuje, iż jest rolnikiem ale nie uprawia roli ponieważ ewidencja gruntów jest nieprawidłowa i nie wie, co jest jego własnością. Przedstawia ponadto zaświadczenie wydane z up. Burmistrza Miasta i Gminy O. z dnia 1 lipca 2013r. oświadczające, iż jego gospodarstwo zostało zalane w wyniku powodzi.
Zdaniem orzekającego, wniosek strony skarżącej zasługuje na uwzględnienie.
Z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy wynika, iż skarżący prowadzi gospodarstwo domowe z żoną i córką. Rodzina utrzymuje się z wynagrodzenia za prace małżonki strony w wysokości ok. 2200 zł. Córka jest studentką i nie osiąga własnych dochodów. Jednocześnie skarżący oświadcza, potwierdzając stosownymi dokumentami z Sądu Okręgowego w K. , iż jest aktualnie w trakcie rozwodu z małżonką. Sam skarżący jest rolnikiem, jednakże jak oświadcza, nie uprawia roli i nie osiąga z gospodarstwa żadnych dochodów.
Z akt sprawy wynika, iż skarżący posiada dom o pow. 70 m2 oraz 1,48 ha nieruchomości rolnej we współwłasności oraz 2,70 ha na własność. Nie wykazuje we wniosku o przyznanie prawa pomocy faktu posiadania wartościowych ruchomości czy też oszczędności. W uzupełnieniu swego wniosku, na wezwanie sądu, oświadcza, iż nie posiada samochodu - małżonka ma VW Golfa z 1993r. Nie ma oszczędności, rachunków bankowych. Jednocześnie dodaje, iż opłaty za media dokonywane są przez małżonkę.
Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych i przyznania kwalifikowanego zastępstwa prawnego stanowi w istocie pomoc państwa dla osób, które z uwagi na ich trudną sytuację materialną nie mogą uiścić bez wywołania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania siebie i rodziny. Ubiegający się o taką pomoc winien więc w każdym wypadku poczynić oszczędności we własnych wydatkach, do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdyby poczynione w ten sposób oszczędności okazały się niewystarczające - może zwrócić się o pomoc państwa.
Zgodnie z art. 246 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - prawo pomocy w zakresie całkowitym może być przyznane, gdy osoba wykaże, iż nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, natomiast w zakresie częściowym - gdy wykaże, iż nie w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku w koniecznym utrzymaniu siebie i rodziny.
Użyte w art. 246 sformułowanie "gdy osoba wykaże" oznacza, iż to na wnoszącym o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, że znajduje się w sytuacji uzasadniającej przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym lub częściowym. Powołany przepis nie pozostawia wątpliwości co do tego, że inicjatywa dowodowa zmierzająca do wykazania, iż zachodzą przesłanki pozytywne dla uwzględnienia wniosku spoczywa na wnioskodawcy.